Πώς έξι αισθητήρες θα προειδοποιούν εγκαίρως για επεισόδια σκόνης στην Κύπρο

Η σύνθεση του αέρα που αναπνέουμε επηρεάζει καθημερινά και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Όταν τα επίπεδα των ρύπων και της σκόνης ξεπερνούν τα επιτρεπόμενα όρια τότε ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία είναι αυξημένος.
Αξιοποιώντας το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα CiROCCO ο Δήμος Νότιας Λευκωσίας – Ιδαλίου σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας τοποθέτησαν αισθητήρες με σκοπό την καταγραφή επεισοδίων σκόνης στην ατμόσφαιρα. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν συνολικά 12 εταίροι από 7 χώρες.
«Με απώτερο σκοπό να δημιουργήσουμε ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και ενημέρωσης του κοινού σε σχέση με τα επεισόδια σκόνης.»
Πέτρος Μουζουρίδης, Ερευνητικός Συνεργάτης Τμήματος ΠΜΜΠ Παν. Κύπρου
Οι αισθητήρες καταγράφουν όλες τις βασικές μετεωρολογικές παραμέτρους, όπως είναι η θερμοκρασία, η υγρασία και τα ανεμολογικά της περιοχής.
«Και επίσης καταγράφουμε τα αιωρούμενα σωματίδια PM2.5 και PM10, καθώς και συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα.»
Η επιλογή των τοποθεσιών δεν είναι τυχαία. Ο Δήμος βρίσκεται στο κέντρο της Κύπρου και η περιοχή δεν εξυπηρετείται από άλλους σταθμούς μέτρησης του ατμοσφαιρικού αέρα.
«Είναι ένας δήμος ο οποίος είναι αρκετά ευάλωτος σε σχέση με την ποιότητα του αέρα. Υπάρχουν αρκετές βιομηχανικές ζώνες στην περιοχή. Επομένως, θέλαμε να δούμε πώς τα επεισόδια σκόνης που έρχονται από την έρημο σε συνδυασμό με τις βιομηχανικές εκπομπές ρύπων, ποια είναι η ποιότητα του αέρα στην περιοχή.»
«Υπάρχει κοντά ο αυτοκινητόδρομος, η δημιουργία του περιφερειακού, άλλες δραστηριότητες, η κτηνοτροφία που παρατηρούνται κάποιες εκπομπές αερίων οπότε κρίθηκε ότι θα ήταν χρήσιμο να εγκατασταθούν οι αισθητήρες στην περιοχή.»
Παναγιώτης Χάρπας, Υγειονομικός Λειτουργός Δήμου Νότιας Λευκωσίας – Ιδαλίου
Στο τρίτο δημοτικό σχολείου Ιδαλίου τοποθετήθηκε ο ένας από τους έξι αισθητήρες.
Οι μηχανισμοί εγκαταστάθηκαν επίσης στο πολιτιστικό κέντρο Ιδαλίου, στο δημοτικό κτίριο Ποταμιάς, στη βιομηχανική περιοχή του Δήμου, στην κοινότητα Λυμπιών, και στον πυροσβεστικό σταθμό της Νήσου.
Αυτή την περίοδο βρίσκεται σε εξέλιξη η δημιουργία μιας ιστοσελίδας όπου οι πολίτες θα μπορούν να ενημερώνονται άμεσα για τα επεισόδια σκόνης. Σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται και η δημιουργία του μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης.
«Είναι πολύ σημαντικό γιατί με τη μέτρηση της σκόνης στην ατμόσφαιρα μπορεί να δουν ευάλωτες ομάδες να προφυλαχθούν, οι μαθητές των σχολείων. Υπάρχει και η βιομηχανική στον Δήμο για τους εργαζόμενους οπότε οι εργοδότες τους παίρνοντας αυτά τα στοιχεία μπορούν ανάλογα για να προγραμματίζουν και τις δουλειές τους.»
Η καλή ποιότητα του αέρα και η προστασία των κατοίκων αποτελεί προτεραιότητα για τον Δήμο, για αυτό στη μάχη της καταγραφής και αξιοποίησης των δεδομένων προστίθεται και το πρόγραμμα SYMPHONY.
«Θα μετρούμε την ποιότητα του αέρα ως προς το διοξείδιο του άνθρακα, διοξείδιο του αζώτου και μονοξείδιο του άνθρακα. Άρα αγγίζουμε είναι ευρύ φάσμα για να μπορέσουμε να μελετήσουμε την ποιότητα του αέρα, που πάλι γίνεται σε συνεργασία με ειδικούς στον τομέα. Θα εγκατασταθούν αισθητήρες, πάλι σε διαφορετικά σημεία, αλλά ταυτόχρονα στα αυτοκίνητα του Δήμου, τα οποία εννοείται ότι καλύπτουν την περιοχή για τις διάφορες ανάγκες, αλλά ταυτόχρονα μπορούμε να πιάνουμε μια ζωντανή μετάδοση των δεδομένων που χρειαζόμαστε στην περίπτωση αυτή.»
Αλέξανδρος Πελετιέ, Λειτουργός Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων στο Δήμο Νότιας Λευκωσίας Ιδαλίου
Το πρόγραμμα SYMPHONY θα τεθεί σε εφαρμογή στις αρχές του 2026.
Δείτε το ρεπορτάζ της Όλγας Κωνσταντίνου: