Προωθείται η απαγόρευση πώλησης ζώων σε καταστήματα ζώων συντροφιάς

- Η ΕΕ ετοιμάζει για πρώτη φορά πανευρωπαϊκό πλαίσιο για την ευημερία και ιχνηλασιμότητα σκύλων και γάτων
- Σχεδόν το 44% των πολιτών στην ΕΕ έχουν κατοικίδιο, ενώ το εμπόριο σκύλων και γάτων γνωρίζει μεγάλη αύξηση τα τελευταία χρόνια, αγγίζοντας τα 1,3 δισ. ευρώ ετησίως
- Μέσα στο Σχέδιο Δράσης για την Κύπρο, έχει μπει προτεραιότητα -καθώς έχουμε τεράστιο αριθμό αδέσποτων- να υιοθετηθούν αυτά τα αδέσποτα αφού εντοπιστούν, για να μην τα πηγαίνουν για ευθανασία
- Εάν απαγορευτεί η πώληση ζώων σε καταστήματα ζώων συντροφιάς, θα είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα
- Στην Κύπρο υπάρχει η νομοθεσία, αλλά δεν εφαρμόζεται πλήρως
Του Κυριάκου Λοΐζου
Η ΕΕ ετοιμάζει για πρώτη φορά πανευρωπαϊκό πλαίσιο για την ευημερία και ιχνηλασιμότητα σκύλων και γάτων. Η πρόταση είναι Κανονισμός (άρα θα εφαρμόζεται ως έχει σε όλη την ΕΕ) και θεσπίζει ελάχιστα πρότυπα για εκτροφεία, καταστήματα πώλησης ζώων και καταφύγια για τα οποία εμείς έχουμε ήδη Κανονισμούς (που δεν εφαρμόζονται) σε λειτουργία.
Ο προτεινόμενος Κανονισμός θεσπίζει την υποχρεωτική σήμανση με microchip σε σκύλους και γάτους και την υποχρεωτική καταχώριση σε «εθνικά μητρώα» που θα «μιλούν» μεταξύ τους σε επίπεδο ΕΕ.
Οι αλλαγές που συζητιούνται στην ΕΕ είναι:
· Ο καθορισμός ελάχιστων προτύπων ευημερίας για εγκαταστάσεις: χώρους, φωτισμός, αερισμός, πρόσβαση σε νερό/τροφή, κοινωνικοποίηση, κανόνες αναπαραγωγής και περιορισμοί σε οδυνηρές πρακτικές. Οι εγκαταστάσεις θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά, με ετήσια κτηνιατρική επίσκεψη και τήρηση αρχείων.
· Ταυτοποίηση & μητρώα: κάθε σκύλος και γάτα πρέπει να φέρει microchip και να είναι εγγεγραμμένος/η σε εθνική βάση πριν τεθεί στην αγορά. Οι βάσεις δεδομένων θα γίνουν διαλειτουργικές σε όλη την ΕΕ για να εντοπίζεται εύκολα η προέλευση και οι μεταβιβάσεις από όλες τις χώρες της ΕΕ.
· Διαδικτυακές αγγελίες: θα συσταθεί δωρεάν ευρωπαϊκό σύστημα επαλήθευσης της ταυτοποίησης/εγγραφής, ώστε ο ενδιαφερόμενος να ελέγχει ότι το ζώο είναι νόμιμα δηλωμένο πριν αγοράσει ή υιοθετήσει. Οι λεπτομέρειες θα καθοριστούν με εκτελεστικές πράξεις.
· Εισαγωγές από τρίτες χώρες: ενισχύονται οι κανόνες για να μπαίνουν στην αγορά της ΕΕ μόνο ζώα που προέρχονται από ισοδύναμες συνθήκες ευζωίας και φέρουν microchip.
Στις 19 Ιουνίου 2025, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση, ζητώντας ακόμη αυστηρότερα μέτρα: σαφείς κανόνες εκτροφής/στέγασης/χειρισμού, καθολική σήμανση με microchip όλων των σκύλων και γάτων στην ΕΕ, με ενισχυμένη ιχνηλασιμότητα για να καταπολεμηθεί το παράνομο εμπόριο.
Η ΕΕ προσπαθεί να μη δημιουργήσει πρόβλημα σε νυν ιδιοκτήτες, αλλά να ελέγξει όσους βάζουν ζώα στην αγορά (εκτροφείς, πωλητές, καταφύγια). Αυτό σημαίνει περισσότερη διαφάνεια για τον καταναλωτή και δίκαιος ανταγωνισμός για τους νόμιμους επαγγελματίες.
Με σχεδόν 44% των πολιτών στην ΕΕ να έχουν κατοικίδιο, το εμπόριο σκύλων και γατών γνωρίζει μεγάλη αύξηση τα τελευταία χρόνια, αγγίζοντας τα 1,3 δισ. ευρώ ετησίως, σύμφωνα με την Επιτροπή. Περίπου το 60% των ιδιοκτητών αγοράζουν σκύλους ή γάτες διαδικτυακά.
