Τι αλλάζει και πότε στα παιγνίδια που θα πωλούνται στην ΕΕ

Παρά το γεγονός ότι η ΕΕ διαθέτει ένα από τα πιο αυστηρά ρυθμιστικά πλαίσια στον κόσμο όσον αφορά την ασφάλεια των παιχνιδιών, επικίνδυνα παιχνίδια εξακολουθούν να καταλήγουν στα χέρια πολλών παιδιών. Την Τρίτη 25/11/25 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επικύρωσε τη συμφωνία στην οποία είχε καταλήξει με τα κράτη μέλη σχετικά με τη θέσπιση νέων κανόνων για την ασφάλεια των παιχνιδιών, με στόχο να βελτιωθεί η προστασία της υγείας και της ανάπτυξης των παιδιών.
Επιζητείται η μείωση του αριθμού των μη ασφαλών ή ακατάλληλων παιχνιδιών που πωλούνται στην ΕΕ και η προστασία των παιδιών από σχετικούς κινδύνους.
Η επικαιροποίηση της ισχύουσας οδηγίας του 2009 έρχεται ως απάντηση στην αύξηση των αγορών παιγνιδιών που πραγματοποιούνται μέσω διαδικτύου (μεταξύ άλλων και από χώρες εκτός ΕΕ) και στην αυξανόμενη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών.
Οι κανόνες της ΕΕ για την ασφάλεια των παιχνιδιών καθορίζουν τις βασικές απαιτήσεις ασφάλειας που πρέπει να πληρούν τα παιχνίδια για να μπορούν να κυκλοφορούν στην αγορά της ΕΕ, ανεξάρτητα από το αν κατασκευάζονται στην ΕΕ ή σε άλλες χώρες του κόσμου. Κάθε παιχνίδι πρέπει να φέρει σήμανση CE, η οποία αποδεικνύει ότι το προϊόν συμμορφώνεται με τα πρότυπα ασφάλειας της ΕΕ. Το 2024 τα παιχνίδια βρέθηκαν στη δεύτερη θέση όσον αφορά τον αριθμό των αναφορών που γίνονται στο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της ΕΕ για επικίνδυνα καταναλωτικά προϊόντα (15%), πίσω μόνο από τα καλλυντικά (36%). Σχεδόν στις μισές περιπτώσεις, ως κύρια αιτία κινδύνου αναφέρονται χημικά συστατικά των εν λόγω προϊόντων.
– Τα κράτη μέλη και οι επιχειρήσεις του κλάδου θα έχουν στη διάθεσή τους μεταβατική περίοδο 4½ ετών για να θέσουν σε εφαρμογή τα νέα μέτρα που εγκρίθηκαν.
Απαγόρευση χημικών ουσιών
Σύμφωνα με σημείωμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εκτός από τις καρκινογόνες, τις μεταλλαξιογόνες και τις τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες, οι οποίες απαγορεύονται ήδη από την ισχύουσα νομοθεσία, οι νέοι κανόνες απαγορεύουν επίσης χημικές ουσίες που είναι ιδιαίτερα βλαβερές για τα παιδιά, όπως ενδοκρινικούς διαταράκτες (endocrine disruptors), ουσίες που βλάπτουν το αναπνευστικό σύστημα και χημικές ουσίες που είναι τοξικές για το δέρμα και άλλα όργανα.
Οι νέοι κανόνες απαγορεύουν επίσης τη σκόπιμη χρήση υπερφθοριωμένων και πολυφθοριωμένων αλκυλιωμένων ουσιών (PFAS) και των πλέον επικίνδυνων τύπων δισφαινολών. Απαγορεύονται, επίσης, αλλεργιογόνες αρωματικές ουσίες σε όσα παιχνίδια προορίζονται για παιδιά κάτω των 3 ετών ή είναι σχεδιασμένα ώστε να έρχονται σε επαφή με το στόμα.
Αξιολόγηση της ασφάλειας
Πριν διαθέσουν ένα παιχνίδι στην αγορά, οι κατασκευαστές θα πρέπει να αξιολογούν όλους τους πιθανούς κινδύνους: χημικούς, φυσικούς, μηχανικούς και ηλεκτρικούς.
Θα πρέπει επίσης να ελέγχουν αν το παιχνίδι είναι εύφλεκτο, αν τηρεί τα πρότυπα υγιεινής και αν είναι ραδιενεργό και να λαμβάνουν υπόψη ζητήματα στα οποία είναι ιδιαίτερα ευάλωτα τα παιδιά. Για παράδειγμα, οι κατασκευαστές θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τα ψηφιακά παιχνίδια δεν προκαλούν κινδύνους στην ψυχική υγεία των παιδιών.
Ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αισιοδοξεί ότι οι νέοι κανόνες θα μειώσουν τον αριθμό των μη ασφαλών παιχνιδιών, βελτιώνοντας την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας και αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα των τελωνειακών ελέγχων.
Επιπλέον, όλα τα παιχνίδια θα πρέπει να διαθέτουν ευδιάκριτο ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος, το οποίο θα αποδεικνύει τη συμμόρφωσή τους με τους ισχύοντες κανόνες ασφαλείας. Το διαβατήριο αυτό θα ενισχύσει τη δυνατότητα να παρακολουθούνται τα παιχνίδια από το στάδιο της παραγωγής μέχρι τη διάθεσή τους στην αγορά, ενώ θα καταστήσει πιο απλούς και πιο αποτελεσματικούς τους μηχανισμούς εποπτείας της αγοράς και τους τελωνειακούς ελέγχους. Θα προσφέρει, επίσης, στους καταναλωτές εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες και προειδοποιήσεις ασφαλείας, για παράδειγμα μέσω κωδικού QR.
Επιχειρήσεις παιγνιδιών και ηλεκτρονικά καταστήματα
Ο κανονισμός αποσαφηνίζει και αυστηροποιεί τις υποχρεώσεις που έχουν όσοι δραστηριοποιούνται στον κλάδο των παιχνιδιών (όπως οι κατασκευαστές, οι εισαγωγείς, οι διανομείς και οιπάροχοι υπηρεσιών).
Για παράδειγμα, οι κατασκευαστές παιχνιδιών θα πρέπει να διατυπώνουν τις προειδοποιήσεις ασφαλείας σε απλή και κατανοητή γλώσσα, ενώ, αν προκύψουν κίνδυνοι που σχετίζονται με τα προϊόντα τους, θα πρέπει να λαμβάνουν διορθωτικά μέτρα και να ενημερώνουν αμέσως τις αρχές εποπτείας της αγοράς και τους καταναλωτές.
Δεδομένου ότι όλο και περισσότερα παιχνίδια πωλούνται και διαφημίζονται στο διαδίκτυο, τα ηλεκτρονικά καταστήματα θα υποχρεούνται να διαμορφώνουν τις πλατφόρμες τους κατά τρόπο που να επιτρέπει στους πωλητές να εμφανίζουν τις σημάνσεις CE, τις προειδοποιήσεις ασφάλειας και τα ψηφιακά διαβατήρια των παιχνιδιών. Όσα παιχνίδια δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες ασφαλείας θα θεωρούνται «παράνομο περιεχόμενο» βάσει του κανονισμού για τις ψηφιακές υπηρεσίες.
Οι νέοι κανόνες θα αρχίσουν να ισχύουν την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.