Στην κορυφή της Ευρώπης το λιανικό εμπόριο της Κύπρου

Ευρωπαϊκή πρωτιά, με διψήφιο ποσοστό ανόδου, παρουσίασε η Κύπρος στις πωλήσεις τροφίμων, ποτών και καπνού τον Σεπτέμβριο του 2025, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να επιστρέφουν δυναμικά και ο δείκτης όγκου λιανικού εμπορίου για τις τρεις κατηγορίες προϊόντων να καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση (10,4%) στην Ευρώπη.
Τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat δείχνουν τη δυναμική επαναφορά των Κυπρίων καταναλωτών σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Ο δείκτης όγκου λιανικού εμπορίου τροφίμων, ποτών και καπνού αυξήθηκε κατά 0,5% στην ΕΕ, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2024. Στη ζώνη του ευρώ, ο όγκος αυξήθηκε κατά 1,0%. Από τις 25 χώρες της ΕΕ με διαθέσιμα στοιχεία, οι 15 κατέγραψαν ετήσια αύξηση στον όγκο πωλήσεων τροφίμων, ποτών και καπνού τον Σεπτέμβριο του 2025.
Να σημειώσουμε ότι ο δείκτης όγκου λιανικού εμπορίου τροφίμων, ποτών και καπνού δείχνει τις μεταβολές στον όγκο των πωλήσεων τροφίμων, προσαρμοσμένο στον πληθωρισμό, ώστε να μετράται η πραγματική δραστηριότητα του τομέα. Δείχνει πώς αυξάνεται ή μειώνεται ο όγκος των πωλήσεων, ανεξάρτητα από τις μεταβολές των τιμών. Ο δείκτης εστιάζει αποκλειστικά στον όγκο των πωλούμενων προϊόντων, αγνοώντας τις αλλαγές στις τιμές — σε αντίθεση με τον δείκτη αξίας του κύκλου εργασιών.
Ας δούμε πώς κυμάνθηκε ο δείκτης στα υπόλοιπα κράτη τον Σεπτέμβριο, με βάση τα στοιχεία που παραθέτει η Eurostat:
Ισπανία 4,5%, Μάλτα 4,4%, Λουξεμβούργο 3,8%, Πορτογαλία 3,7%, Γαλλία 3,5%, Ουγγαρία 3,1%, Κροατία 1,9%, Αυστρία 1,2%, Λιθουανία 1,1%, Ολλανδία 0,6%, Σλοβενία 0,4%, Βουλγαρία 0,3%, Γερμανία 0,3%, Ιρλανδία 0,1%, Σουηδία -0,2%, Λετονία -0,3%, Φινλανδία -0,3%, Σλοβακία -0,7%, Πολωνία -2,9%, Ιταλία -3%, Δανία -3,3%, Βέλγιο -3,4%, Ρουμανία -4,5%, Εσθονία -4,8%.
Σημαντικό είναι το γεγονός ότι το λιανικό εμπόριο παράγει περίπου το 5% της συνολικής προστιθέμενης αξίας των ευρωπαϊκών οικονομιών.
Ανάκαμψη μετά την κρίση
Η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, στην ανάλυσή της για το λιανικό εμπόριο, αναφέρει ότι μετά την ανάκαμψη από τη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση του 2008–2009, ο όγκος του λιανικού εμπορίου στην ΕΕ αυξήθηκε αργά αλλά σχετικά σταθερά.
Με την πανδημία COVID-19 και τα εθνικά μέτρα πρόληψης της υγείας που τέθηκαν σε ισχύ την άνοιξη του 2020, το λιανικό εμπόριο σημείωσε μια άνευ προηγουμένου μείωση τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2020. Τον επόμενο μήνα, το λιανικό εμπόριο ανέκαμψε σχεδόν τόσο γρήγορα όσο είχε μειωθεί και, στα τέλη του καλοκαιριού του 2020, το επίπεδο πριν από την κρίση είχε ήδη ανακτηθεί.
Στο τελευταίο τρίμηνο του 2020 και στο πρώτο τρίμηνο του 2021, ο όγκος του λιανικού εμπορίου μειώθηκε ξανά. Οι μειώσεις ήταν αρκετά σημαντικές, αλλά όχι τόσο δραματικές όσο κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι το λιανικό εμπόριο παράγει περίπου το 5% της συνολικής προστιθέμενης αξίας των ευρωπαϊκών οικονομιών.
Εξέλιξη στις πωλήσεις τροφίμων και μη εδώδιμων προϊόντων
Σύμφωνα με την ανάλυση, μέσα από την αναδρομή στο παρελθόν, ο όγκος λιανικών πωλήσεων τροφίμων (μαζί με ποτά και καπνό) αντέδρασε λιγότερο έντονα κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19 από ό,τι ο όγκος εμπορίου μη εδώδιμων προϊόντων (δηλαδή προϊόντων που δεν καταναλώνονται).
Το 2022, ο όγκος πωλήσεων τροφίμων, ποτών και προϊόντων καπνού μειώθηκε και παρέμεινε μάλλον σταθερός το 2023, το 2024 και το 2025. Οι πωλήσεις καυσίμων ανέκαμψαν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και του φθινοπώρου, χωρίς ωστόσο να ανακτήσουν τα επίπεδα πριν από την κρίση.
Το 2021 και το 2022, ο όγκος εμπορίου μη εδώδιμων ειδών παρέμεινε λίγο-πολύ στάσιμος, αλλά σημείωσε μια μέτρια ανοδική τάση τα τελευταία χρόνια.