Cyta των τηλεπικοινωνιών και σύντομα του ρεύματος

Με 25 χρόνια δραστηριοποίησης σε μια ανταγωνιστική αγορά η Cyta βρίσκεται σε μία από τις πιο ώριμες φάσεις της, αναφέρει με περηφάνια στη συνέντευξή της στον «Π» η πρόεδρος του οργανισμού, Μαρία Τσιάκκα. Ο ανταγωνισμός στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες επέφερε τεράστια οφέλη για τους πολίτες, όχι μόνο σε ό,τι αφορά τη μείωση του κόστους. Η αναβάθμιση των υποδομών έχει θετικό αποτύπωμα για τα νοικοκυριά, αλλά και τις επιχειρήσεις και την οικονομία της χώρας. Η κ. Τσιάκκα ξεδιπλώνει τα σχέδια της Cyta, που συνεχίζει να χαράζει δυναμικά την πορεία της και στέλνει μηνύματα στην ΑΗΚ, που λίαν προσφάτως εντάχθηκε στην ανταγωνιστική αγορά, για τα βήματα που μπορεί να ακολουθήσει για να είναι βιώσιμη. Αποκαλύπτει επίσης τα σχέδια του οργανισμού για την επέκτασή του στην αγορά ηλεκτρισμού.
Πώς κλείνει η φετινή χρονιά για τη Cyta από πλευράς εσόδων;
Το 2025 ήταν μια καλή χρονιά για τη Cyta. Όχι μόνο από οικονομικής άποψης αλλά και ως προς την ολοκλήρωση σημαντικών έργων και την παροχή νέων υπηρεσιών. Αναμένουμε τα έσοδά μας να ξεπεράσουν τα €435 εκατ. με σαφή βελτίωση σε σχέση με το 2024 (σ.σ. €415 εκατ.), διατηρώντας ισχυρή κερδοφορία και συνεχίζοντας να επενδύουμε με συνέπεια σε έργα που στηρίζουν τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της χώρας και του οργανισμού. Μεγάλο μέρος αυτής της πορείας συνδέεται με τη σταδιακή μετάβαση της Κύπρου σε δίκτυα νέας γενιάς.
Και πώς αυτό αποτυπώνεται στην κοινωνία;
Η Κύπρος διαθέτει ένα από τα πιο γρήγορα δίκτυα κινητής στην Ευρώπη, με πληθυσμιακή κάλυψη που αγγίζει το 100%, ενώ το δίκτυο Fiber έχει καλύψει πέραν του 95% των υποστατικών, με στόχο την πλήρη κάλυψή τους κατά τους πρώτους μήνες του 2026. Στο σταθερό δίκτυο η εμπιστοσύνη των πολιτών αποτυπώνεται σε περισσότερες από 300.000 ενεργές συνδέσεις Cyta Fiber. Αριθμός που αυξάνεται σταθερά καθώς το δίκτυο επεκτείνεται σε ολόκληρη τη χώρα. Παράλληλα, οι ανάγκες της καθημερινότητας, αλλά και της σύγχρονης επιχειρηματικής δραστηριότητας, αποτυπώνονται στην αυξανόμενη χρήση δεδομένων στην κινητή τηλεφωνία, στη ζήτηση για λύσεις cloud, data center και IoT, καθώς και στη δυναμική των προγραμμάτων που συνδυάζουν internet, τηλεφωνία, τηλεόραση και κινητή. Βεβαίως για εμάς η επιτυχία δεν μετριέται μόνο στους αριθμούς. Αλλά και στον τρόπο που οι υπηρεσίες μας διευκολύνουν την καθημερινότητα των ανθρώπων. Αυτό το θετικό και ουσιαστικό αποτύπωμα είναι εκείνο που μας ενδιαφέρει να διατηρούμε και να ενισχύουμε. Γι' αυτό και οι επενδύσεις μας δεν είναι αποσπασματικές, αλλά καθοδηγούνται από τον πραγματικό αντίκτυπο που έχουν στην καθημερινότητα των ανθρώπων και στη λειτουργία των επιχειρήσεων.
