Το καλώδιο μοιάζει με θηλειά που θα πνίξει την σχέση Νίκου-Νικόλα

Ο Νικόλας Παπαδόπουλος δεν ξύπνησε ξαφνικά ένα πρωί και ανακάλυψε τη «διγλωσσία» της κυβέρνησης για τον GSI. Η διγλωσσία έγινε ορατή εδώ και μήνες, απλώς τώρα δημιουργεί ερωτηματικά για το αν πρόκειται για διγλωσσία ή για ρόλους, ώστε ο Κεραυνός να λέει όσα δεν μπορεί να πει ο Πρόεδρος.
Την μια ακούς ότι «ξεκάθαρα» ο στόχος είναι στρατηγικός και αδιαπραγμάτευτος και την άλλη ότι «τα δεδομένα άλλαξαν» και χρειάζονται επικαιροποιήσεις, με τρόπο που αφήνει να αιωρείται το βασικό ερώτημα, αν η Λευκωσία το θέλει πραγματικά ή απλώς θέλει να φαίνεται ότι το θέλει.
Αυτό ακριβώς έπιασε ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος όταν, κάλεσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να πει δημοσίως αν συμφωνούσε με τον Μάκη Κεραυνό ή τον Γιώργο Παπαναστασίου, γιατί δεν μπορούσε να συμφωνεί και με τους δυο. Ο πρόσφατος ανασχηματισμός νομίζω πως έδωσε απάντηση και ίσως είναι αυτό που εξόργισε τον Νικόλα. Όχι ο ανασχηματισμός, αλλά η απάντηση.
Γιατί τώρα; Επειδή το έργο επανήλθε στην κορυφή της ατζέντας, όχι ως τεχνική συζήτηση, αλλά ως πολιτικό τεστ. Η τριμερής στην Ιερουσαλήμ έβαλε ξανά στο τραπέζι τον GSI ως μέρος ενός ευρύτερου πλαισίου συνεργασίας Ελλάδας, Κύπρου Ισραήλ, με το σχήμα 3+1 να λειτουργεί σαν πολλαπλασιαστής πίεσης και προσδοκιών. Όταν το καλώδιο γίνεται «σύμβολο» και όχι μόνο υποδομή, τα μισόλογα κοστίζουν περισσότερο από τα καλώδια.
Δεύτερον, επειδή ο ίδιος ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναγκάστηκε να απαντήσει και να κλείσει το θέμα με τη φράση «καμία διγλωσσία», δηλώνοντας ότι η κυβέρνηση στηρίζει την ηλεκτρική διασύνδεση και ότι, σε συνεννόηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, προχωρούν σε εκσυγχρονισμό της μελέτης βιωσιμότητας, μάλιστα με πρωτοβουλία του Έλληνα πρωθυπουργού, όπως είπε. Τρίτον, επειδή ο Μάκης Κεραυνός επιχειρεί να μετακινήσει το λεξιλόγιο από το απόλυτο «δεν είναι βιώσιμο» σε μια πιο θεσμική γλώσσα, ότι η βιωσιμότητα κρίνεται από μελέτες και ότι οι γεωπολιτικές εξελίξεις επιβάλλουν επικαιροποίηση. Αυτή η μετατόπιση ίσως είναι προσπάθεια αποσυμπίεσης, όμως πολιτικά διαβάζεται και αλλιώς, ως υπαναχώρηση χωρίς καθαρή ανάληψη ευθύνης για τα προηγούμενα.
Και εδώ μπαίνει το ΔΗΚΟ. Ο Παπαδόπουλος, ως αρχηγός του βασικού κόμματος που συμμετέχει στην κυβέρνηση, έχει πρόβλημα διπλής φύσης. Αν αφήσει τον υπουργό που προέρχεται από τις τάξεις του, να στέλνει μηνύματα αμφιβολίας, θα χρεωθεί το ΔΗΚΟ την υπονόμευση ενός έργου που χρηματοδοτεί γενναία και στηρίζει πολιτικά η ΕΕ. Η Κομισιόν δεν διέθεσε τυχαία €657 εκατ. αναφερόμενη στη στρατηγική σημασία του έργου. Το ΔΗΚΟ ότι ο GSI πρέπει να προχωρήσει και μάλιστα ανεξαρτήτως τουρκικών αντιδράσεων, ενώ καλεί την κυβέρνηση να αφήσει αντιφάσεις και αμφιταλαντεύσεις. Με άλλα λόγια, αφήνει στον Πρόεδρο το βάρος να «μαζέψει» το υπουργικό φάλτσο.
Υπάρχει και η Αθήνα. Η ελλαδική πλευρά ζητάει εδώ και καιρό καθαρή θέση, ακριβώς επειδή βλέπει αντικρουόμενες γραμμές στη Λευκωσία. Και ο ΑΔΜΗΕ, όσο κι αν παρουσιάζεται ως «εταιρεία», είναι διαχειριστής κρίσιμης υποδομής με τον έλεγχο να παραμένει στο ελληνικό Δημόσιο μέσω της μετοχικής δομής του. Όταν, λοιπόν, η κυπριακή κυβέρνηση αφήνει να εννοηθεί πως υπάρχει ενόχληση για τη διαχείριση, στην Αθήνα ακούγεται ως πολιτικό μήνυμα και όχι ως τεχνικής φύσεως παράπονο.
Πάντως δεν θα έβαζα το χέρι μου στη φωτιά, ότι οι αποστάσεις Νικόλα από την κυβέρνηση οφείλονται αποκλειστικά στην καθυστέρηση υλοποίησης του GSI. Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι ο Νικόλας Παπαδόπουλος χτίζει από τώρα κλίμα και επιχειρηματολογία για να διευκολύνει μελλοντικές συνεργασίες. Προφανώς και δεν θα αποδείξει κάποιος κάτι τέτοιο με υπογραφε΄ς και χαρτόσημα, όμως η πολιτική δεν γράφεται μόνο με συναντήσει που κρατούνται πρακτικά, γράφεται και με προειδοποιητικές βολές. Στις παραμονές βουλευτικών εκλογών, κανένα κόμμα δεν θέλει να πάει στην κάλπη ως «συνιδιοκτήτης» ενός ακριβού ρίσκου, ειδικά όταν το ρίσκο δεν είναι μόνο οικονομικό αλλά και γεωπολιτικό. Στην Κύπρο έχουμε ένα παράξενο εθνικό ταλέντο. Να συμφωνούμε όλοι στους στρατηγικούς στόχους και να τσακωνόμαστε στις τακτικές λεπτομέρειες και στα μικρά γράμματα, ώσπου τα μικρά γράμματα να καταπιούν το στρατηγικό τον στρατηγικό στόχο.
Το καλώδιο κάποια στιγμή θα ποντιστεί, είτε με τυμπανοκρουσίες είτε με μουρμούρα. Το πραγματικό ερώτημα είναι αν, μέχρι τότε, θα έχει ποντιστεί και η εμπιστοσύνη ανάμεσα σε Προεδρικό και ΔΗΚΟ.