Τι να περιμένουν οι πελάτες των τραπεζών το 2026

Δεν έχουν τέλος οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και θα αντιμετωπίσουν το 2026 οι τράπεζες, οι πελάτες και οι εργαζόμενοι. Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητάς τους πάει χέρι-χέρι με την επένδυση στην τεχνολογία, την προσφορά εξατομικευμένων υπηρεσιών στον πελάτη, την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας και την εξεύρεση νέων πηγών εσόδων.
Οι τράπεζες στήνουν τα business plans του 2026 με έμφαση στα κομμάτια των εσόδων και της πιστωτικής επέκτασης και θα ενσωματώσουν πλήρως τα οφέλη από εξαγορές και συγχωνεύσεις στις οποίες προχώρησαν, είτε πρόκειται για πιστωτικά ιδρύματα είτε για ασφαλιστικούς οργανισμούς.
Τα θετικά νέα για τους πελάτες ενόψει του 2026 συνοψίζονται σε δύο ενότητες: επιτόκια και τεχνολογία. Με τα επιτόκια της ΕΚΤ να βρίσκονται σε φάση αποκλιμάκωσης, οι πελάτες των τραπεζών αναμένουν ότι από τον νέο χρόνο θα είναι περισσότερο ευνοημένοι τόσο για νέο δανεισμό όσο και για την μείωση της τιμολόγησης των παλαιότερων δανείων.
Με βασικό επιτόκιο ΕΚΤ στο 3%, ξεκίνησε φέτος η χρονιά, αλλά από την αρχή του Φεβρουαρίου και μέχρι τον Ιούνιο, το επιτόκιο είχε υποχωρήσει στο 2%, μια σημαντική ανάσα για τους δανειζόμενους τόσο για τους υφιστάμενους όσο και για αυτούς που θέλησαν να δανειστούν.
Φέτος, η ΕΚΤ μείωσε τα επιτόκια συνολικά κατά 100 μονάδες βάσης (1%) με τέσσερις μειώσεις από 0,25% που ολοκληρώθηκαν νωρίς μέχρι τον Απρίλιο. Είχαν προηγηθεί άλλες τέσσερις μειώσεις επιτοκίων το 2024 που μείωσαν συνολικά 100 μονάδες βάσης το επιτόκιο δανεισμού, με αποτέλεσμα τα επιτόκια να είναι τώρα στο 50% πιο κάτω από το επίπεδο κορύφωσής τους, τον Σεπτέμβριο του 2023 όταν βρέθηκαν στο 4%.
Για το τι θα γίνει στην τελευταία συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ στις 17 Δεκεμβρίου, τόσο η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας όσο και κεντρικοί τραπεζίτες με δημόσιες τοποθετήσεις τους επιχειρούν να διαψεύσουν τις προσδοκίες για μια τελευταία μείωση των επιτοκίων στο τέλος του 2025.
Ουσιαστικά, από το 2026 η ΕΚΤ αναμένεται ότι θα ακολουθήσει μία πολιτική «βλέποντας και κάνοντας» αλλά και ακόμη να μην γίνει μια μείωση άμεσα, τουλάχιστον με τα σημερινά δεν φαίνεται να υπάρχει άνοδος.
Οι άμεσες πληρωμές
Aυτό είναι το ένα κομμάτι. Υπάρχει και το δεύτερο, εξίσου σημαντικό, πρακτικό και φθηνό. Ο τομέας προετοιμάζεται για περαιτέρω αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει ο ευρωπαϊκός κανονισμός των Άμεσων Πληρωμών (Instant Payments), οι οποίες θα σηματοδοτήσουν μια νέα εποχή ταχύτητας, ασφάλειας και ευελιξίας στις καθημερινές συναλλαγές, τόσο μεταξύ φυσικών και νομικών προσώπων όσο και διατραπεζικά, σε πραγματικό χρόνο.
