Πρόεδρος στον δύσκολο δρόμο για το ’28

Την Παρασκευή που πέρασε, η μαραθώνια διαμεσολαβητική συνάντηση για την ΆΤΑ που διήρκησε έξι περίπου ώρες, όχι μόνο δεν κατέληξε σε συμφωνία αλλά κατέστησε σαφές, πως παρά τις συγκλίσεις που ανακοινώθηκε στο τέλος πως υπάρχουν, το βαρύγδουπο και εν πολλοίς φιλολαϊκό σύνθημα «ΑΤΑ για όλους», προφανώς και κατέρρεε. Ήταν αναμφίβολα ένα φιλόδοξο σχέδιο από πλευράς της κυβέρνησης Χριστοδουλίδη που όταν δημοσιοποιήθηκε, προκάλεσε αίσθηση. Όχι μόνο γιατί αιφνιδίαζε πλήρως τα δύο εμπλεκόμενα μέρη, αλλά και γιατί έδινε την αίσθηση πως ο Πρόεδρος ήθελε με κάθε τρόπο να αφήσει την δική του παρακαταθήκη με μία μεγάλη τομή. Ένα αντίστοιχο ΓεΣΥ της διακυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη, το οποίο θα κρατούσε στο χέρι του για να απευθυνθεί στην βάση για την διεκδίκηση της προεδρίας το 2028. Λίγο όμως η κακή επικοινωνιακή διαχείριση που οδήγησε στο να χαθεί πλήρως η εμπιστοσύνη συντεχνιών και εργοδοτών απέναντι στον διαμεσολαβητή κατά την διάρκεια της διαπραγμάτευσης, λίγο το ότι η κυβέρνηση φάνηκε να μην ξέρει τι θέλει και που στέκεται στο εν λόγω ζήτημα, οδήγησε στο συμπέρασμα πως πρόκειται για ακόμη ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα που θύμιζε λίγο πολύ την κατάληξη του «φωτοβολταϊκά για όλους» και έσκαζε στα χέρια των κυβερνώντων. Η περίπτωση της ΑΤΑ, καθιστούσε για ακόμη μία φορά σαφές πως πρόκειται για έναν δύσκολο δρόμο που θα έχει να διανύσει η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη. Με τα ανοικτά μέτωπα να πληθαίνουν και να εμπεδώνεται έτσι πως η υπόλοιπη θητεία του Προέδρου και προφανώς η διεκδίκηση επανεκλογής δεν θα είναι ένας δρόμος στρωμένος με ροδοπέταλα.
Το εκκρεμές του ανασχηματισμού…
Εκτός της ΑΤΑ της οποίας η διαπραγμάτευση σύρθηκε και εν πολλοίς εξευτελίστηκε, η κυβέρνηση έχει να διαχειριστεί ένα ενεργειακό σχεδιασμό που φαίνεται να καταρρέει, είτε εξαιτίας λάθος χειρισμών της είτε εξαιτίας των διεθνών συγκυριών είτε και των ανοικτών θεμάτων που άφησε η κυβέρνηση Αναστασιάδη. Την ίδια ώρα έχει να διαχειριστεί την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών που κολλά εξαιτίας των σφοδρών αντιδράσεων εκπαιδευτικών κύκλων, το υδατικό πρόβλημα το οποίο παρά τις δημόσιες τοποθετήσεις δεν έχει επιλυθεί, την αύξηση του οργανωμένο εγκλήματος, μία σειρά κοινωνικών ζητημάτων που εγείρουν ερωτήματα για την επάρκεια του κράτους πρόνοιας και μία γενικότερη δυσφορία της κοινωνίας που καταγράφεται σε έρευνες και πλήττει την εικόνα της κυβέρνησης, παρά την γενική ομαλή κατάσταση στην οικονομία. Το ερώτημα που εγείρεται είναι τι μπορεί να αλλάξει ο Πρόεδρος ούτως ώστε να κάνει το πολυαναμενόμενο restart και να βελτιώσει την εικόνα της κυβέρνησης.
