Το άνοιγμα των συνόρων με την Αρμενία, που είναι κλειστά από τη δεκαετία του ’90, εξετάζει η Τουρκία

Η Τουρκία εξετάζει το ενδεχόμενο να ανοίξει τα χερσαία σύνορά της με την Αρμενία τους επόμενους έξι μήνες, σύμφωνα με πηγές καλά ενημερωμένες για το θέμα, καταργώντας έτσι το τελευταίο κλειστό σύνορο της Ευρώπης από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου και ανοίγοντας το δρόμο για την αναβίωση του εμπορίου στον Καύκασο.
Η Τουρκία έκλεισε τα σύνορα το 1993 σε ένδειξη αλληλεγγύης προς τον σύμμαχό της Αζερμπαϊτζάν στον πόλεμο με την Αρμενία για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η ορεινή περιοχή χωρίς πρόσβαση στη θάλασσα στον Νότιο Καύκασο αποσχίστηκε από το Αζερμπαϊτζάν αμέσως μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, πυροδοτώντας δεκαετίες συγκρούσεων. Νωρίτερα φέτος, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε κοινή δήλωση ειρήνης με τους ηγέτες της Αρμενίας και του γειτονικού Αζερμπαϊτζάν, επιδιώκοντας τον τερματισμό της σύγκρουσης.
Η διπλωματική πρόοδος με το Αζερμπαϊτζάν και η επαναλειτουργία των συνόρων με την Τουρκία θα δώσουν σημαντική ώθηση στον πρωθυπουργό της Αρμενίας Νικολ Πασινιάν, ο οποίος θα συμμετάσχει στις εκλογές του Ιουνίου. Εάν κερδίσει μια νέα θητεία, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ θα μπορούσε να συνεργαστεί με τον Πασινιάν και να επισημοποιήσει μια ειρηνευτική συμφωνία, σύμφωνα με άτομα που είναι άμεσα εξοικειωμένα με την αποψύξη των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Μόνο μετά από αυτό, η Τουρκία θα μπορούσε να διορίσει πρέσβη στην Αρμενία για να αποκαταστήσει τις διπλωματικές σχέσεις, ανέφεραν.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι η Τουρκία δεν θα επαναφέρει τις σχέσεις χωρίς μια τελική ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας.
«Αν ομαλοποιήσουμε τις σχέσεις τώρα, θα αφαιρέσουμε τον μεγαλύτερο λόγο της Αρμενίας για την υπογραφή μιας ειρηνευτικής συμφωνίας», δήλωσε ο Φιντάν.
Τα υπουργεία Εξωτερικών της Αρμενίας και της Τουρκίας δεν απάντησαν στα αιτήματα για σχόλια.
Τουρκικοί και αρμενικοί απεσταλμένοι επισκέφθηκαν το συνοριακό πέρασμα Ακιάκα-Ακουρίκ το Σάββατο και συναντήθηκαν στην αρμενική συνοριακή πόλη Γκιουμρί για να προωθήσουν τα σχέδια αποκατάστασης της σιδηροδρομικής σύνδεσης Κάρς-Γκιουμρί, σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας. Η αντικατάσταση των σιδηροτροχιών μπορεί να διαρκέσει έως και πέντε μήνες, ανέφεραν οι πηγές. Η Τουρκία κατασκευάζει επίσης νέους δρόμους στην περιοχή για συνοριακές περιπολίες, σύμφωνα με τοπικούς αξιωματούχους.
Η επισημοποίηση της ειρηνευτικής συμφωνίας θα συμβάλει στη σταθεροποίηση μιας περιοχής που αποτελεί ζωτικό σταυροδρόμι για τους αγωγούς ενέργειας που μεταφέρουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο από την περιοχή της Κασπίας Θάλασσας και την Κεντρική Ασία προς την Ευρώπη, παρακάμπτοντας τη Ρωσία.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας που υποστηρίχθηκε από τον Τραμπ, οι ΗΠΑ απέκτησαν τα αποκλειστικά δικαιώματα για την ανάπτυξη μιας διαδρομής μεταφοράς – που ονομάζεται Διαδρομή Τραμπ για τη Διεθνή Ειρήνη και Ευημερία, ή TRIPP – που συνδέει την ηπειρωτική Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκία μέσω της Αρμενίας, η οποία θα γίνει μέρος μιας νέας γραμμής ανατολής-δύσης μεταξύ Πεκίνου και Λονδίνου. Ο Διάδρομος Ζανγκεζούρ, όπως είναι γνωστός, θα συμβάλει στην ενίσχυση του καθεστώτος της Τουρκίας ως περιφερειακού κόμβου διαμετακόμισης.
Ο Πασινιάν, μιλώντας στο αρμενικό κοινοβούλιο στα μέσα Νοεμβρίου, δήλωσε ότι οι κατασκευαστικές εργασίες για τη διάβαση θα ξεκινήσουν το δεύτερο εξάμηνο του 2026, σύμφωνα με δημοσιεύματα, προσθέτοντας ότι ο σιδηρόδρομος θα ακολουθήσει την πρώην σοβιετική διαδρομή, καθώς η κατασκευή του σε άλλο σημείο δεν είναι ρεαλιστική.
Η Τουρκία αναμένεται να ανοίξει ξανά τα σύνορα στις αρχές του 2026, «ωστόσο μια τέτοια κίνηση από την Άγκυρα δεν μπορεί να συνδεθεί στενά με τις αρμενικές εκλογές», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Γκιραγκοσιάν, διευθυντής του Κέντρου Περιφερειακών Μελετών με έδρα το Ερεβάν. «Ο Πασινιάν πρέπει να είναι προσεκτικός και να μην δίνει την εντύπωση ότι συνδέεται στενά με την κυβέρνηση Ερντογάν», ενώ παράλληλα πρέπει να αναγνωρίσει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στην ομαλοποίηση των σχέσεων με την Τουρκία.
Εάν η Τουρκία συμφωνήσει να ανοίξει τα σύνορά της, οι επιχειρήσεις και στις δύο πλευρές της ήσυχης μεθορίου θα έχουν να κερδίσουν. Η Άγκυρα και το Ερεβάν καταβάλλουν νέες προσπάθειες για τη βελτίωση των σχέσεων, αλλά οι προκλήσεις παραμένουν, με τις δύο χώρες να διαφωνούν για τις μαζικές δολοφονίες Αρμενίων το 1915 στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, τις οποίες η Αρμενία αποκαλεί γενοκτονία και η Τουρκία απορρίπτει.
Πηγή: newmoney.gr