Alpha News

Το παρασκήνιο της συμφωνίας Κύπρου-Λιβάνου: Μία ιστορία 18 ετών

Published November 26, 2025

Η συμφωνία οριοθέτησης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) μεταξύ Κύπρου και Λιβάνου, η οποία υπογράφηκε πρόσφατα, αποτελεί το επιστέγασμα μιας διαδικασίας που ξεκίνησε πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες, συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 2007. Η αρχική συμφωνία δεν επικυρώθηκε ποτέ από τον Λίβανο, κυρίως λόγω ανησυχιών σχετικά με τις επιπτώσεις της στην ήδη υπάρχουσα συμφωνία με το Ισραήλ και πιθανές αλληλεπικαλύψεις θαλάσσιων περιοχών. Η Κύπρος, ωστόσο, προχώρησε στην οριοθέτηση ΑΟΖ με το Ισραήλ το 2010 και την Αίγυπτο το 2003, δημιουργώντας ένα πλαίσιο που καθιστά την τρέχουσα συμφωνία με τον Λίβανο σημαντικό βήμα για την ολοκλήρωση της οριοθέτησης στην Ανατολική Μεσόγειο. Η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων το 2022, μετά από μια περίοδο στασιμότητας από το 2021, οφείλεται σε μια νέα φόρμουλα που βρέθηκε αποδεκτή και από τις δύο πλευρές. Ο Λίβανος, αντιμετωπίζοντας σοβαρά οικονομικά προβλήματα, επιδεικνύει έντονη διάθεση για συνεργασία με την Κύπρο στην εκμετάλλευση κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή. Η εμπειρία της Κύπρου στον τομέα αυτό θεωρείται πολύτιμη για τον Λίβανο, ο οποίος επιδιώκει να αξιοποιήσει τους ενεργειακούς πόρους του για την οικονομική του ανάκαμψη. Η πρόσφατη έγκριση της συμφωνίας από το λιβανικό υπουργικό συμβούλιο υποδηλώνει την αποφασιστικότητα της χώρας να προχωρήσει στην οριοθέτηση της ΑΟΖ. Ένα σημαντικό εμπόδιο στην πλήρη οριοθέτηση της περιοχής παραμένει η εκκρεμότητα με τη Συρία. Η Κυπριακή Δημοκρατία επιθυμεί να οριοθετήσει την ΑΟΖ της και με τη Συρία, ωστόσο η πολιτική αστάθεια που επικρατεί στη χώρα και το γεγονός ότι η Συρία δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) καθιστούν αυτό το εγχείρημα ιδιαίτερα δύσκολο. Επιπλέον, η Τουρκία και η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου αμφισβητούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου σε ορισμένες θαλάσσιες περιοχές, περιπλέκοντας περαιτέρω το τοπίο. Η συμφωνία Κύπρου-Λιβάνου, πέρα από την οριοθέτηση των θαλάσσιων περιοχών, περιλαμβάνει και κοινό αίτημα προς την Παγκόσμια Τράπεζα για τη μελέτη της δυνατότητας ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών. Η υλοποίηση ενός τέτοιου έργου θα μπορούσε να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια και την οικονομική συνεργασία μεταξύ Κύπρου και Λιβάνου, καθώς και να συμβάλει στην ανάπτυξη της περιοχής. Η συμφωνία αυτή σηματοδοτεί μια νέα εποχή στις σχέσεις των δύο χωρών και αναμένεται να δημιουργήσει ευκαιρίες για αμοιβαία επωφελείς συνεργασίες.