Τεχνολογικός εταίρος της Πολιτείας
Ο ανταγωνισμός στον τομέα των τηλεπικοινωνιών κλείνει σχεδόν μια 25ετία. Πού στέκει σήμερα η Cyta;
Σε μία από τις πιο ώριμες φάσεις της πορείας της. Προσφέροντας αφενός αξιόπιστες και ποιοτικές υπηρεσίες μας, τις οποίες αξιοποιούν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις του τόπου. Αφετέρου, έχοντας ολοκληρώσει έναν κύκλο μεγάλων επενδύσεων σε ψηφιακές υποδομές που καλύπτουν ολόκληρη τη χώρα και δημιουργούν μια ισχυρή βάση για το επόμενο στάδιο ανάπτυξης, ο ρόλος μας έχει διευρυνθεί ουσιαστικά. Η Cyta του σήμερα είναι ένας οργανισμός που λειτουργεί ως εταίρος της Πολιτείας, με πολλαπλές υπηρεσίες που στηρίζουν την ανάπτυξη της χώρας σε κάθε επίπεδο.
Όπως;
Υποστηρίζουμε έργα που αφορούν την υγεία, την ασφάλεια και την άμεση επικοινωνία των υπηρεσιών με τους πολίτες, προσφέρουμε αξιόπιστες υποδομές και τεχνολογικές λύσεις που ενισχύουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα και διασφαλίζουν τη συνέχεια κρίσιμων υπηρεσιών. Ένα σημαντικό κομμάτι της προόδου αφορά τη συνεργασία με δήμους και κοινότητες, μέσα από λύσεις για έξυπνο φωτισμό, παρακολούθηση κατανάλωσης και περιβαλλοντικούς αισθητήρες. Πόλεις και χωριά υιοθετούν πρακτικές πιο αποδοτικές, που μειώνουν κόστος, βελτιώνουν υπηρεσίες και κάνουν την καθημερινότητα πιο λειτουργική, ενώ οι δημοτικές αρχές μπορούν πλέον να σχεδιάζουν πολιτικές με βάση πραγματικά δεδομένα.
Επένδυση σε «πράσινο» data center
Πριν από μερικούς μήνες προχωρήσατε στην εξαγορά ενός μεγάλου data center. Τι σημαίνει αυτό για τον οργανισμό;
Εδώ και κάποια χρόνια διαθέτουμε τα δικά μας data centers μέσα από τα οποία στηρίζουμε τόσο τις δικές μας ανάγκες όσο και τις ανάγκες των πελατών μας. Η εξαγορά του data center LCA1 (Simplex) αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα διεύρυνσης της παρουσίας μας στον τομέα αυτό με ένα κέντρο υψηλών προδιαγραφών ασφαλείας και διαθεσιμότητας. Με την απόκτησή του, ενισχύουμε περαιτέρω τις υπηρεσίες που ήδη προσφέρουμε σε επιχειρήσεις, δημόσιους φορείς και διεθνείς οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Η συγκεκριμένη εξαγορά εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική μας για ανάπτυξη των ψηφιακών υποδομών. Καθώς η χώρα μας προχωρά στην ψηφιοποίηση υπηρεσιών και οι επιχειρήσεις καλούνται να αναβαθμίσουν το ψηφιακό τους αποτύπωμα και να αξιοποιήσουν πιο σύνθετες ψηφιακές εφαρμογές, η ανάγκη για αξιόπιστες και ασφαλείς υποδομές αυξάνεται διαρκώς. Σε αυτό το πλαίσιο, επενδύουμε συστηματικά στον τομέα και μελετάμε την ανάπτυξη ενός νέου, πράσινου data center, που θα συμπληρώσει και θα επεκτείνει τις δυνατότητές μας με έμφαση σε σύγχρονες πρακτικές λειτουργικής αποδοτικότητας. Σε συνδυασμό με το δίκτυο υποβρυχίων καλωδίων και τις ευρύτερες υποδομές μας, διαμορφώνεται σταδιακά ένα πλήρες οικοσύστημα ψηφιακών υποδομών που μπορεί να στηρίξει την οικονομία των δεδομένων και τις ανάγκες της χώρας για τα επόμενα χρόνια.
