Πώς ο αμερικανικός αποκλεισμός καταστρέφει ζωές ενώ ο κόσμος παρακολουθεί

Φανταστείτε αν η Κύπρος δεν μπορούσε να εισάγει ινσουλίνη για να σώσει τις ζωές διαβητικών παιδιών, ή αν τα νοσοκομεία μας στερούνταν βασικού χειρουργικού εξοπλισμού επειδή μια ξένη δύναμη αποφάσισε ότι η κυβέρνησή μας είναι παράνομη.
Φανταστείτε Κύπριους φοιτητές χωρίς πρόσβαση σε διαδικτυακές εκπαιδευτικές πλατφόρμες, ή τους ηλικιωμένους μας να τους αρνούνται σύγχρονες καρδιολογικές θεραπείες όχι λόγω φτώχειας, αλλά λόγω πολιτικής τιμωρίας που διαρκεί πάνω από έξι δεκαετίες.
Αυτή είναι η πραγματικότητα της Κούβας υπό τον αμερικανικό αποκλεισμό (το εμπάργκο, όπως θέλουν να το ονομάζουν οι ΗΠΑ), μια πολιτική τόσο ολοκληρωτική και σκληρή που αγγίζει κάθε πτυχή της κουβανικής ζωής, από το ιατρικό ντουλάπι ενός αγροτικού ιατρείου μέχρι την τάξη ενός πανεπιστημίου της Αβάνας.
Η πιο πρόσφατη έκθεση της Κούβας προς τα Ηνωμένα Έθνη αποκαλύπτει εκπληκτικά στοιχεία που απαιτούν την προσοχή μας. Μόνο μεταξύ Μαρτίου 2024 και Φεβρουαρίου 2025 ο αποκλεισμός προκάλεσε ζημιές 7,556 δισεκατομμυρίων δολαρίων -που ισοδυναμεί με 862.000 δολάρια κάθε ώρα. Για να το θέσουμε σε προοπτική, αυτή η ωριαία απώλεια θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει όλες τις ετήσιες βελτιώσεις της υγειονομικής περίθαλψης της Κύπρου ή τα έργα εκπαιδευτικής υποδομής.
Το ανθρώπινο κόστος είναι καταστροφικό. Τα κουβανικά νοσοκομεία δεν μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε 375 βηματοδότες που χρειάζονται για καρδιοπαθείς ασθενείς, ενώ παιδιά με καρκίνο πρέπει να χρησιμοποιούν θεραπείες δεύτερης γραμμής επειδή τα φάρμακα πρώτης γραμμής αποκλείονται, μειώνοντας τα ποσοστά επιβίωσης από 75% σε 60%. Ο αποκλεισμός εμποδίζει την Κούβα να αγοράσει προηγμένα χειρουργικά ρομπότ, συστήματα παρακολούθησης διαβήτη, και ακόμη και βασικά αναπηρικά αμαξίδια για μαθητές με αναπηρία -όλα επειδή περιέχουν αμερικανικά εξαρτήματα που υπερβαίνουν το 10%.
Αλλά το πιο κάτω πρέπει να εξοργίσει κάθε Κύπριο: αυτή η πολιτική δεν βλάπτει μόνο τους Κουβανούς. Παραβιάζει επίσης την κυριαρχία μας. Η ελβετική τράπεζα EFG International τιμωρήθηκε με πρόστιμο 3,74 εκατομμυρίων δολαρίων γιατί είχε επεξεργαστεί κουβανικές συναλλαγές. Οι σερβικές αεροπορικές εταιρείες αρνούνται να πετάξουν προς την Κούβα, φοβούμενες την αμερικανική τιμωρία. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες κλείνουν λογαριασμούς κουβανικών πρεσβειών, και διεθνείς εταιρείες απορρίπτουν κουβανικές επιχειρήσεις -όλα επειδή η Ουάσιγκτον επιβάλλει το εσωτερικό της δίκαιο παγκοσμίως, καταπατώντας την ανεξαρτησία κυρίαρχων εθνών όπως το δικό μας.
Η Κύπρος κατανοεί πολύ καλά το τι σημαίνει κατοχή και εξωτερική παρέμβαση. Γνωρίζουμε τον πόνο τού να βλέπουμε τον λαό μας να υποφέρει λόγω πολιτικών αποφάσεων που λαμβάνονται σε μακρινές πρωτεύουσες. Ωστόσο, πρέπει να αναρωτηθούμε: αν οι επικριτές ισχυρίζονται ότι το σοσιαλιστικό σύστημα της Κούβας έχει αποτύχει, γιατί να μην αρθεί το αποκλεισμός και να αφήσουν τον κουβανικό λαό να επιλέξει τη δική του πορεία; Γιατί να διατηρηθεί μια πολιτική που έχει αποδεδειγμένα αποτύχει για 64 χρόνια, αν όχι για να προκληθεί σκόπιμα ο πόνος;
Η απάντηση βρίσκεται σε ένα απόρρητο υπόμνημα του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών του 1960 από τον αξιωματούχο Lester Mallory, που αποκαλύφθηκε στην κουβανική έκθεση: να χρησιμοποιηθούν «κάθε πιθανά μέσα για να αποδυναμωθεί η οικονομική ζωή της Κούβας… για να επέλθει πείνα, απελπισία και η ανατροπή της κυβέρνησης». Ο στόχος δεν ήταν ποτέ η δημοκρατία, ήταν η αλλαγή καθεστώτος μέσω του λιμού.
