NYT: Γιατί η Ρωσία θα απορρίψει το νέο σχέδιο 20 σημείων που ετοίμασαν ΗΠΑ-Ουκρανία

Να χαρτογραφήσουν την αντίδραση της Ρωσίας μετά το νέο σχέδιο των 20 σημείων για τη λήξη του πολέμου στην Ουκρανία που αποκάλυψε την Τετάρτη ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι, επιχειρούν οι New York Times.
Όπως σημειώνεται αρχικά στο δημοσίευμα, με το σχέδιο αυτό ο Ζελένσκι επιχείρησε να επαναφέρει τη διαπραγμάτευση σε πλαίσιο που περιλαμβάνει τις εγγυήσεις ασφαλείας που ζητά το Κίεβο και έναν οδικό χάρτη ανοικοδόμησης της χώρας.
Υπενθυμίζεται ότι ο Ουκρανός πρόεδρος το χαρακτήρισε ως «λογικό» συμβιβασμό σε σχέση με το σχέδιο που είχε καταρτιστεί από τον ειδικό απεσταλμένο του Βλαντιμίρ Πούτιν, Κίριλ Ντμίτριεφ, και τον ειδικό απεσταλμένο του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και είχε παρουσιαστεί τον Νοέμβριο.
Στη Μόσχα ωστόσο – όπως γράφουν οι ΝΥΤ – η πρώτη αντίδραση που καταγράφεται είναι ότι το νέο ουκρανικό σχέδιο δύσκολα μπορεί να γίνει αποδεκτό από ένα Κρεμλίνο που εμφανίζεται ενισχυμένο από τις εξελίξεις στο πεδίο και περιορισμένο από τη δυσκολία να «πουλήσει» στο εσωτερικό μια συμφωνία που δεν θα εκλαμβάνεται ως νίκη.
«Απόλυτη κοροϊδία»
Χαρακτηριστική η φράση «απόλυτη κοροϊδία» που χρησιμοποίησε ο αναλυτής διεθνών υποθέσεων Αλεξέι Ναούμοφ γράφοντας στο Telegram: «Αυτό είναι απόλυτη κοροϊδία. Η ιδέα είναι σαφής: Να το πλασάρουν στους Αμερικανούς ως “συμβιβασμό” και μετά να κατηγορήσουν τη Ρωσία για την αποτυχία του».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο κ. Πούτιν εδώ και δύο χρόνια επιμένει σε δύο βασικούς όρους: την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από το υπόλοιπο των περιοχών Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ και τον αποκλεισμό της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Η θέση αυτή, όπως αναφέρεται, επιβεβαιώθηκε και την περασμένη Παρασκευή στην ετήσια μαραθώνια συνέντευξη Τύπου του Ρώσου προέδρου, όπου είπε ότι η Ρωσία θα μπορούσε να κάνει κάποιες «παραχωρήσεις» — οι οποίες εκτιμάται ότι θα μπορούσαν να αφορούν την εγκατάλειψη ορισμένων ρωσοκρατούμενων εδαφών στις περιοχές του Χάρκοβο και της Ζαπορίζια — ξεκαθαρίζοντας πάντως ότι η Μόσχα παραμένει πρόθυμη να συνεχίσει τον πόλεμο για να καταλάβει πλήρως την περιοχή του Ντονέτσκ.
Το ουκρανικό σχέδιο, όπως περιγράφεται, θέτει ως προϋπόθεση την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από τις περιοχές Ντνιπροπετρόβσκ, Μικολάιβ, Σούμι και Χάρκοβο. Παράλληλα, προβλέπει ότι η Ουκρανία θα αποσύρει στρατεύματα από τμήματα του Ντονέτσκ που θα μετατραπούν σε αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, αλλά μόνο υπό τον όρο ότι η Ρωσία θα αποχωρήσει από ισοδύναμη έκταση γης.
«Αγκάθια» το Ντονέτσκ και η Ζαπορίζια
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ρώσος αναλυτής Γκεόργκι Μποβτ φέρεται να εκτιμά ότι η πρόταση δεν λύνει το κεντρικό πρόβλημα των εδαφών και του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, ο οποίος βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή, ενώ το Κίεβο — κατά το δημοσίευμα — θα προτιμούσε να τον λειτουργήσει από κοινού με τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Το σχέδιο δεν προσφέρει κανέναν συμβιβασμό σχετικά με τα εδάφη ή τον Πυρηνικό Σταθμό της Ζαπορίζια. Η αποτυχία επίλυσης του εδαφικού ζητήματος καθιστά δύσκολο να αποτελέσει αφετηρία συμφωνίας».