Αν και το θέμα ήταν αρχικά να κλείσει το 2025 με μικρή καθυστέρηση η υλοποίηση του πηγαίνει για το 2026. Τι σημαίνει όμως αυτό στην πράξη; Τους επόμενους μήνες θα γίνουν ακόμα πιο εύκολες οι άμεσες πληρωμές. Εκτός από τις μεταφορές χρημάτων που κάποιος καταχωρεί όπως σήμερα, με βάση το IBAN και το όνομα του δικαιούχου, στους επόμενους μήνες αυτή η μεταφορά χρημάτων θα γίνεται μόνο μέσω τηλεφωνικού αριθμού. Πρακτικά, όπως μεταφέρει ένα ποσό ένας χρήστης της Τράπεζας Κύπρου σε έναν άλλο χρήστη της Τράπεζας Κύπρου μέσω του λεγόμενου «QuickPay», ή και χρήστης της Eurobank σε άλλο χρήστη της Eurobank μέσω του λεγόμενου «ContactPay», αυτό θα γίνεται μεταξύ πελατών διαφορετικών τραπεζών.
Το θέμα είναι πως θα γίνει και δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο. Μια εκδοχή είναι μέσω μίας ενιαίας πλατφόρμας, όπως γίνεται στην Ελλάδα, της «Iris», ή η κάθε τράπεζα θα χρησιμοποιεί το δικό της «app». Το σίγουρο είναι πάντως πως θα χρειαστούν μερικούς μήνες ακόμα για να ολοκληρωθεί αυτό το εγχείρημα, που υπόσχεται απλές και γρήγορες συναλλαγές προς όφελος των πελατών τους χρησιμοποιώντας μόνο το τηλέφωνο των συναλλασσόμενων.
Αλλαγές για πελάτες και εργαζόμενους
Την τελευταία δεκαετία, ο τραπεζικός τομέας στην Κύπρο και διεθνώς έχει μεταμορφωθεί όσο ποτέ άλλοτε στην ιστορία των πιστωτικών ιδρυμάτων. Νέες τεχνολογίες, ψηφιακές πλατφόρμες, αλλαγές στον τρόπο συναλλαγών και αυξανόμενες απαιτήσεις για εξειδικευμένες δεξιότητες έχουν δημιουργήσει ένα εντελώς διαφορετικό εργασιακό περιβάλλον.
Από τις εποχές που οι περισσότερες θέσεις αφορούσαν τα καταστήματα και τα ταμεία, φτάσαμε σήμερα σε μια νέα πραγματικότητα όπου κυριαρχούν ειδικότητες όπως data analysts, digital marketers, risk modelers, cyber security experts. Η εικόνα αυτή έχει άμεση σχέση με τους πελάτες των τραπεζών, οι οποίοι έχουν αλλάξει τον τρόπο συναλλαγών και σε λίγους μήνες θα έρθει και η μεγαλύτερη εξοικείωση με την τεχνητή νοημοσύνη.
Οι τράπεζες συνεχίζουν να επενδύουν συστηματικά στον ψηφιακό μετασχηματισμό, προσφέροντας νέα προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες του σήμερα και με έμφαση σε ανάγκες των νεότερων γενεών που έχουν διαφοροποιημένα «θέλω» σε σύγκριση με τους μεγαλύτερους. Δίδεται, επίσης, έμφαση στις ηλεκτρονικές διαδικασίες, τις ψηφιακές συναλλαγές και ο κλάδος υιοθετεί λύσεις που αναβαθμίζουν την εμπειρία του πελάτη και ενισχύουν την αποδοτικότητα.
Το 2026 προδιαγράφεται ως χρονιά σταθερότητας και θετικών προοπτικών για τον τραπεζικό τομέα στην Κύπρο. Η οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται με δυναμισμό, τα δημόσια οικονομικά παραμένουν υγιή, η ανεργία σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και η πορεία των επιτοκίων σταθεροποιείται ως αποτέλεσμα της ευρύτερης νομισματικής πολιτικής. Το περιβάλλον αυτό ενισχύει την εμπιστοσύνη στην αγορά και δημιουργεί τις βάσεις για ενίσχυση του δανεισμού και διατήρηση της σταθερότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Επιβεβαίωση της θετικής πορείας οι πολύ πρόσφατες αναβαθμίσεις Τράπεζας Κύπρου και Eurobank από τον οίκο αξιολόγησης Fitch Ratings.