Ρόλο σε αυτή την αμηχανία που καταγράφεται εντός του υπουργικού συμβουλίου παίζει το γεγονός ότι για τρεις και πλέον μήνες συζητείται ένας ανασχηματισμός που δεν εξαγγέλλεται. Μία κατάσταση που εκτός του ότι σέρνεται προκαλεί ανασφάλεια σε υπουργούς να λάβουν αποφάσεις και ένα γενικότερο βραχυκύκλωμα κατ΄ επέκταση στα υπουργεία τους. Οι αποφάσεις θα ληφθούν τις επόμενες μέρες και εκεί θα διαπιστωθεί ποιο θα είναι το προφίλ της κυβέρνησης για τον επόμενο μισό χρόνο της θητείας. Αυτό το υπουργικό θα κρίνει με τις πολιτικές που θα λάβει και τις πιθανότητες που θα έχει ο Πρόεδρος για επαναδιεκδίκηση εκλογής το 2028. Οι πρώτες ενδείξεις πάντως της βολιδοσκόπησης, δείχνουν ότι ο Πρόεδρος κινείται σε επιλογές περισσότερο πολιτικές. Ρόλο σε αυτό ενδεχομένως να παίζει το γεγονός ότι τεχνοκράτες που έχουν εμμέσως βολιδοσκοπηθεί δεν είναι διατεθειμένοι να μετακινηθούν για ένα απαιτητικό πόστο 2,5 ετών και με την συνεχή ανασφάλεια του ότι ο Πρόεδρος δεν θα τους στηρίξει σε μία δύσκολη και κρίσιμη στιγμή. Ρόλο ίσως να παίζει και το γεγονός ότι ο Πρόεδρος θέλει αφενός πρόσωπα που θα έχουν τα πολιτικά αντανακλαστικά να διαχειριστούν κρίσεις και αφετέρου πρόσωπα που με αυτό τον τρόπο θα κρατήσουν και τα κόμματα ή το ακροατήριό τους κοντά στον Νίκο Χριστοδουλίδη για το υπόλοιπο της θητείας και ενδεχομένως για μία δεύτερη θητεία.
Βεβαίως το αν τα συμπολιτευόμενα κόμματα θα μείνουν κοντά στην κυβέρνηση θα εξαρτηθεί από μία σειρά δεδομένων και κυρίως από το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών. Ένα κακό αποτέλεσμα των συγκυβερνώντων στις επικείμενες εκλογές ενδεχομένως να επαναφέρει το ζήτημα που θέτουν πολλά στελέχη, ότι ενδεχομένως να πληρώνουν το τίμημα της συγκυβέρνησης. Οι σχέσεις άλλωστε των δύο μερών διακατέχονται από έλλειψη εμπιστοσύνης και επιφύλαξης. Από το Προεδρικό για παράδειγμα παρακολουθούν την στενή συνεργασία που έχει δημιουργηθεί μεταξύ ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ, ενώ το ΔΗΚΟ φαίνεται έντονα ενοχλημένο από τον τρόπο που η κυβέρνηση και ο Πρόεδρος προωθεί με ανοικτό πλέον τρόπο το ΕΛΑΜ. Και βεβαίως από το γεγονός ότι για καίριες θέσεις επιλέγει αποκλειστικά άτομα του στενού περίγυρού του η πρόσωπα τα οποία προέρχονται από τον ΔΗΣΥ με την ελπίδα να κρατήσει μέρος του ΔΗΣΥ κοντά του.
Ρόλο βεβαίως θα παίξουν και οι εξελίξεις στο κυπριακό όπου εκεί θα φανούν οι προθέσεις ένθεν και ένθεν. Ο Πρόεδρος για παράδειγμα έχει διαμηνύσει την ετοιμότητά του να επιστρέψει στο τραπέζι των συνομιλιών εκεί που έμεινε η συζήτηση στο Κραν Μοντανά. Ποιοι όμως θα βρεθούν στο πλευρό του; Η ΕΔΕΚ απορρίπτει το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης και το ΔΗΚΟ διαφωνεί με το πλαίσιο Γκουτέρες. Το ΕΛΑΜ με το οποίο φλερτάρει και συνεργάζεται υπογείως το Προεδρικό, έχει ξεκάθαρη θέση εναντίον της λύσης του κυπριακού στο πλαίσιο διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Μία πρόοδος στις συνομιλίες θα αποκαλύψει αν τα κόμματα της συγκυβέρνησης θα εξακολουθήσουν να τον στηρίζουν και αν θα είναι ο λόγος που ΕΛΑΜ και κυβέρνηση θα ακολουθήσουν ξεχωριστούς δρόμους έστω κι αν ο Πρόεδρος επένδυε σε αυτό για την επανεκλογή του. Θα δείξει όμως πρώτα και κύρια τις προθέσεις του Νίκου Χριστοδουλίδη. Αν δηλαδή είναι έτοιμος να προσεγγίσει τα δύο μεγάλα κόμματα με τα οποία έχει σαφείς διαφωνίες ούτως ώστε να τον στηρίξουν στην προσπάθεια για λύση του κυπριακού. Ή αν θα λειτουργήσει λαμβάνοντας υπόψη την σκληρή γραμμή στο κυπριακό που τον στηρίζει και σε αυτήν προσβλέπει για επανεκλογή.