Συνέδριο ΠΕΟ: Απαιτούνται μέτρα για τις συλλογικές συμβάσεις – «Με τους αγώνες του σήμερα, οικοδομούμε το μέλλον

Για πολιτικές που «βάζουν δυναμίτη» στο σύστημα εργασιακών σχέσεων, έκανε λόγο η Γενική Γραμματέας της ΠΕΟ, Σωτηρούλα Χαραλάμπους, στην εισηγητική ομιλία της στο 29ο Συνέδριο της ΠΕΟ την Πέμπτη, στηλιτεύοντας, μεταξύ άλλων, την έλλειψη μέτρων επίβλεψης για εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Υπογράμμισε την ανάγκη για συγκεκριμένα μέτρα, ειδικά όσον αφορά τον οδικό χάρτη για επέκταση των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Παρόντες στο συνέδριο της ΠΕΟ ήταν, εκ μέρους της κυβέρνησης, ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γιάννης Παναγιώτου, ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό και ο Υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου. Επίσης, παρευρέθηκαν οι Πρέσβεις της Κούβας και της Παλαιστίνης και εκπρόσωποι της Πρεσβείας της Κίνας, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανος Στεφάνου και Βουλευτές του ΑΚΕΛ, εκπρόσωποι συνδικαλιστικών οργανώσεων από την Κύπρο και το εξωτερικό και εκπρόσωποι των εργοδοτικών οργανώσεων.
Στην ομιλία της, η κ. Χαραλάμπους ανέφερε ότι η ΠΕΟ δεν θα κουραστεί να υπογραμμίζει ότι η κατοχή αποτελεί εμπόδιο για την ουσιαστική και πλήρη πρόοδο και ανάπτυξη της εργατικής τάξης της Κύπρου και κάλεσε σε επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που διακόπηκαν το 2017,
Αναφερόμενη στη διεθνή κατάσταση, μίλησε για υπερσυγκέντρωση του πλούτου στα χέρια λίγων, με αύξηση της φτώχειας και για αύξηση της επιθετικότητας «των κυρίαρχων ιμπεριαλιστικών κύκλων», κάνοντας αναφορά στην Ουκρανία και στη γενοκτονία στην Παλαιστίνη, καλώντας για την ανάγκη δημιουργίας ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους. Έστειλε, επίσης, μήνυμα αλληλεγγύης στον λαό της Βενεζουέλας, ενώ καταδίκασε την πολιτική της στρατιωτικής οικονομίας, που, όπως είπε, αποτελεί πια επίσημη πολιτική της ΕΕ.
Όσον αφορά την κυπριακή οικονομία, σημείωσε ότι το πραγματικό ΑΕΠ από το τέλος του 2015 μέχρι το τέλος του 2024 αυξήθηκε κατά 55,8%. «Οι προσπάθειες και οι αγώνες που δώσαμε την τελευταία τετραετία οδήγησαν στην ολοκλήρωση της επαναφοράς των μισθών και των ωφελημάτων που είχαν μειωθεί την περίοδο της κρίσης, σε αυξήσεις στους πραγματικούς μισθούς κατά την ανανέωση των συλλογικών συμβάσεων, σε νέες ρυθμίσεις που στοχεύουν στην εφαρμογή βασικών όρων των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας, σε βελτιώσεις στα Ταμεία Προνοίας και Ευημερίας», ανέφερε.
Ενδεικτικά, αναφέρθηκε στην εισαγωγή εθνικού κατώτατου μισθού, στην κατάργηση της αγοράς υπηρεσιών και στη συνομολόγηση ΣΣΕ στα υποστηρικτικά προγράμματα του Υπουργείου Παιδείας, στην επαναφορά της πλήρους απόδοσης της ΑΤΑ.
«Η μη εφαρμογή των συμφωνηθέντων στις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις από όλους τους εργοδότες, η εργοδότηση με ατομικά συμβόλαια υποδεέστερα των ΣΣΕ, η άρνηση της αναγνώρισης του δικαιώματος στην οργάνωση, η πολιτική χαλάρωσης των κριτηρίων για παραχώρηση εγκρίσεων απασχόλησης εργαζομένων από τρίτες χώρες που εφαρμόζει και η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, η άρνηση για κατοχύρωση βασικών δικαιωμάτων στους εργαζόμενους που είναι στον κατώτατο μισθό, έχουν ως αποτέλεσμα ένα μεγάλο κομμάτι των εργαζομένων να εργάζεται με απαράδεκτα χαμηλούς μισθούς, χωρίς ρυθμισμένα πλαίσια όρων απασχόλησης», ανέφερε, σημειώνοντας ότι η Κύπρος το 2025 είναι η 13η πλουσιότερη χώρα της Ευρώπης με βάση το ΑΕΠ, αλλά με κριτήριο την αγοραστική δύναμη των μέσων μισθών «είμαστε στην 21η θέση».