Ηχηρό καμπανάκι για τράπεζες
Την ώρα που υπάλληλοι και οι πελάτες των τραπεζών γνωρίζουν από πρώτο χέρι τι σημαίνει τεχνολογική επανάσταση και πως θα γίνονται οι συναλλαγές του μέλλοντος, οι εποπτικές Αρχές ζητούν ετοιμότητα από τις τράπεζες.
Οι τράπεζες της Ευρωζώνης πρέπει να προετοιμαστούν για πρωτοφανείς κρίσεις που θα προκαλέσουν σοβαρές διαταραχές, με εκτεταμένες συνέπειες στα χρηματοπιστωτικά συστήματα, προειδοποίησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο πλαίσιο των εποπτικών προτεραιοτήτων για την περίοδο 2026-2028 που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα. Στο επίκεντρο, κατά την ΕΚΤ, είναι οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι και, σε αυτό το πλαίσιο, σχεδιάζει να διεξαγάγει το 2026 μια αντίστροφη άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (reverse stress test), όπου ουσιαστικά κάθε τράπεζα θα πρέπει να σκεφτεί σενάρια γεωπολιτικών κινδύνων που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντικό χτύπημα στην κεφαλαιακή της επάρκεια.
Η ΕΚΤ υποστηρίζει εδώ και καιρό ότι οι τράπεζες αντιμετωπίζουν μια νέα πραγματικότητα, με συχνότερα σοκ, από δασμούς έως κυβερνοεπιθέσεις, που απαιτούν να είναι προετοιμασμένες για μια σειρά πιθανοτήτων χωρίς να γνωρίζουν την ακριβή φύση της επόμενης κρίσης. Αυτό απαιτεί υγιή κεφαλαιακά αποθέματα, σύγχρονη τεχνολογική υποδομή, προληπτική διαχείριση που να είναι ευθυγραμμισμένη με την οικονομική πραγματικότητα και πιο παρεμβατική εποπτεία.
Προκλήσεις για τον Σύνδεσμο Τραπεζών
Στο πεδίο του επίκαιρου πεδίου του τριπτύχου του ESG (στρατηγικές για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση), συνεχίζεται η διεύρυνση του διατραπεζικού έργου αξιολόγησης μέσω της Artemis Credit Bureau, θυγατρικής του Συνδέσμου Τραπεζών, συμβάλλοντας στη διαφάνεια και την υπεύθυνη χρηματοδότηση κάτι που ωθεί ολόκληρο το οικοσύστημα εταιρειών της Κύπρου -σταδιακά- να υιοθετεί πιο βιώσιμες επιλογές.
Επιπλέον, για τον Σύνδεσμο Τραπεζών η χρονιά αναμένεται ιδιαίτερα δραστήρια. Με την ανάληψη καθηκόντων από τον νέο Γενικό Διευθυντή στις αρχές του έτους και τη διοργάνωση, τον Μάιο, της συνεδρίας του Διοικητικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ομοσπονδίας (European Banking Federation) στην Κύπρο, ο ρόλος του Συνδέσμου ενισχύεται ακόμη περισσότερο.
Την ίδια ώρα, όπως αναφέρει ο Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου, η προεκλογική περίοδος προμηνύει έντονες πολιτικές συζητήσεις γύρω από το τραπεζικό σύστημα, τις υπηρεσίες και τον τρόπο εξυπηρέτησης πολιτών και επιχειρήσεων στις οποίες ο Σύνδεσμος βρίσκεται και πάλι στο κέντρο του διαλόγου.