Αυτό που εντυπωσιάζει κάθε επισκέπτη στην Κούβα είναι η ανθεκτικότητα και η ζεστασιά του λαού της. Παρά τις ελλείψεις που θα κατέστρεφαν άλλες κοινωνίες, οι Κουβανοί διατηρούν την αξιοπρέπειά τους, το παγκοσμίως αναγνωρισμένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και τα προγράμματα διεθνούς αλληλεγγύης που έχουν στείλει γιατρούς να πολεμήσουν τον Έμπολα στην Αφρική και να θεραπεύσουν θύματα σεισμών παγκοσμίως. Αυτή η γενναιοδωρία πνεύματος -που το υπόμνημα του Mallory επεδίωκε συγκεκριμένα να καταστρέψει- επιμένει.
Οφείλουμε ευγνωμοσύνη σε όσους καθημερινά αντιστέκονται σε αυτή τη σιωπηλή γενοκτονία: τις χώρες του κόσμου που ψηφίζουν κατά του αποκλεισμού, τις διεθνείς τράπεζες που εξακολουθούν να επεξεργάζονται ανθρωπιστικές συναλλαγές παρά τις απειλές, τις ναυτιλιακές εταιρείες που αψηφούν τις κυρώσεις για να παραδώσουν τρόφιμα και φάρμακα, και χειρονομίες όπως αυτές των Κυπρίων πολιτών που τα τελευταία 4 χρόνια έχουν στείλει ένα κοντέινερ βοήθειας κάθε χρόνο στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο Juan Manuel González, στο δήμο Marianao της Αβάνας και στο κοινωνικό πρόγραμμα Quisicuaba. Κάθε πράξη αλληλεγγύης έχει σημασία.
Ο αποκλεισμός επηρεάζει όλους τους τομείς της κουβανικής κοινωνίας ταυτόχρονα. Δεν αφορά μόνο την εξαγωγή πούρων ή τον τουρισμό, αλλά αφορά μια γιαγιά που δεν μπορεί να κάνει βιντεοκλήση στα εγγόνια της επειδή το Zoom αποκλείει τις κουβανικές διευθύνσεις IP, έναν φοιτητή που δεν μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση σε εκπαιδευτικό λογισμικό, μια μητέρα που βλέπει το διαβητικό παιδί της να δοσολογεί την ινσουλίνη. Αυτός ο συνολικός οικονομικός πόλεμος αγγίζει κάθε Κουβανό, κάθε μέρα.
Ο κουβανικός λαός θα αντέξει, όπως έχει κάνει για πάνω από έξι δεκαετίες, επειδή το πνεύμα του -που το αμερικανικό υπόμνημα Mallory το 1960 επεδίωκε να σπάσει- παραμένει αγέρωχο. Επιβιώνουν όχι μόνο με δοσολογημένο ρύζι και ανθεκτική ελπίδα, αλλά με τη γνώση ότι συνειδητοί άνθρωποι παγκοσμίως βλέπουν τις αχρείαστες δυσκολίες που βιώνουν και υψώνουν τη φωνή τους.
Το ερώτημα για την Κύπρο και όλα τα αξιοπρεπή έθνη είναι απλό: Πόσο ακόμη θα επιτρέψουμε αυτή τη σιωπηλή γενοκτονία να συνεχίζεται; Πότε θα είναι το φτάνει πια;
Το έγκλημα της Κούβας ήταν ότι επέλεξε τη δική της πορεία ανάπτυξης. Η τιμωρία της είναι να υποφέρει αυτή τη γενοκτονική πολιτική που συνεχίζεται πέρα από τη θάλασσα. Η σωτηρία της βρίσκεται στη διεθνή αλληλεγγύη, και στο να πούμε επιτέλους: «Καταργήστε τον Αποκλεισμό», όπως θα απαιτήσει σε λίγες μέρες ξανά σύσσωμη η ΓΣ του ΟΗΕ.
Ηρωικός κουβανικός λαός
Ο ηρωικός λαός της Κούβας συνεχίζει για δεκαετίες να αντιστέκεται στον αμερικάνικο ηγεμονισμό και αποκλεισμό. Δυστυχώς, οι ΗΠΑ ακολουθούν μια αντικουβανική πολιτική τόσο ολοκληρωτική και σκληρή, που αγγίζει κάθε πτυχή της κουβανικής ζωής. Αγγίζει την καθημερινότητα του λαού της Κούβας και δυσκολεύει τις ζωές απλών ανθρώπων, παιδιών, γυναικών, αρρώστων, φοιτητών… Ωστόσο ο λαός της Κούβας δεν υποκύπτει και συνεχίζει να υπερασπίζεται την εδαφική του ακεραιότητα, κυριαρχία και ανεξαρτησία και να δίνει τον δικό του αγώνα για να οικοδομήσει, μέσα από τις σκληρές αυτές πολιτικές, το δικό του μέλλον και σε μεγάλο βαθμό τα καταφέρνει…
Κυπρο-κουβανικός Σύνδεσμος Φιλίας