Πρόσθεσε ότι η μεγάλη ανατροπή στη σχέση εισοδήματος της εργασίας και του κεφαλαίου που σημειώθηκε την περίοδο της κρίσης δεν διορθώθηκε. «€7 δισ. έχουν μετατοπιστεί από τις απολαβές της εργασίας προς τα κέρδη από το 2013 μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2025», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «η ανάπτυξη από μόνη της δεν θα εξισορροπήσει τη σχέση μεταξύ μισθών και κερδών, αν δεν υπάρξουν παρεμβάσεις».
Υπογράμμισε ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί το φαινόμενο «να συμφωνούμε κλαδικές συλλογικές συμβάσεις» και την επόμενη «να ακούμε ερμηνείες ότι οι συμφωνίες εφαρμόζονται μόνο για τα μέλη των συντεχνιών, δεν μπορεί να υποσκάπτονται οι συμφωνημένοι κατώτατοι μισθοί στις κλαδικές συμβάσεις με μισθούς υποδεέστερους, δεν μπορεί να προχωρούν οι εργοδότες σε διάλυση εργοδοτικών συνδέσμων, προκειμένου να μην εφαρμοστεί η κλαδική συλλογική σύμβαση όπως συνέβη κατά την απεργία στο έτοιμο σκυρόδεμα».
«Αυτές οι πολιτικές βάζουν δυναμίτη στα θεμέλια του συστήματος εργασιακών σχέσεων. Θέτουν υπό αμφισβήτηση τον ρόλο και την υπόσταση του Υπουργείου Εργασίας όσο γίνονται ανεκτά», είπε, επισημαίνοντας ότι χρειάζονται χωρίς καθυστέρηση μέτρα από πλευράς κυβέρνησης για να στηριχθούν οι συλλογικές συμβάσεις και να διευρυνθεί ο αριθμός των εργαζομένων που καλύπτονται από ΣΣΕ.
Πρόσθεσε, επίσης, ότι πρέπει να μπει προϋπόθεση η εφαρμογή ΣΣΕ για όσους αναλαμβάνουν δημόσιες συμβάσεις με βάση τους πρότυπους κανόνες. Είπε, ακόμα, ότι ο Κατώτατος Μισθός χρήζει ουσιαστικής αύξησης, πέραν από την ενσωμάτωση της ΑΤΑ, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη ρύθμισης της ωριαίας του απόδοσης.
Αναφερόμενη στη φορολογική και συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, σημείωσε ότι για την πρώτη η πρόταση της κυβέρνησης «δεν κάνει πιο δίκαιο για την πλειοψηφία της κοινωνίας το φορολογικό σύστημα» και αναφέρθηκε στις εισηγήσεις της ΠΕΟ για το θέμα.
Σε ότι αφορά τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, είπε, μεταξύ άλλων, ότι οι αλλαγές πρέπει να «διασφαλίζουν επαρκή αξιοπρεπή σύνταξη σε όλους μέσα από το δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης».
Έκανε, ακόμα, αναφορά στο στεγαστικό, σημειώνοντας ότι η στεγαστική πολιτική του κράτους χρειάζεται να αλλάξει προσανατολισμό, να εστιάσει σε προγράμματα κοινωνικής στέγης με συμπράξη του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης για δημιουργία κατοικιών χαμηλού κόστους. Παράλληλα, σημείωσε ότι χρειάζεται η δημιουργία ενός ενιαίου κεντρικού στεγαστικού φορέα, ο οποίος θα έχει την ευθύνη χάραξης υλοποίησης και παρακολούθησης συνολικά της στεγαστικής πολιτικής.
Καταληκτικά, σημείωσε ότι μπροστά στο συνδικαλιστικό κίνημα τα επόμενα θα τεθούν τα ζητήματα του ρόλου και της σχέσης της τεχνητής νοημοσύνης, της ρομποτικής, της ψηφιοποίησης με την εργασία, καθώς και η καλύτερη προστασία της ασφάλειας και υγεία στην εργασία, ειδικά από την κλιματική αλλαγή και την αύξηση της θερμοκρασίας.
