Cavaddu: Το «νησί των δισεκατομμυριούχων» με τη σκοτεινή φήμη

Το Καβάλο ή «Cavaddu» στα κορσικανικά, είναι ένα μικρό νησί έκτασης μόλις 1,2 τετραωνικά χιλιόμετρα, με πολυτελείς βίλες κρυμμένες πίσω από γρανιτένιους βράχους, με φόντο τα τιρκουάζ νερά της Μεσογείου.
Σε αυτόν τον επίγειο παράδεισο, που ανήκει στον δήμο του Μπονιφάτσιο στην Κορσική -τη νοτιότερη κοινότητα στη Μητροπολιτική Γαλλία- όσοι δεν είναι κάτοικοι δεν είναι ευπρόσδεκτοι. Εκτός αν πρόκειται για εύπορους τουρίστες.
Διασημότητες επισκέπτονται τακτικά αυτή την απομονωμένη γωνιά της Μεσογείου, όπου η διακριτικότητα και η απομόνωση αποτελούν τρόπο ζωής.
Ο μακαρίτης Σίλβιο Μπερλουσκόνι έμενε κατά διαστήματα εκεί, όπως επίσης ο Μπιλ Γκέιτς και ο Γάλλος πρώην ποδοσφαιριστής Ζινεντίν Ζιντάν.
Ένα πολυτελές ξενοδοχείο είναι το μοναδικό της περιοχής και φιλοξενεί συχνά τραπεζίτες, μεγιστάνες της βιομηχανίας και πάσης φύσεως κροίσους.
Όσα σπίτια είναι προς πώληση, στοιχίζουν εκατομμύρια ευρώ.
Κι αν και οι παραλίες ανήκουν στο δημόσιο, υπάρχουν πολυάριθμες καταγγελίες για παρουσία φυλάκων ασφαλείας, που απασχολούνται από τους ιδιοκτήτες βιλών και απομακρύνουν επισκέπτες, παράνομα, με το επιχείρημα ότι πρόκειται για ιδιωτική ιδιοκτησία.
Αυτή η στρεβλή κατάσταση διαρκεί εδώ και δεκαετίες.
Αναπτυξιακό πρόγραμμα, που εγκρίθηκε νωρίτερα φέτος, προβλέπει έργα ύψους περίπου 430.000 ευρώ έως το 2032.
Περιλαμβάνει την κατασκευή παραλιακού μονοπατιού και δύο προβλητών πρόσβασης στο βόρειο τμήμα του νησιού. Ο δήμος του Μπονιφάτσιο, από την πλευρά του, ψήφισε την ανάληψη της διαχείρισης του λιμανιού του νησιού από τον Ιούνιο του 2026.
«Ενώ όλοι φαίνεται να συμφωνούν στην ανάγκη προστασίας του εξαιρετικού φυσικού τοπίου», λέει στην εφημερίδα Le Figaro ο εισαγγελέας της Μπαστιά, Ζαν-Φιλίπ Ναβάρ, «είναι λυπηρό να βλέπουμε μια μορφή ιδιωτικοποίησης αυτού του νησιού και μια σχεδόν συστηματική περιφρόνηση του εταιρικού, εργατικού, φορολογικού, πολεοδομικού και περιβαλλοντικού δικαίου».
Νησί-άντρο κροίσων και μαφιόζων
Πριν από μερικά χρόνια, το Καβάλο προσέλκυσε επίσης μαφιόζους και κακοποιούς κάθε είδους, πρόθυμους να ξεπλύνουν χρήμα μακριά από αδιάκριτα βλέμματα.
Αυτό το εκρηκτικό μείγμα κατέστη δυνατό χάρη σε μια διαδικασία ιδιωτικοποίησης που ξεκίνησε το 1968, υπό την ηγεσία του Ζαν Καστέλ. Εκείνη τη χρονιά, ο πρώην «πρίγκιπας της παριζιάνικης νύχτας» (πέθανε το 1999) αγόρασε το αρχιπέλαγος Λαβέτσι -μια ομάδα 23 νησιών, νησίδων και υφάλων- έναντι τριών εκατομμυρίων φράγκων, μαζί με τις παραλίες.
Αφότου ο δήμος του Μπονιφάτσιο επανέκτησε την κυριότητα, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, το αρχιπέλαγος χαρακτηρίστηκε προστατευόμενο φυσικό καταφύγιο.
Μόνο το Καβάλο εξαιρέθηκε και ο Ζαν Καστέλ το μετέτρεψε σε υπερπολυτελή τουριστικό προορισμό.
Το 1993, ένας Ιταλός μαφιόζος από το Παλέρμο, ονόματι Λίλο Λαουριτσέλα, ανέλαβε τον έλεγχο του νησιού.
Για αρκετά χρόνια κατείχε τη θέση του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας Compagnie des îles Lavezzi, που ήταν υπεύθυνη για την ανάπτυξη του Καβάλο.
