Συνέντευξη Έρχιουρμαν: Θέλουμε διαπραγματεύσεις που οδηγούν σε λύση, όχι διάλογο για τον διάλογο - Όσα είπε για Χριστοδουλίδη

Δεν επιθυμεί διαπραγματεύσεις για χάρη των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό, αλλά διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν σε λύση, ανέφερε ο Τουφάν Έρχιουρμαν λέγοντας ότι ο τουρκοκυπριακός «λαός» είναι ένας από τους δύο ιδρυτικούς εταίρους στο νησί και οτιδήποτε τον βλάπτει δεν μπορεί να θεωρηθεί νόμιμο.
Όπως μεταδίδεται στα κατεχόμενα, ο Τ/κ ηγέτης στην πρώτη του μεγάλη συνέντευξη μετά τις «προεδρικές εκλογές» χθες βράδυ μέσω του παράνομου «Μπαϊράκ» απάντησε σε ερωτήσεις πέντε δημοσιογράφων – τρεις άνδρες και δύο γυναίκες – από διαφορετικά ιδιωτικά ΜΜΕ. Στο σύντομο χρονικό διάστημα από την ανάληψη των καθηκόντων του, είπε, εργάστηκε για την εφαρμογή όλων των βημάτων που υποσχέθηκε προεκλογικά
Για το Κυπριακό, ανέφερε ότι την «πρόταση μεθοδολογίας 4 σημείων» για τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων την είχε ανακοινώσει πριν τις «εκλογές» και την μοιράστηκε με όλα τα μέρη και διευκρίνισέ την διαφορά μεταξύ των συνομιλιών και των διαπραγματεύσεων και ετοίμασαν τον κατάλογο των 10 σημείων σε αυτό το πλαίσιο. Πρόσθεσε ότι ο κατάλογος περιλαμβάνει προτάσεις που ωφελούν όχι μόνο την τουρκοκυπριακή πλευρά αλλά και τις δύο κοινότητες, αναφέροντας ως παράδειγμα το οδόφραγμα Αγίου Δομετίου.
Ο κ. Έρχιουρμαν επανέλαβε την θέση του ότι ο τουρκοκυπριακός «λαός» είναι ένας από τους δύο ιδρυτικούς εταίρους στο νησί «Έχει τόση κυριαρχία σε αυτό το νησί όσο και ο ελληνοκυπριακός λαός. Ο τουρκοκυπριακός λαός δεν θα επιτρέψει να παραβιαστούν ή να αγνοηθούν τα κυριαρχικά του δικαιώματα. Είμαστε ένας λαός του οποίου η βούληση πρέπει να αναγνωριστεί».
Κυπριακό και ΗΠΑ
Για την παρομοίωση του Κυπριακού με «απόστημα» από τον Πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα και Ειδικό Απεσταλμένο για τη Συρία, Τομ Μπάρακ, ο Τουφάν Έρχιουρμαν είπε ότι το Κυπριακό είναι ένα διεθνές ζήτημα. Η ισχύς των ΗΠΑ στην περιοχή αυξάνεται καθημερινά, πρόσθεσε. «Το Κυπριακό φαίνεται να αποτελεί μέρος της ευρύτερης εικόνας. Εάν δεν βρεθεί λύση στο Κυπριακό, όπως οραματίζεται ο κ. Μπάρακ, αυτή η περιφερειακή εικόνα, την οποία ονομάζουμε ευρύτερη εικόνα, δεν θα ολοκληρωθεί με υγιή τρόπο...».
Κλήθηκε να σχολιάσει ξανά την δήλωσή του ότι μια δήλωση του Προέδρου Χριστοδουλίδη για την κατάργηση των εγγυήσεων «είναι άκυρη» και η οποία θεωρήθηκε σκληρή, με τον κ. Έρχιουρμαν να λέει πως «Ναι, ήταν μια σκληρή δήλωση. Αυτό που είπα ήταν ότι την αγνόησα. Σημαίνει δεν την είδα, γιατί αν την έβλεπα, θα έπρεπε να απαντήσω. Η θέση μας για τις εγγυήσεις είναι σαφής. Έχουμε ομόφωνη απόφαση στη βουλή σχετικά με τις εγγυήσεις. Εάν πρόκειται να το θέσουμε στο τραπέζι την πρώτη μέρα, αυτή η συζήτηση δεν θα λειτουργήσει».