«Το αμέσως επόμενο διάστημα θα είναι καθοριστικό για το μέλλον των εργασιακών σχέσεων στην Κύπρο», ανέφερε.
Σε δηλώσεις του, στο περιθώριο του συνεδρίου, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, είπε ότι κάθε συνέδριο αποτελεί σταθμό, «πόσο μάλλον για την ιστορικότερη και μαχητικότερη συνδικαλιστική οργάνωση του τόπου που είναι η ΠΕΟ». Σημείωσε ότι η ΠΕΟ έχει τη σφραγίδα της σε όλες τις κατακτήσεις, τα δικαιώματα και τα ωφελήματα των εργαζομένων.
«Το σύνθημα του συνεδρίου αποτελεί και την πυξίδα. Με τους αγώνες του σήμερα οικοδομούμε το μέλλον. Με αυτόν τον τρόπο η ΠΕΟ άνοιξε δρόμους για τους εργαζόμενους. Με αυτόν τον τρόπο θα συνεχίσει να ανοίγει δρόμους για τους εργαζόμενους και κατ’ επέκταση για την κοινωνία και τον τόπο μας», ανέφερε.
Τις εργασίες του συνεδρίου άνοιξε ο ΓΓ της ΣΗΔΗΚΕΚ-ΠΕΟ, Νίκος Γρηγορίου, ο οποίος σημείωσε πίσω από κάθε σημαντική κατάκτηση των εργαζομένων στη χώρα υπάρχει «η ανεξίτηλη σφραγίδα της ΠΕΟ».
Είπε ότι στόχος είναι να γίνει μια νέα αρχή, για να γίνει πράξη το σύνθημα του συνεδρίου «Με τους αγώνες του σήμερα, οικοδομούμε το μέλλον».
Ο Γενικός Γραμματέας της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας (ΠΣΟ), Πάμπης Κυρίτσης, μετέφερε «συντροφικό και αγωνιστικό χαιρετισμό» εκ μέρους των 105 εκ. μελών «που ζουν και αγωνίζονται» στις 134 χώρες του κόσμου που εκπροσωπεί η ΠΣΟ. Σημείωσε ότι η ΠΕΟ δεν έλειψε στιγμή από την 80χρονη πορεία της ΠΣΟ.
Ανέφερε ότι οι εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν την επιδείνωση της καπιταλιστικής κρίσης, που συνοδεύεται από νέες επιθέσεις στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις τους, αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων, υποβάθμιση του περιβάλλοντος και αλόγιστη υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων του πλανήτη. Πρόσθεσε ότι η προσωρινή, επισφαλής και ανασφάλιστη εργασία επεκτείνεται και έχει υπονομεύσει ουσιαστικά τη δουλειά με δικαιώματα, ρυθμισμένη από συλλογικές συμβάσεις.
Σημείωσε, ωστόσο, ότι όπλο των όπου γης εργαζομένων είναι η αλληλεγγύη και ο διεθνισμός, αναφέροντας ότι εκατομμύρια εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο επιλέγουν τον δρόμο του αγώνα για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων τους, με μαχητικές κινητοποιήσεις.
Ο Πρόεδρος της τουρκοκυπριακής Ομοσπονδίας Επαναστατικών Εργατικών Συνδικάτων DEV-IS, Semih Kolozali, απηύθυνε τον χαιρετισμό του στα τουρκικά, με τη μετάφραση να εμφανίζεται στις οθόνες. Είπε ότι «η κοινή μας πάλη με τους συντρόφους μας σε όλο τον κόσμο, καθώς και η ενίσχυση της μεταξύ μας αλληλεγγύης, ενάντια στις νεοφιλελεύθερες επιθέσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, την καταπίεση και την τυραννία των οπισθοδρομικών κυβερνήσεων και καθεστώτων, την αδικία και την εκμετάλλευση, μας κάνει πιο δυνατούς στον αγώνα που διεξάγουμε σε τοπικό επίπεδο».
Ανέφερε ότι η DEV-IS διατηρεί αδελφικές σχέσεις με την ΠΕΟ σε όλα τα επίπεδα, αναφέροντας ότι αυτές θα συνεχιστούν όσο υπάρχουν οι δύο συνδικαλιστικές οργανώσεις. «Χαιρετίζω τον αγώνα σας για το εισόδημα, τη φορολογία, τη σύνταξη, τη δικαιοσύνη και για αξιοπρεπείς μισθούς», είπε, τονίζοντας ότι ο αγώνας της ΠΕΟ τους εμπνέει και τους δίνει ελπίδα.