Κόστος ενέργειας και data center
Μπορεί η Κύπρος να είναι ανταγωνιστική διεθνώς στον αναπτυσσόμενο αυτό τομέα;
Σίγουρα διαθέτουμε σημαντικά πλεονεκτήματα για να εξελιχθεί η χώρα μας σε περιφερειακό κέντρο δεδομένων: Η γεωγραφική της θέση, η σταθερότητα και έχουμε επίσης ένα οικοσύστημα υποδομών που ενισχύεται σταθερά. Το ενδιαφέρον από επιχειρήσεις και οργανισμούς που αναζητούν ασφαλείς και αξιόπιστες λύσεις φιλοξενίας δεδομένων αυξάνεται και η χώρα καλείται να ανταποκριθεί σε αυτή τη ζήτηση. Όμως, ένας από τους καθοριστικότερους παράγοντες για τη λειτουργία ενός κέντρου δεδομένων είναι το κόστος ενέργειας. Σήμερα, η Κύπρος συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες με τα υψηλότερα κόστη ενέργειας. Αν θέλουμε να γίνουμε ανταγωνιστικοί θα χρειαστεί να κινηθούμε προς πιο αποδοτικές και βιώσιμες ενεργειακές λύσεις, ενδεχομένως και με τη στήριξη τεχνολογιών αποθήκευσης. Χωρίς ανταγωνιστικό ενεργειακό περιβάλλον, η Κύπρος δύσκολα θα μπορέσει να διεκδικήσει ένα σταθερό και ουσιαστικό ρόλο στην αγορά των κέντρων δεδομένων.
Νοικοκυριά χωρίς δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών
Αυτοί είναι οι καταναλωτές ηλεκτρισμού που μας ενδιαφέρουν
Ποια τα σχέδιά σας για να εισέλθετε στην παραγωγή ρεύματος; Υπάρχουν κάποια θεσμικά κενά προς αυτό;
Η δυνατότητα δραστηριοποίησης της Cyta στον τομέα της ενέργειας βρίσκεται αυτή την περίοδο υπό συζήτηση στη Βουλή, μέσα από το νομοσχέδιο που έχει ήδη καταθέσει το Υπουργείο Οικονομικών και το οποίο προτείνει την επέκταση του θεσμικού μας πλαισίου. Το νομοσχέδιο αυτό δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε η Cyta να μπορεί να αξιοποιήσει την τεχνογνωσία και τις παγκύπριες υποδομές της για την παροχή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, κυρίως προς οικιακούς καταναλωτές. Πολλοί συμπολίτες μας, ιδιαίτερα νεαρά ζευγάρια, διαμένουν σε παλιές πολυκατοικίες ή ενοικιαζόμενες κατοικίες και δεν έχουν την δυνατότητα να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά ώστε να μειώσουν το ενεργειακό τους κόστος. Το ίδιο ισχύει και για μικρές επιχειρήσεις. Η προοπτική δραστηριοποίησης της Cyta στον τομέα αυτό, απευθύνεται κυρίως σε αυτές τις κατηγορίες καταναλωτών που σήμερα έχουν περιορισμένες εναλλακτικές επιλογές. Πρόκειται για μια κατεύθυνση με σαφές κοινωνικό και οικονομικό όφελος. Παράλληλα, η τεχνολογία που διαθέτουμε -από τις υποδομές μας μέχρι και λύσεις IoT και έξυπνων συστημάτων- μπορεί να συμβάλει σε πιο αποδοτικούς τρόπους κατανάλωσης και διαχείρισης ενέργειας, σε ευθυγράμμιση με πρακτικές που εφαρμόζονται ήδη στην υπόλοιπη Ευρώπη. Σε ό,τι αφορά τα θεσμικά ζητήματα, ναι, απαιτείται τροποποίηση του υφιστάμενου νόμου. Αυτή είναι και η ουσία του νομοσχεδίου που έχει κατατεθεί. Η Cyta θα τοποθετηθεί θεσμικά στη διαδικασία της Βουλής, όπως προβλέπεται. Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι η ρύθμιση αυτή δεν εισάγει κάποια προνομιακή μεταχείριση. Αντίθετα, αποκαθιστά την ίση θεσμική δυνατότητα με άλλους δημόσιους οργανισμούς, αλλά και με ιδιωτικούς παρόχους τηλεπικοινωνιών που ήδη διαθέτουν τη νομική δυνατότητα δραστηριοποίησης στην αγορά ενέργειας. Αν η Βουλή εγκρίνει το σχετικό πλαίσιο, η Cyta θα είναι έτοιμη να συμβάλει στην ενεργειακή προοπτική της χώρας με υπευθυνότητα, διαφάνεια και σταθερό προσανατολισμό στο όφελος του πολίτη.
