Σιωπηλή πανδημία: Εκστρατεία για ορθή χρήση αντιβιοτικών στην Κύπρο

Η Κύπρος βρίσκεται για ακόμη μία φορά στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ανησυχίας για τη μικροβιακή αντοχή, μια απειλή που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει ως «σιωπηλή πανδημία».
Με τα ποσοστά κατανάλωσης αντιβιοτικών στην Κύπρο να παραμένουν από τα υψηλότερα στην Ευρώπη, τέσσερις κορυφαίοι επιστημονικοί φορείς της χώρας, η Παθολογική Εταιρεία Κύπρου, η Παιδιατρική Εταιρεία Κύπρου, ο Παγκύπριος Φαρμακευτικός Σύλλογος και η Κυπριακή Εταιρεία Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμώξεων, ανακοίνωσαν την Πέμπτη σε συνέντευξη Τύπου, την έναρξη μιας μεγάλης εκστρατείας ενημέρωσης του κοινού, με κεντρικό μήνυμα «Η διατήρηση της αποτελεσματικότητας των αντιβιοτικών είναι ευθύνη όλων».
Η εκστρατεία τελεί υπό την αιγίδα του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου και υλοποιείται με την υποστήριξη της φαρμακοβιομηχανίας Medochemie.
Η Κύπρος στις πρώτες θέσεις της Ευρώπης – Τα ανησυχητικά δεδομένα
Παρά τα μέτρα που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια –όπως η υποχρεωτική και αιτιολογημένη ηλεκτρονική συνταγογράφηση– η εικόνα παραμένει ζοφερή, ανέφεραν στη συνέντευξη ειδικοί.
Ο Πρόεδρος της Παθολογικής Εταιρείας Κύπρου, Δρ. Ανδρέας Στυλιανού, τόνισε ότι Κύπρος και Ελλάδα παραμένουν στις πρώτες θέσεις πανευρωπαϊκά σε κατανάλωση αντιβιοτικών, σημειώνοντας ότι παρότι αυτά υπήρξαν τα «θαυματουργά φάρμακα» του 20ού αιώνα, σήμερα η κατάχρησή τους έχει οδηγήσει σε μια παγκόσμια επιδημία μικροβιακής αντοχής, αυξάνοντας τις επιπλοκές, τη νοσηλεία και το κόστος περίθαλψης.
Ακόμη πιο ανησυχητικά είναι τα δεδομένα που παρουσίασε ο Επίτιμος Πρόεδρος της Κυπριακής Εταιρείας Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμώξεων, Δρ. Γιώργος Πετρίκκος.
Όπως είπε η Κύπρος κατέχει την 1η θέση στην Ευρώπη σε λοιμώξεις αίματος από MRSA (ανθεκτικό σταφυλόκοκκο), αύξηση 659% στις βακτηριαιμίες από πολυανθεκτική Klebsiella pneumoniae την περίοδο 2019–2024 και αύξηση 215,5% σε λοιμώξεις από ανθεκτική E. coli την τελευταία πενταετία.
Όπως ανέφερε, τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν πως η Κύπρος συγκαταλέγεται στις χώρες με τη μεγαλύτερη αντοχή μικροβίων στα αντιβιοτικά εντός της ΕΕ.
Η χρήση «βαριών» αντιβιοτικών αυξάνεται
Ο Πρόεδρος της Παιδιατρικής Εταιρείας Κύπρου, Δρ Μιχάλης Αναστασιάδης, σημείωσε ότι, παρά τη μείωση στη συνολική χρήση πιο κοινών αντιβιοτικών, παρατηρείται ανησυχητική αύξηση στη χρήση ισχυρότερων και πιο εξειδικευμένων αντιβιοτικών.
«Μπορεί να λαμβάνουμε λιγότερα αντιβιοτικά, αλλά συχνά λαμβάνουμε τα βαριά αντιβιοτικά με μεγαλύτερο ρίσκο», ανέφερε, «αλλά αυτά πρέπει να χορηγούνται μόνο όταν υπάρχει απολύτως τεκμηριωμένη ανάγκη».
Φαρμακοποιοί: «Φρουροί» ορθής χρήσης»
Ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Πλούταρχος Γεωργιάδης, κάλεσε τους φαρμακοποιούς να λειτουργούν ως «φρουροί» ορθής χρήσης, εξηγώντας στους πολίτες πότε χρειάζεται αντιβιοτικό, ποιες είναι οι παρενέργειες και ποια η σωστή δοσολογία.
Τόνισε ότι η νόμιμη χορήγηση μόνο με ιατρική συνταγή αποτελεί κρίσιμο βήμα για τη συγκράτηση της αντοχής.
«Η μάχη κερδίζεται με εκπαίδευση και πρόληψη»
Ο Business Unit Manager της Medochemie, Κωνσταντίνος Κουδουνάς, υπογράμμισε ότι η μικροβιακή ανθεκτικότητα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τα συστήματα υγείας διεθνώς.
«Ενώνουμε δυνάμεις με έναν κοινό σκοπό: να ενημερώσουμε, να ευαισθητοποιήσουμε και να αλλάξουμε συμπεριφορές», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Διεθνής απειλή με ανθρώπινο κόστος
Σύμφωνα με στοιχεία που παρατέθηκαν κατά τη συνέντευξη, σε διεθνές επίπεδο η μικροβιακή αντοχή ευθύνεται ήδη για 35.000 θανάτους ετησίως στην ΕΕ, ενώ μέχρι το 2050 εκτιμάται ότι εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο μπορεί να χάσουν τη ζωή τους από λοιμώξεις που δεν θα μπορούν πλέον να θεραπευτούν.
Εάν η κατάσταση δεν ανατραπεί, αναφέρθηκε, ειδικοί προειδοποιούν πως η Ευρώπη μπορεί να επιστρέψει στην προ-αντιβιοτικών εποχή, όταν ακόμη και μια απλή βακτηριακή λοίμωξη μπορούσε να αποβεί μοιραία.
Οι ειδικοί διαμηνύουν: «Όχι στην αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών», «Τα αντιβιοτικά δεν είναι παυσίπονα, είναι αποτελεσματικά μόνο κατά των βακτηριακών λοιμώξεων», «Χορήγηση μόνο με ιατρική συνταγή», «Ολοκλήρωση της θεραπείας όπως ακριβώς ορίζει ο γιατρός», «Ποτέ χρήση αντιβιοτικών άλλων ατόμων ή από παλαιές θεραπείες», «Τα αντιβιοτικά σώζουν ζωές μόνο όταν χρησιμοποιούνται σωστά».