Η Fitch Ratings προειδοποιεί ότι μια σειρά από «φούσκες» που δημιουργήθηκαν το 2025 σε επιμέρους τμήματα των αγορών ενδέχεται να σκάσουν το 2026, με τον οίκο να τονίζει ότι αυξάνονται τόσο οι συστημικοί κίνδυνοι όσο και η πιθανότητα ξαφνικών σοκ. Η προειδοποίηση έρχεται σε μια περίοδο έντονης επενδυτικής ευφορίας, υψηλών αποτιμήσεων και ισχυρής ανάπτυξης έργων που συνδέονται με την τεχνητή νοημοσύνη (AI).
Σύμφωνα με τη Fitch, η αντίθεση μεταξύ του ευνοϊκού περιβάλλοντος χρηματοδότησης και των αδύναμων μακροοικονομικών προοπτικών δημιουργεί αυξημένες πιθανότητες για διόρθωση στις αγορές, με πιθανές επιπτώσεις στην παγκόσμια πίστωση.
Η εικόνα των αγορών: Υπερβολές και αποκλίσεις
Ο οίκος επισημαίνει ότι οι διεθνείς χρηματιστηριακοί δείκτες κατέγραψαν διψήφιες αποδόσεις το 2025, με αποτιμήσεις όπως το P/E του S&P 500 να ξεπερνούν τον 30ετή μέσο όρο. Παράλληλα, τα πιστωτικά spreads παραμένουν στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών, υποδηλώνοντας υπερβάλλουσα όρεξη για ρίσκο.
Την ίδια στιγμή, οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Κίνας επιβραδύνονται, με τις προβλέψεις για το 2026 να παραμένουν υποτονικές. Η Fitch μιλά για «αποσύνδεση» μεταξύ θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών και χρηματιστηριακών αποτιμήσεων.
Οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο «φούσκας»
Η Fitch εντοπίζει τέσσερις βασικούς άξονες που, εάν ενεργοποιηθούν, μπορεί να οδηγήσουν σε υποβαθμίσεις χωρών και σε νέα χρηματοπιστωτική πίεση:
- Τεντωμένες αποτιμήσεις και χαλάρωση κριτηρίων δανεισμού.
- Εξάρτηση των αγορών από την έκρηξη τεχνητής νοημοσύνης, με αυξημένο κίνδυνο υπερεπένδυσης.
- Ραγδαία ανάπτυξη ιδιωτικού δανεισμού, που ενδέχεται να κρύβει μη ορατές εστίες μόχλευσης.
- Υψηλό δημόσιο χρέος σε ανεπτυγμένες οικονομίες, με αυξημένο κίνδυνο σοκ στις αγορές ομολόγων.
AI: Μεγάλη αξία – ακόμη μεγαλύτερη αβεβαιότητα
Η Fitch σημειώνει ότι οι επενδύσεις σε AI έχουν εκτιναχθεί, με τις τέσσερις μεγαλύτερες τεχνολογικές εταιρείες να δαπανούν 350 δισ. δολάρια μέσα σε δύο χρόνια. Παρά τη δυναμική της τεχνολογίας, ο οίκος προειδοποιεί ότι οι συνθήκες είναι ώριμες για κύκλους υπερεπένδυσης και διόρθωσης, καθώς η «δημιουργική καταστροφή» που συνοδεύει την AI μπορεί να εντείνει τις αναταράξεις.
Ιδιωτική πίστωση: Όχι φούσκα, αλλά πιθανό ενισχυτικό σοκ
Αν και η Fitch δεν θεωρεί ότι ο τομέας της ιδιωτικής πίστωσης βρίσκεται σε φούσκα, τονίζει ότι η ταχεία ανάπτυξή του, σε συνδυασμό με την αδιαφάνεια, θα μπορούσε σε περίπτωση εξωγενούς σοκ να μεγεθύνει την αναταραχή. Με στοιχεία ενεργητικού 2,1 τρισ. δολαρίων, ο τομέας είναι μικρός σε σχέση με το συνολικό σύστημα, αλλά μπορεί να αποτελέσει κανάλι μετάδοσης κρίσης.