Δεν θα ανταγωνιστούμε την ΑΗΚ
Θα ανταγωνιστείτε την ΑΗΚ; Ποιοι είναι οι στόχοι σας;
Οι δύο οργανισμοί έχουν διαφορετικούς ρόλους και μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά. Η ΑΗΚ, όπως και η Cyta πριν αρκετά χρόνια, έχει ήδη εισέλθει σε μια ανοικτή, ανταγωνιστική αγορά. Όπως συμβαίνει σε κάθε τέτοιο περιβάλλον, ο ανταγωνισμός δεν διαμορφώνεται από μεμονωμένους οργανισμούς αλλά από το συνολικό ρυθμιστικό πλαίσιο και τις επιλογές των καταναλωτών. Αν το νέο θεσμικό πλαίσιο εγκριθεί, η Cyta θα μπορεί να προσφέρει λύσεις πράσινης ενέργειας αξιοποιώντας την τεχνολογία και τις υποδομές της, δίνοντας στους πολίτες περισσότερες επιλογές. Στόχος μας δεν είναι να αντικαταστήσουμε ή να υποκαταστήσουμε κανέναν, αλλά να συμβάλουμε σε μια αγορά που εξελίσσεται, προσφέροντας υπηρεσίες που συνδυάζουν ενέργεια και τεχνολογία, όπως συμβαίνει ήδη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η συνεργασία μας με την ΑΗΚ είναι δεδομένη. Και οι δύο οργανισμοί εργάζονται για την πρόοδο του τόπου μας. Με τον ίδιο τρόπο προσεγγίζουμε και την ενδεχόμενη δραστηριοποίησή μας στην ενέργεια: με σεβασμό στους θεσμούς, με αίσθημα ευθύνης και με στόχο να προσφέρουμε πραγματική αξία στον πολίτη.
Μπορεί και η ΑΗΚ να είναι βιώσιμη
Ποιες εμπειρίες μπορεί ο οργανισμός να δώσει στην ΑΗΚ που μόλις εισήλθε στην ανταγωνιστική αγορά;
Η είσοδος ενός μεγάλου δημόσιου οργανισμού σε ανταγωνιστική αγορά είναι μια διαδικασία που απαιτεί προσαρμογή, κουλτούρα συνεργασίας και ξεκάθαρο προσανατολισμό στον πολίτη. Η Cyta έχει διανύσει αυτή τη διαδρομή και η εμπειρία αυτή μας έχει δείξει ότι η σταθερότητα και η εμπιστοσύνη χτίζονται μέσα από τρία βασικά στοιχεία: διαφάνεια, συνέπεια και ποιότητα υπηρεσιών. Ένα από τα πιο πολύτιμα συμπεράσματα της δικής μας πορείας είναι ότι ο μετασχηματισμός δεν περιορίζεται στην τεχνολογία. Είναι οργανωτικός, πολιτισμικός και λειτουργικός. Απαιτεί διαδικασίες που υποστηρίζουν τη λογοδοσία, αξιολόγηση με αντικειμενικά κριτήρια και μια κουλτούρα που ενθαρρύνει την ευελιξία και τον επαγγελματισμό σε κάθε επίπεδο. Σε αυτό το πλαίσιο, η εμπειρία της Cyta καταδεικνύει ότι οι μεγάλοι δημόσιοι οργανισμοί μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά σε ανταγωνιστικές αγορές, όταν διαθέτουν ξεκάθαρη στρατηγική και αξιοποιούν τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματά: την τεχνογνωσία, τις υποδομές, το ανθρώπινο δυναμικό και, πάνω από όλα, τη σχέση εμπιστοσύνης που έχουν χτίσει με την κοινωνία.
