Πολιτική αφυπηρέτηση με… βασιλικά προνόμια!

Οι αριθμοί είναι συχνά αμείλικτοι. Και στην περίπτωση των ωφελημάτων που απολαμβάνουν οι πρώην Πρόεδροι της Δημοκρατίας και της Βουλής, οι αριθμοί δεν σοκάρουν απλώς, αποκαλύπτουν μια ολόκληρη κουλτούρα που ελάχιστη σχέση έχει με τη διαφάνεια και τον σεβασμό προς τον φορολογούμενο πολίτη. Περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ δαπανήθηκαν την τελευταία 20ετία μόνο για υπηρεσίες γραμματέων και για τη διατήρηση υπηρεσιακών οχημάτων πέντε εν ζωή πρώην ανώτατων αξιωματούχων. Το ποσό από μόνο του θα έπρεπε να ήταν αρκετό για να ανοίξει μια σοβαρή συζήτηση, όμως η συζήτηση άνοιξε για άλλους λόγους: γιατί στα υπηρεσιακά τιμολόγια εντοπίστηκαν ακόμη και χρεώσεις από… πλυντήρια αυτοκινήτων!
Το γεγονός ότι πρώην ύπατος αξιωματούχος θεώρησε πως το πλύσιμο του αυτοκινήτου που του παραχώρησε το κράτος εντάσσεται στα καλυπτόμενα έξοδα συντήρησης δεν δείχνει μόνο χαλαρότητα από πλευράς νομοθεσίας. Δείχνει και κάτι βαθύτερο. Μια αντίληψη ότι ο δημόσιος κορβανάς είναι ανεξάντλητος και διαθέσιμος για κάθε μικρή ή μεγάλη ανάγκη ενός πρώην. Εδώ βρίσκεται το πραγματικό ζήτημα. Δεν είναι η πλύση ενός αυτοκινήτου που επιβαρύνει τον φορολογούμενο. Είναι η νοοτροπία που αποτυπώνεται σε αυτήν τη χρέωση.
Μέσα σε μια 20ετία, σχεδόν 1,5 εκατ. ευρώ καταβλήθηκαν ως επίδομα ιδιαιτέρας γραμματέως στους Γιώργο Βασιλείου, Γιαννάκη Ομήρου, Μάριο Καρογιάν, Δημήτρη Συλλούρη και Νίκο Αναστασιάδη. Μόνο δύο από αυτούς δηλώθηκαν ως εργοδότες στο Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Το 2023, το επίδομα ανερχόταν στις 39.089 ευρώ για τον καθένα. Τα στοιχεία είναι επίσημα και κατατεθειμένα στη Βουλή και δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολιών ή υπεκφυγών. Την ίδια στιγμή, άλλα περίπου 500 χιλιάδες ευρώ δαπανήθηκαν για την αγορά και συντήρηση υπηρεσιακών οχημάτων, με περιπτώσεις όπου πρώην αξιωματούχοι χρησιμοποίησαν μέχρι και τέσσερα διαφορετικά αυτοκίνητα.
Υπάρχουν βέβαια και οι εξαιρέσεις – αν μπορούν να θεωρηθούν τέτοιες – που δείχνουν πως τα πράγματα μπορούν να γίνουν αλλιώς! Ο Γιώργος Βασιλείου για παράδειγμα απέστειλε επιστολή το 2024, ζητώντας τον τερματισμό της παροχής γραμματέως, την οποία όπως εξηγεί στον «Φ» άτομο του στενού του περιβάλλοντος, την αξιοποιούσε αποκλειστικά για τη συγγραφή δύο βιβλίων. Προσέξτε, η προεδρία του κ. Βασιλείου, για όσους δεν ενθυμούνται, τερματίστηκε το 1993. Με άλλα λόγια επί 32 χρόνια διατηρούσε ιδιαιτέρα γραμματέα για τη συγγραφή δύο βιβλίων. Χρόνος αρκετός για να γεμίσει κανείς… ολόκληρη βιβλιοθήκη. Για να ‘μαστε όμως δίκαιοι ο Γιώργος Βασιλείου διατηρεί το ίδιο υπηρεσιακό όχημα τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια και έχει μόλις έναν αστυνομικό στη φρουρά του.
Σε κάθε περίπτωση η δημόσια συζήτηση δεν θα έπρεπε να περιορίζεται στο ποιος πήρε τι και πόσο. Πρέπει να στραφεί στο γιατί οι ρυθμίσεις παραμένουν τόσο γενναιόδωρες, τόσο ασαφείς και τόσο ανθεκτικές στον χρόνο. Η Κύπρος βρίσκεται σε μια περίοδο που το κράτος καλείται να πείσει για την αξιοπιστία και τη χρηστή διαχείριση των δημόσιων πόρων. Δεν μπορεί να το κάνει όσο οι πολίτες διαβάζουν για αυτοκίνητα δεκάδων χιλιάδων ευρώ, για χιλιάδες ευρώ ετησίως σε γραμματείς που δεν είναι καν βέβαιο ότι εργοδοτούνται ή για αστυνομικές φρουρές με δυσανάλογο αριθμό μελών.
Οι προτάσεις νόμου που βρίσκονται ενώπιον της Βουλής είναι μια ευκαιρία να ρυθμιστεί επιτέλους ένα καθεστώς που επί χρόνια λειτουργούσε σχεδόν αυτόματα και ανεξέλεγκτα. Μια ευκαιρία να τεθούν σαφή όρια: τι είναι δικαίωμα, τι είναι ανάγκη και τι είναι απλώς προνόμιο που δεν ταιριάζει σε μια σύγχρονη δημοκρατία. Γιατί το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αν οι πρώην αξιωματούχοι πρέπει να έχουν κάποιο επίπεδο στήριξης από το κράτος. Το ερώτημα είναι αν αυτή η στήριξη πρέπει να είναι τόσο πλούσια και τόσο ασύμβατη με τις απαιτήσεις μιας κοινωνίας που ζητά λογοδοσία.
[email protected]