Γεωπολιτικοί και εμπορικοί κίνδυνοι
Η Fitch υπογραμμίζει ότι το παγκόσμιο περιβάλλον παραμένει εύθραυστο, με:
- υψηλή πολιτική αβεβαιότητα στις ΗΠΑ,
- αναμενόμενες επαναδιαπραγματεύσεις εμπορικών συμφωνιών,
- αυξημένο δασμολογικό ρίσκο,
- και κρίσιμες γεωπολιτικές εντάσεις.
Όλα αυτά αυξάνουν την πιθανότητα αιφνιδιαστικών σοκ και απότομης ανατιμολόγησης κινδύνου.
Fitch: Φούσκες κινδύνου το 2025 που απειλούν το 2026
Η Fitch Ratings προειδοποιεί για την πιθανότητα δημιουργίας "φουσκών" σε διάφορους τομείς των αγορών το 2025, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σοβαρότερους κινδύνους το 2026. Ο οίκος τονίζει ότι η αντίθεση μεταξύ των ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης και των αδύναμων μακροοικονομικών προοπτικών αυξάνει την πιθανότητα διόρθωσης στις αγορές, με πιθανές επιπτώσεις στην παγκόσμια πίστωση. Η έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και η υπερβολική επένδυση σε αυτόν τον τομέα αποτελούν βασικό παράγοντα ανησυχίας. Σύμφωνα με την Fitch, οι διεθνείς χρηματιστηριακοί δείκτες έχουν σημειώσει σημαντική άνοδο το 2025, με αποτιμήσεις που ξεπερνούν τον μέσο όρο των τελευταίων 30 ετών. Παράλληλα, τα πιστωτικά spreads παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, υποδηλώνοντας αυξημένη όρεξη για ρίσκο. Ωστόσο, οι οικονομίες των ΗΠΑ και της Κίνας επιβραδύνονται, και οι προβλέψεις για το 2026 είναι υποτονικές. Αυτή η αποσύνδεση μεταξύ των χρηματιστηριακών αποτιμήσεων και των θεμελιωδών οικονομικών μεγεθών δημιουργεί αυξημένες πιθανότητες για διόρθωση. Η Fitch εντοπίζει τέσσερις βασικούς άξονες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υποβαθμίσεις χωρών και σε χρηματοπιστωτική πίεση: υπερβολικές αποτιμήσεις, εξάρτηση από την AI, ραγδαία ανάπτυξη του ιδιωτικού δανεισμού και υψηλό δημόσιο χρέος. Η υπερβολική επένδυση στην AI, αν και έχει μεγάλη δυναμική, μπορεί να οδηγήσει σε κύκλους υπερεπένδυσης και διόρθωσης. Ο τομέας της ιδιωτικής πίστωσης, αν και μικρός σε σχέση με το συνολικό σύστημα, μπορεί να εντείνει την αναταραχή σε περίπτωση εξωγενούς σοκ. Τέλος, η Fitch υπογραμμίζει ότι το παγκόσμιο περιβάλλον παραμένει εύθραυστο, με υψηλή πολιτική αβεβαιότητα στις ΗΠΑ, αναμενόμενες επαναδιαπραγματεύσεις εμπορικών συμφωνιών, αυξημένο δασμολογικό ρίσκο και κρίσιμες γεωπολιτικές εντάσεις. Όλα αυτά αυξάνουν την πιθανότητα αιφνιδιαστικών σοκ και απότομης ανατιμολόγησης κινδύνου. Η προειδοποίηση της Fitch αποτελεί μια κλήση για επαγρύπνηση και για την ανάληψη προληπτικών μέτρων για την αποφυγή μιας νέας χρηματοπιστωτικής κρίσης.
You Might Also Like
Η Κύπρος στην τετράδα με ανάπτυξη πάνω από 3%
Nov 18
Προειδοποίηση Κομισιόν: Η Κύπρος απειλείται με υπέρβαση καθαρών δαπανών
Nov 25
Εμπίπτει στις υποδείξεις το προσχέδιο Προϋπολογισμού Κύπρου, λέει η Κομισιόν, αλλά προειδοποιεί
Nov 25
Σύμφωνη η Κομισιόν για προϋπολογισμό Κύπρου, «καμπανάκι» για κίνδυνο υπέρβασης καθαρών δαπανών για το 2026
Nov 25
Τι να περιμένουν οι πελάτες των τραπεζών το 2026
Nov 30