Ένας ημικρατικός οργανισμός πρότυπο διακυβέρνησης
Μπορεί ο δημόσιος τομέας να γίνει… Cyta;
Είστε πρόεδρος ενός από τους μεγαλύτερους οργανισμούς στην Κύπρο, ακόμη και σε σύγκριση με τον ιδιωτικό τομέα. Ποια βήματα έχουν γίνει στην εσωτερική διακυβέρνηση ώστε να ανταποκρίνεται ο οργανισμός στις σύγχρονες απαιτήσεις;
Τα τελευταία χρόνια έχουμε επενδύσει συστηματικά στη βελτίωσή της, υιοθετώντας πρακτικές που συναντά κανείς σε σύγχρονους ιδιωτικούς οργανισμούς και σε αρκετές περιπτώσεις προηγούνται των συνηθισμένων προτύπων του δημόσιου τομέα. Ένα από ουσιαστικότερα βήματα ήταν η αναμόρφωση των συστημάτων αξιολόγησης και προαγωγών. Για πρώτη φορά εφαρμόσαμε διαδικασίες με τη συμμετοχή εξωτερικών αξιολογητών, διασφαλίζοντας αντικειμενικότητα και επαγγελματισμό σε όλα τα επίπεδα. Το αποτέλεσμα είναι ενδεικτικό: Στις πρόσφατες προαγωγές, οι γυναίκες κατέλαβαν το 50% των νέων ηγετικών θέσεων, επιβεβαιώνοντας ότι ένα σύγχρονο και αμερόληπτο σύστημα δημιουργεί πραγματικές ευκαιρίες ανέλιξης για όλους. Παράλληλα, προχωρήσαμε σε ανανέωση του ανθρώπινου δυναμικού μας μέσα από δύο συνεχόμενα σχέδια εθελούσιας εξόδου, τα οποία μας επέτρεψαν να ενισχύσουμε δεξιότητες και να αποκτήσουμε μεγαλύτερη οργανωτική ευελιξία. Επενδύουμε συστηματικά στην εκπαίδευση, στηρίζουμε πολιτικές που ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων μας, όπως η τηλεργασία για νέους γονείς και η ομαλή επανένταξη μετά από μακρά απουσία, καλλιεργώντας, παράλληλα, μια κουλτούρα συνεργασίας και συμμετοχής. Εξελίσσουμε, επίσης, συνεχώς το λειτουργικό μας μοντέλο. Απλοποιούμε διαδικασίες, ψηφιοποιούμε εσωτερικά συστήματα και ενισχύουμε τη συνεργασία μεταξύ ομάδων και διευθύνσεων. Αυτές οι αλλαγές συμβάλλουν σε πιο έγκαιρη λήψη αποφάσεων και διευκολύνουν την υλοποίηση μεγάλων έργων. Για εμάς, η διακυβέρνηση είναι ένα ζωντανό πλαίσιο που εξελίσσεται διαρκώς.
Παρ' όλα αυτά η Cyta δεν παύει να είναι ένας οργανισμός που δουλεύει σε καθεστώς ημικρατικού οργανισμού. Ποια προβλήματα προκύπτουν λόγω αυτού του γεγονότος;
Το καθεστώς του ημικρατικού οργανισμού συνοδεύεται από συγκεκριμένα πλαίσια και διαδικασίες, που έχουν σχεδιαστεί για να διασφαλίζουν διαφάνεια και λογοδοσία. Αυτό αποτελεί βασικό στοιχείο της θεσμικής μας λειτουργίας και είναι απολύτως σεβαστό. Η Πολιτεία είναι ο μέτοχός μας και ασκεί τον θεσμικό της ρόλο σε αυτό το πλαίσιο. Από την άλλη, το σημερινό ανταγωνιστικό περιβάλλον στις τηλεπικοινωνίες μεταβάλλεται με μεγάλη ταχύτητα και η βιωσιμότητα ενός παρόχου απαιτεί έγκαιρες αποφάσεις, γρήγορα αντανακλαστικά και τη δυνατότητα επέκτασης σε νέους στρατηγικούς τομείς. Η πρόκληση, λοιπόν, δεν είναι να αμφισβητηθεί ο θεσμικός έλεγχος, αλλά να συνυπάρξει με την απαραίτητη δυνατότητα ευελιξίας που χρειάζεται ένας οργανισμός για να λειτουργεί αποτελεσματικά σε μια ανοικτή αγορά. Θεωρώ ότι τα τελευταία χρόνια, μέσα από τον τρόπο που λειτουργούμε και τα αποτελέσματα που επιτυγχάνουμε, έχουμε ενισχύσει τη σχέση εμπιστοσύνης με το κράτος. Υπάρχει, πλέον, μεγαλύτερη κατανόηση των αναγκών μας και του ρυθμού με τον οποίο εξελίσσεται ο κλάδος. Η τακτική και ουσιαστική ενημέρωση του αρμόδιου υπουργείου, καθώς και διαφάνεια με την οποία παρουσιάζουμε τον προϋπολογισμό και τις επιλογές μας στη Βουλή, συμβάλλουν καθοριστικά σε αυτή τη σχέση.
Τι πρέπει όμως να αλλάξει;
Αυτό που επιδιώκουμε είναι μια συνεργασία που βασίζεται στην εμπιστοσύνη, τη θεσμική συνέπεια και την κοινή κατανόηση του ρόλου μας, ώστε η Cyta να μπορεί να ανταποκρίνεται με ευελιξία στις απαιτήσεις της αγοράς, παραμένοντας ταυτόχρονα ένας οργανισμός που λειτουργεί με υπευθυνότητα και λογοδοσία απέναντι στην κοινωνία.