Επί «θητείας» του, το νησί εισήλθε στην εποχή του τσιμέντου, μέσα σε κλίμα εκβιασμών, ξεπλύματος χρήματος και τρομοκρατικών επιθέσεων.
Ο Λαουριτσέλα θεωρούνταν ύποπτος για ξέπλυμα χρήματος από ναρκωτικά για λογαριασμό της Κόζα Νόστρα, ενώ ανέπτυξε αμφίσημες σχέσεις με την κορσικανική εθνικιστική οργάνωση FLNC.
Μέσα σε λίγα χρόνια σημειώθηκαν δεκάδες επιθέσεις.
Ο ίδιος ο Λαουριτσέλα δολοφονήθηκε το 2002 στη Βενεζουέλα, κοντά στο Καράκας.
Ανακτώντας τον έλεγχο… εν μέρει
Όταν οι αυτονομιστές ανέλαβαν την περιφερειακή εξουσία, το 2015, έβαλαν στο στόχαστρο την πολεοδομική ανάπτυξη του νησιού.
Τη θεωρούσαν σύμβολο κερδοσκοπίας στην αγορά ακινήτων.
«Το τσίρκο» των τελευταίων δεκαετιών τελείωσε», διακήρυξε ο εθνικιστής Ζιλ Σιμεονί μετά την εκλογή του ως επικεφαλής της περιφερειακής κυβέρνησης στην Κορσική, το 2018.
«Οι εταιρείες-βιτρίνα στην Ελβετία, τα Νησιά Κέιμαν, η μαφία, οι δολοφονημένοι διευθύνοντες σύμβουλοι στη Βενεζουέλα… όλα όσα έχετε δει».
Όμως τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν ακριβώς έτσι.
Τον Σεπτέμβριο του 2023, κατόπιν έκθεσης του Περιφερειακού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η εισαγγελία της Μπαστιά άνοιξε έρευνα για φερόμενη δωροδοκία.
Ο Ζιλ Σιμεονί διώχθηκε, επειδή δεν είχε εισπράξει ενοίκια από εστιατόριο που λειτουργούσε επιχειρηματίας με στενές σχέσεις με εγκληματική ομάδα.
Η υπόθεση τελικά τέθηκε στο αρχείο, αλλά ανέδειξε τις δυσκολίες των δημόσιων αρχών να ανακτήσουν τον έλεγχο του Καβάλο.
Τον περασμένο Μάιο, το δημοτικό συμβούλιο ψήφισε υπέρ της ανάληψης της διαχείρισης του τοπικού λιμανιού, αρχής γενομένης από τον Ιούνιο του 2026.
Σημειωτέον ότι το διαχειρίζεται ιδιωτική εταιρεία εδώ πάνω από 30 χρόνια.
Στο μεσοδιάστημα, έχουν ασκηθεί οι πρώτες διώξεις για περιβαλλοντικά ζητήματα ή για μη συμμόρφωση με τους ισχύοντες οικοδομικούς κανονισμούς.
Για τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, πάντως -που αγωνίζονται εδώ και δεκαετίες για την προστασία της περιοχής- πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα.
Στο στόχαστρό τους βρίσκονται οι κατασκευές σε περιοχές Natura 2000 και άλλες προστατευόμενες ζώνες.
«Καναρίνι στο ανθρακωρυχείο»;
«Το Καβάλο είναι ο προάγγελος όσων θα μπορούσαν να συμβούν στις ακτές της Κορσικής και αλλού», προειδοποιεί ο Βινσέντ Κούκι, μέλος της περιβαλλοντικής οργάνωσης ABCDE.
«Βρισκόμαστε στην καρδιά του φυσικού καταφυγίου, με ένα λιμάνι που δεν θα έπρεπε να υπάρχει εκεί, ένα νησί με ακραία ανθρώπινη παρέμβαση, με βίλες σε αστρονομικές τιμές, αγορασμένες από εταιρείες εγκατεστημένες σε φορολογικούς παραδείσους», εξηγεί.
«Οι Κορσικανοί δεν έχουν πλέον τον έλεγχο. Τελείωσε», λέει απογοητευμένος.
Απομένει η δράση της Δικαιοσύνης, που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για να μπει τέλος σε αυτές τις καταχρήσεις, όπως επισημαίνει ο εισαγγελέας της Μπαστιά, δίνοντας μια πρώτη εικόνα των ερευνών.
«Οι έρευνες που βρίσκονται σε εξέλιξη αντικατοπτρίζουν τη σύγκλιση ποικίλων συμφερόντων, ιδιωτικών βεβαίως, συχνά ξένων, αλλά και, για ορισμένα, πιθανόν άμεσα συνδεδεμένων με το εγκληματικό περιβάλλον του νησιού», υπογραμμίζει ο Ζαν-Φιλίπ Ναβάρ.
Πρόκειται για έναν τόπο που για λίγους μοιάζει παράδεισος, αλλά για πολλούς έχει γίνει κόλαση.
Πηγή: ot.gr