Ισραήλ: Πόλεμος και φυγή ταλέντων από τον κλάδο υψηλής τεχνολογίας

Αύξηση καταγράφουν τα αιτήματα μετεγκατάστασης στο εξωτερικό από Ισραηλινούς εργαζομένους που απασχολούνται σε πολυεθνικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας με παρουσία στο Ισραήλ, σύμφωνα με ετήσια έκθεση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Η τάση αποδίδεται στις επιπτώσεις του πολέμου του Ισραήλ με τη Χαμάς, ο οποίος διήρκεσε σχεδόν δύο χρόνια.
Ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Προηγμένης Τεχνολογίας του Ισραήλ (IATI) διαπίστωσε ότι το 53% των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα ανέφερε αύξηση των αιτημάτων μετεγκατάστασης από Ισραηλινούς εργαζομένους. Όπως σημειώνεται στην έκθεση, πρόκειται για τάση που ενδέχεται να πλήξει μακροπρόθεσμα τη δυναμική της καινοτομίας και την τεχνολογική υπεροχή της χώρας.
Ο τομέας υψηλής τεχνολογίας αποτελεί περίπου το 20% του ΑΕΠ, το 15% της απασχόλησης και πάνω από το 50% των εξαγωγών του Ισραήλ. Μεταξύ των εκατοντάδων πολυεθνικών που δραστηριοποιούνται στη χώρα περιλαμβάνονται οι Microsoft, Intel, Nvidia, Amazon, Meta και Apple.
Ανησυχία για μεταφορά δραστηριοτήτων εκτός Ισραήλ
Στην έκθεσή του, ο IATI επισημαίνει ότι ορισμένες πολυεθνικές εξετάζουν τη μεταφορά επενδύσεων και δραστηριοτήτων σε άλλες χώρες, μετά τις διαταραχές που προκάλεσε ο πόλεμος στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, σε περιπτώσεις όπου εταιρείες βρήκαν αποτελεσματικές εναλλακτικές λύσεις εκτός Ισραήλ κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, υπάρχει κίνδυνος η δραστηριότητα να μην επιστρέψει πλήρως. Η έκθεση παρουσιάστηκε σε συνάντηση υπό την διευθύνουσα σύμβουλο και πρόεδρο του IATI, Καρίν Μάιερ Ρουμπινστάιν.
Παράλληλα, καταγράφεται αύξηση της ζήτησης για μετεγκατάσταση μεταξύ ανώτερων στελεχών και οικογενειών, με ολοένα και περισσότερους εργαζομένους να υποβάλλουν αιτήσεις για θέσεις εργασίας εκτός Ισραήλ.
Ανθεκτικότητα παρά τον πόλεμο
Παρά τις πιέσεις, η έκθεση υπογραμμίζει ότι πολλές πολυεθνικές διατηρούν μακροπρόθεσμη εμπιστοσύνη στο ισραηλινό τεχνολογικό οικοσύστημα. Συγκεκριμένα:
- το 57% των εταιρειών διατήρησε σταθερή επιχειρηματική δραστηριότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου,
- το 21% προχώρησε σε επέκταση δραστηριοτήτων στο Ισραήλ,
- το 22% ανέφερε ζημιές ή επιβράδυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Ο πόλεμος ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 2023, μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, και έληξε πριν από δύο μήνες με συμφωνία εκεχειρίας που παραμένει σε ισχύ.
Η Ρουμπινστάιν τόνισε ότι, ακόμη και υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, η ισραηλινή βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας απέδειξε την ανθεκτικότητά της και την ικανότητά της να ηγείται στην καινοτομία, προσθέτοντας ότι ο IATI εργάζεται ώστε το Ισραήλ να παραμείνει ελκυστικός κόμβος για πολυεθνικές εταιρείες.
Προειδοποίηση για το μέλλον
Ο IATI προειδοποιεί, ωστόσο, ότι χωρίς ενεργές παρεμβάσεις από το κράτος για την ενίσχυση της κανονιστικής και γεωπολιτικής σταθερότητας, υπάρχει κίνδυνος σταδιακής διάβρωσης της σταθερότητας του τοπικού τεχνολογικού οικοσυστήματος, με επιπτώσεις στην απασχόληση, τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.