Μιλώντας για τη συμφωνία μεταξύ Κύπρου και Λιβάνου, είπε ότι η βούληση των Τ/κ πρέπει να αναγνωριστεί και πρόσθεσε ότι η αυξανόμενη στρατιωτική δραστηριότητα στην περιοχή και οι στρατιωτικές συμφωνίες που υπέγραψε η ΚΔ με χώρες όπως το Ισραήλ, η Γαλλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες τα τελευταία χρόνια παρακολουθούνται στενά. «Υπάρχει σοβαρή δραστηριότητα από την ελληνοκυπριακή πλευρά. Τόσο οι περιφερειακές όσο και οι παγκόσμιες δυνάμεις αναπτύσσονται στρατιωτικά από την ελληνοκυπριακή πλευρά». Αυτό, συνέχισε, αφορά άμεσα τους Τουρκοκύπριους.
Η ε/κ πλευρά, ανέφερε, προσπαθεί να εδραιώσει επαφή με την Τουρκία χωρίς να απευθύνεται στους Τουρκοκύπριους. «Αυτές οι συμπεριφορές αποτελούν περιφρόνηση για τους Τουρκοκύπριους. Η προσέγγιση της εδραίωσης επαφής με την Τουρκία, παρακάμπτοντάς μας, αντικατοπτρίζει την κατανόηση ότι οι Τουρκοκύπριοι είναι μειονότητα. Θα το απορρίπτω αυτό σε όλη μου τη ζωή».
Αναφερόμενος στη φράση του ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ότι «αυτή τη φορά θα είναι διαφορετικά», ο κ Έρχιουρμαν είπε ότι έχει προτείνει μια νέα μεθοδολογία κατά τη διάρκεια της θητείας του. «Η τουρκοκυπριακή πλευρά θέλει να αναβιώσουν οι συνεργασίες στις οποίες έχει τόσο de facto όσο και de jure δικαιώματα» είπε.
Η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχει ένα αθέμιτο πλεονέκτημα στην ελληνοκυπριακή πλευρά, υποστήριξε. «Δεχτήκατε αυτή τη δομή, η οποία ουσιαστικά είναι η ε/κ δημοκρατία, στην ΕΕ πριν λυθεί το κυπριακό πρόβλημα. Τώρα, αυτή η δομή συνάπτει συμφωνίες με ολόκληρο τον κόσμο. Λέμε σε ολόκληρο τον κόσμο ότι θέλουμε μια λύση. Αλλά αυτή η λύση θα έρθει μέσω της ένταξης, όχι μέσω του αποκλεισμού».
Ενέργεια
Για τον GSI είπε ότι το έργο είναι οικονομικά και πολιτικά ανέφικτο. «Αυτό το έργο δεν είναι ούτε οικονομικά εφικτό ούτε εξυπηρετεί την ειρήνη. Η αληθινή ειρήνη χτίζεται στην αλληλεξάρτηση. Κανένα έργο που αποκλείει την Τουρκία και τον τουρκοκυπριακό λαό δεν θα πετύχει».
Πρόσθεσε ότι η ΕΕ επιβεβαίωσε την υποστήριξή της στο GSI ενώ όλοι γνώριζαν ότι το έργο δεν ήταν εφικτό. «Εάν η ΕΕ θέλει μια λύση στην Κύπρο, πρέπει να αναπτύξει τα έργα της λαμβάνοντας υπόψη τους περιφερειακούς παράγοντες» συμπλήρωσε.
Για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή δήλωσε ότι δεν προβλέπει μια έντονη σύγκρουση στο νησί. Δήλωσε ότι εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει πραγματικά να υποστηρίξει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή, θα πρέπει να επικεντρωθεί σε έργα που δεν αποκλείουν την Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους. «Εάν θέλουν πραγματικά μια λύση θα πρέπει να αναπτύξουν πολιτικές που να περιλαμβάνουν όλους τους παράγοντες στην περιοχή και να προωθούν την αλληλεξάρτηση» είπε.
Όσον αφορά τις αναφορές ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έχει αποδεχθεί τρία από τα τέσσερα σημεία της πρότασής του, ο κ. Έρχιουρμαν είπε ότι δεν τον άκουσε να επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο αλλά στην συνάντηση δεν υπήρξαν απαντήσεις, δεν είχε μια τέτοια μορφή. «Ακόμα και στην προσωπική μας συνάντηση, δεν είπε "Τα τρία πρώτα άρθρα είναι καλά, ένα όμως δεν κάνει". Θα συναντηθούμε σύντομα. Αν μου πει "δέχομαι τα τρία σημεία", μπορώ να πω "δέχτηκε την πολιτική ισότητα, την εκ περιτροπής προεδρία και τουλάχιστον μία θετική ψήφο χωρίς να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων"».