Το δημοσίευμα παραθέτει, επίσης, την εκτίμηση ότι, παρότι η πλήρους κλίμακας εισβολή έχει υψηλό κόστος για την οικονομία και τον στρατό της Ρωσίας, το Κρεμλίνο θεωρεί ότι έχει ακόμη περισσότερα να κερδίσει συνεχίζοντας να πολεμά. Η ρωσική οικονομία περιγράφεται ως η πιο αδύναμη από το 2022, με επιτόκια σε ιστορικά υψηλά και ρυθμούς ανάπτυξης που «γέρνουν» προς ύφεση, χωρίς ωστόσο — σύμφωνα με αναλυτές — να βρίσκεται κοντά σε κρίση που θα ανάγκαζε τη Μόσχα να αλλάξει πορεία.
Ως προς το μέτωπο, αναφέρεται ότι η Ρωσία ελέγχει περίπου τα 3/4 της περιοχής του Ντονέτσκ και ότι, με τον τρέχοντα ρυθμό προέλασης, θα χρειαζόταν περίπου 18 μήνες για να καταλάβει το σύνολο της περιοχής. Παράλληλα, ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, σκληροπυρηνικός αξιωματούχος ασφαλείας και πρώην πρόεδρος της Ρωσίας, δήλωσε την Τετάρτη ότι περίπου 417.000 νεοσύλλεκτοι υπέγραψαν νέα συμβόλαια για να ενταχθούν στον ρωσικό στρατό το 2025, αριθμός που, κατά το δημοσίευμα, συνάδει σε μεγάλο βαθμό με εκτιμήσεις ανεξάρτητων ερευνητών. Η διαρκής ροή στρατολογήσεων, προστίθεται, επιτρέπει στη Ρωσία να συνεχίζει τον πόλεμο παρά τις βαριές απώλειες.
Το διπλωματικό πόκερ
Σε επίπεδο διπλωματίας, το κείμενο υποστηρίζει ότι η Μόσχα έχει κίνητρο να παραμένει σε τροχιά διαπραγμάτευσης για να διατηρήσει λειτουργική σχέση με την Ουάσινγκτον και να αποφύγει να χρεωθεί πλήρως την ευθύνη για τη συνέχιση της σύγκρουσης. Επιπλέον, καταγράφεται ενδιαφέρον της ρωσικής πλευράς να καθυστερήσει πρόσθετες κυρώσεις ή άλλους περιορισμούς από τις ΗΠΑ, με αναφορά σε κυρώσεις που επιβλήθηκαν τον Οκτώβριο από τον Τραμπ στις ρωσικές πετρελαϊκές Rosneft και Lukoil, οι οποίες — κατά το δημοσίευμα — οδήγησαν τη Ρωσία να πουλά πετρέλαιο με σημαντικά μεγαλύτερες εκπτώσεις.
Η «έλξη και άπωση» γύρω από τους όρους μιας πιθανής συμφωνίας, σημειώνεται, ενδέχεται να διευρύνει τις τριβές μεταξύ της Ουκρανίας και των δυτικών συμμάχων της, καθώς οι λεπτομέρειες συζητούνται σε διαφορετικές πρωτεύουσες.
Στην Ουκρανία, ο αναλυτής Βολοντίμιρ Φεσένκο εκτίμησε — σε ανάρτησή του στο Facebook, όπως μεταφέρεται — ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν έχει πρόθεση να τερματίσει τον πόλεμο ούτε να κάνει έστω και μικρές παραχωρήσεις σε αυτή τη φάση. «Ο Πούτιν δεν έχει καμία πρόθεση να τερματίσει τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας ούτε είναι έτοιμος να κάνει έστω και μικρές παραχωρήσεις σε αυτό το στάδιο. Για το Κρεμλίνο, η συζήτηση του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ είναι καθαρά ένα τακτικό παιχνίδι που παίζεται με τις ΗΠΑ για να διατηρηθούν εποικοδομητικές σχέσεις με τον σημερινό Αμερικανό πρόεδρο, ενώ ταυτόχρονα προκαλούνται τριβές και αντιφάσεις μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ουκρανίας».