Σημειώνεται ότι η εισηγήτρια και πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου, Veronika Vrecionová (Συντηρητικοί, Τσεχία), είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Πρόκειται για ένα σαφές βήμα κατά της παράνομης εκτροφής και της ανεύθυνης εισαγωγής ζώων από τρίτες χώρες», συμπληρώνοντας ότι «αν και απαιτείται περαιτέρω διάλογος για την οριστικοποίηση κάποιων λεπτομερειών, πιστεύω πως υπάρχει κοινή βούληση για την προώθηση της καλής διαβίωσης σκύλων και γατών. Αυτή η κοινή δέσμευση αποτελεί ισχυρή βάση για εποικοδομητικές διαπραγματεύσεις με την Επιτροπή και το Συμβούλιο».
Το Σχέδιο Δράσης στην Κύπρο και τα εδώ δεδομένα
Οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Οκτωβρίου 2025 έχουν ληφθεί υπόψη στο Σχέδιο Δράσης που παραδόθηκε στην Προεδρία από το Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος και Ευημερίας των Σκύλων, αναφέρει στη «Χαραυγή» η Επίτροπος, Αντωνία Θεοδοσίου, και επισημαίνει πως μια πολύ σημαντική παράμετρος είναι πως ναι μεν πέρασε στις 6 Οκτωβρίου το ζήτημα στο ΕΚ, ωστόσο τώρα ξεκινά ο λεγόμενος «τρίλογος», ως διαπραγμάτευση μεταξύ ΕΚ και Συμβουλίου της ΕΕ και Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την οριστική μορφή της νομοθεσίας.
«Ακόμα δεν έχουμε κάτι, μέχρι να το έχουμε. Διαπιστώνεται ότι υπάρχει ραγδαία αύξηση στην αγορά κατοικίδιων, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία (σχεδόν 44% των πολιτών στην ΕΕ έχουν κατοικίδιο, το εμπόριο σκύλων και γάτων γνωρίζει μεγάλη αύξηση τα τελευταία χρόνια, αγγίζοντας τα 1,3 δισ. ευρώ ετησίως), ενώ παρατηρείται ότι οι σκύλοι και οι γάτες πρέπει να ταυτοποιούνται με microchip· εδώ υπάρχει η νομοθεσία, αλλά δεν εφαρμόζεται πλήρως», εξηγεί η κα Θεοδοσίου.
Επιπρόσθετα, η Επίτροπος τόνισε πως η νομοθεσία για την καταγραφή είναι υποχρεωτική για τους σκύλους, αλλά όχι για τις γάτες. «Πρέπει να πούμε ότι η νομοθεσία για τους σκύλους δεν τηρείται, ενώ πρέπει η Τοπική Αυτοδιοίκηση να κάνει εκστρατείες, κάτι που προτίθεμαι να κάνουμε από κοινού και με άλλους φορείς, αρχής γενομένης από το 2026. Αυτό που είναι σημαντικό και πήρε ευρέως δημοσιότητα, είναι το γεγονός ότι υπάρχει μια πρόταση για τις ρυθμίσεις στις εισαγωγές και τις μετακινήσεις αυτών των ζώων, εμπορικές και μη, που λέει “όσοι εισάγουν σκύλους και γάτες από τρίτες χώρες προς πώληση -εκτός ΕΕ- θα πρέπει να ταυτοποιούνται με microchip πριν να μπουν στην ΕΕ και να καταχωρίζονται σε εθνική βάση δεδομένων, ενώ αυτοί που μετακινούνται με τα κατοικίδιά τους οφείλουν να φροντίζουν για την καταγραφή πέντε εργάσιμες μέρες πριν την άφιξη στον τόπο προορισμού”».
Σημειώνεται πως η Οδηγία έχει σημαντικά μέτρα, όπως για την κακομεταχείριση των ζώων (μόνιμη πρόσδεση – ένα μεγάλο πρόβλημα στην Κύπρο που παρατηρείται σε μεγάλο βαθμό). Ένα άλλο μεγάλο ζήτημα που αναφέρεται κατηγορηματικά είναι η απαγόρευση πώλησης σκύλων και γάτων σε καταστήματα ζώων συντροφιάς.
Η Επίτροπος ανέφερε πως μέσα στο Σχέδιο Δράσης για την Κύπρο, έχει μπει προτεραιότητα -καθώς έχουμε τεράστιο αριθμό αδέσποτων- να υιοθετηθούν αυτά τα αδέσποτα αφού εντοπιστούν, για να μην τα πηγαίνουν για ευθανασία. Σημειώνεται πως τώρα η ευθανασία επιτρέπεται εντός δυο εβδομάδων, αφού πάει σε καταφύγιο ένας σκύλος.
«Είναι σημαντικό να πω πως στο εξωτερικό παίρνουν αδέσποτους σκύλους από την Κύπρο διότι έχουμε κουτάβια, νεαρά σκυλιά, καθώς σε άλλες χώρες είναι πολύ ακριβά να αγοράζει κανείς σκύλους από petshop, κι έτσι μεταξύ άλλων υιοθετούν. Ως εκ τούτου, εφόσον περάσει, πρόκειται για πολύ σημαντικό μέτρο για τον έλεγχο των πληθυσμών των αδέσποτων. Εάν απαγορευτεί η πώληση ζώων σε καταστήματα ζώων συντροφιάς, θα είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα», είπε καταληκτικά η Επίτροπος Περιβάλλοντος και Ευημερίας των Σκύλων, Αντωνία Θεοδοσίου.