Υποστήριξε επίσης ότι ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, συνειδητοποιώντας ότι δεν μπορεί μόνος του να δημιουργήσει μια ισορροπία έναντι της μεγάλης δύναμης της Τουρκίας, προσπαθεί να επιδιώξει διεθνείς συμφωνίες, ιδίως σε στρατιωτικά θέματα.
Είπε ότι έχει ζωτική σημασία η εκ περιτροπής προεδρία, υπενθυμίζοντας το τελευταίο δείπνο στο Κραν-Μοντάνα, λέγοντας ότι ο ίδιος θέλει σαφήνεια από την πρώτη κιόλας ημέρα. Σημειώνοντας ότι το Κυπριακό αποτελεί πλέον μέρος μιας πολύ ευρύτερης διεθνούς εικόνας, είπε ότι η προσέγγιση μεταξύ ΗΠΑ, Ισραήλ, «νότιας Κύπρου» - όπως χαρακτήρισε την Κυπριακή Δημοκρατία - και Ελλάδας έχει μετατοπίσει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή. Η διαδικασία είναι μια πολυμερής δομή που απαιτεί την προσαρμογή πολλών παραγόντων και είναι αντίθετοι στο να θεωρούνται οι Τ/κ ως πιόνια στη διεθνή σκηνή, είπε.
Όσον αφορά τις συνομιλίες σε μορφή 5+1, ανέφερε ότι οι προηγούμενες συναντήσεις είχαν γίνει χωρίς να επιλυθούν τα ζητήματα. Επομένως, εάν επρόκειτο να πραγματοποιηθεί συνάντηση 5+1, θέλει αυτό να γίνει αφού επιτευχθούν κάποια πράγματα και επιδειχθεί η βούληση και των δύο κοινοτήτων.
Είναι ανοιχτοί σε μια νέα διαδικασία διαπραγμάτευσης σε μορφή 5+1, πρόσθεσε, αλλά πρέπει να σημειωθεί κάποια συγκεκριμένη πρόοδος στη Λευκωσία πριν. «Κανένα πρόβλημα, θα πάμε στο 5+1, αλλά αφού πρόκειται να πάμε, ας επιλύσουμε μερικά ζητήματα εδώ, ώστε ο ΓΓ να μπορεί να πει "Κοιτάξτε, και οι δύο πλευρές έχουν σημειώσει πρόοδο"».
Οι προηγούμενες συναντήσεις στη Γενεύη και τη Νέα Υόρκη, είπε, ήταν «άνευ νοήματος» και δεν είχαν αποφέρει συγκεκριμένα αποτελέσματα. «Εάν το άνοιγμα στη Μια Μηλιά και την Λουρουτζίνα είχε ανακοινωθεί στη Γενεύη ή τη Νέα Υόρκη, θα είχε δημιουργηθεί μια ατμόσφαιρα, αλλά δεν συνέβη. Κάθε φορά, συναντιόμαστε και φεύγουμε χωρίς να επιλύσουμε κανένα ζήτημα» ανέφερε. Η επανάληψη μιας τέτοιας διαδικασίας, είπε, θα αποθάρρυνε περαιτέρω την κοινωνία.
Πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία σε τουλάχιστον μερικά σημεία διέλευσης, την εγκατάσταση ηλιακών πάνελ στη νεκρή ζώνη και την πρόταση του 10 σημείων για συνεργασία. «Εάν επιτευχθεί συμφωνία σε αυτά τα ζητήματα, θα την ανακοινώσουμε στη συνάντηση 5+1 με τον Γενικό Γραμματέα. Θα πάμε, αλλά δεν υπάρχει λόγος να πάμε μέχρι να επιλυθούν αυτά» συνέχισε.
Η συμμετοχή στις συνομιλίες 5+1 δεν θεωρείται προϋπόθεση, αλλά και οι δύο πλευρές πρέπει να επιδείξουν τη βούλησή τους. «Δεν θέλω να επιβάλω όρους για το ποια πλευρά αποτελεί προτεραιότητα, αλλά αν πάμε, θέλω να πάω αφού πετύχουμε κάτι στη Λευκωσία και αφού και οι δύο κοινότητες έχουν επιδείξει τη βούλησή τους».
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