Πακέτο φροντίδας για ηλικιωμένους στο σπίτι – Τι περιλαμβάνει

Κινητές μονάδες υγειάς, κινητές μονάδες ψηφιακής υποστήριξης, ολοκληρωμένη φροντίδα, ενεργειακή ενίσχυση κατοικιών και στοχευμένη αύξηση επιδομάτων και άλλων ωφελημάτων προς τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας που διαμένουν σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές, περιλαμβάνει το πακέτο ολοκληρωμένης φροντίδας που ετοίμασε το Παρατηρητήριο Τρίτης Ηλικίας και κατέθεσε ήδη στο Προεδρικό, έξι Υπουργούς και στον Επίτροπο Ανάπτυξης Ορεινών Περιοχών.
«Εδώ που φθάσαμε, πρέπει να τρέξουμε για να μην μείνουν οι ηλικιωμένοι μας αβοήθητοι. Καθυστερήσαμε ήδη και παρά τις πολιτικές της κυβέρνησης προς αυτή την κατεύθυνση, θα πρέπει άμεσα να ληφθούν αποφάσεις που θα τις ενισχύουν, ώστε να τερματίσουμε την ταλαιπωρία, αλλά και να αναχαιτίσουμε τους κινδύνους στους οποίους βρίσκονται οι άνθρωποι αυτοί», ανέφερε στον «Φ» ο εκτελεστικός πρόεδρος του Παρατηρητηρίου, Δήμος Αντωνίου.
Η πρόταση, είπε, «περιλαμβάνει όσα πρέπει να γίνουν χωρίς άλλη χρονοτριβή και οι εισηγήσεις μας προέκυψαν από τα πραγματικά δεδομένα, τις πραγματικές ανάγκες τις οποίες εμείς, ως Παρατηρητήριο, αλλά και άλλοι αρμόδιοι φορείς, όπως είναι η Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου και η Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων ζούμε καθημερινά. Δεν πρόκειται, δηλαδή, για σκέψεις που καταγράψαμε, επειδή θεωρήσαμε ότι θα ήταν καλό να καλυφθούν κάποια πράγματα, αλλά για ανάγκες που είναι υπαρκτές και ως φορείς καλούμαστε καθημερινά να καλύψουμε κάνοντας παρεμβάσεις, ζητώντας βοήθεια από υπουργεία, κρατικές Υπηρεσίες κ.λπ.».
Ως εκ τούτου, «αναμένουμε ότι η κυβέρνηση θα αντιληφθεί την κατάσταση και θα ληφθούν επιτέλους οι απαραίτητες πολιτικές αποφάσεις ώστε να γίνουν ακόμη περισσότερα. Εμείς είμαστε ανοικτοί στον διάλογο και αν έχουν η Τοπική Αυτοδιοίκηση, οι κοινότητες “ανοικτά τα αφτιά” τους, τότε ενδεχομένως να πετύχουμε πολλά και σωστά πράγματα. Θέλω να τονίσω ότι οι προτάσεις που καταθέτουμε βασίζονται σε πολιτικές και καλές πρακτικές άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αναδεικνύουν τον κοινωνικό ρόλο του κράτους και του κράτους πρόνοιας».
Δημιουργία «Ορεινού Πακέτου Φροντίδας στο Σπίτι»
«Στόχος μας πρέπει να είναι η παραμονή των ηλικιωμένων μας στα σπίτια τους, στο δικό τους περιβάλλον με ασφάλεια, με αξιοπρέπεια με τη σωστή φροντίδα και στήριξη. Οι ηλικιωμένοι και οι υπερήλικες μας αντιμετωπίζουν τεράστια δυσκολία στην εξυπηρέτηση των αναγκών τους, είτε αυτές αφορούν τη λήψη υπηρεσιών υγείας, νοσηλευτικής αλλά και ιατρικής, είτε αφορούν απλές μετακινήσεις τους ή ακόμα και την εξασφάλιση των απαραίτητων για το σπίτι τους. Τα ψώνια, για παράδειγμα, που εμείς θεωρούμε μια εύκολη δουλειά, για τους ηλικιωμένους που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές συχνά αποτελούν πρόβλημα και επιστρατεύονται τα παιδιά και η ευρύτερη οικογένεια για να εξυπηρετηθούν. Η πρόταση μας, μεταξύ άλλων, αξιοποιεί και ενισχύει τα υφιστάμενα σχέδια».
Προβλέπει:
>> Ενισχυμένη αποζημίωση για κατ’ οίκον φροντιστές και επαγγελματίες υγείας που εξυπηρετούν ορεινές και ημιορεινές κοινότητες, ώστε να καλύπτονται ο χρόνος και τα έξοδα μετακίνησης.
>> Προτεραιότητα στην έγκριση αιτήσεων για κατ’ οίκον φροντίδα ηλικιωμένων που διαμένουν σε τέτοιες περιοχές.
>> Χρηματοδότηση κοινοτικών δομών (κοινοτικά συμβούλια, ΣΚΕ κ.λπ.) για τη δημιουργία τοπικών δικτύων φροντιστών, που θα αναλαμβάνουν:
Α. Βοήθεια για ψώνια και καθημερινές ανάγκες.
Β. Υπενθύμιση/ επίβλεψη λήψης φαρμάκων.
Γ. Συνοδεία σε ιατρικά ραντεβού.
Δ. Βασική κοινωνικοποίηση και στήριξη.
Κινητές μονάδες
«Για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων στην πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας και σε ψηφιακές υπηρεσίες, έχουμε εισηγηθεί»:
Ενίσχυση ή δημιουργία κινητών μονάδων υγείας που να επισκέπτονται σε τακτική βάση τις ημιορεινές και ορεινές κοινότητες με υψηλή συγκέντρωση ηλικιωμένων, παρέχοντας: Βασική ιατρική παρακολούθηση, νοσηλευτικές υπηρεσίες και συμβουλευτική για χρόνια νοσήματα.
Στις κινητές μονάδες να ενσωματωθεί και ρόλος «ψηφιακού γραφείου εξυπηρέτησης» για βοήθεια για υποβολή ηλεκτρονικών αιτήσεων (ΕΕΕ, επιδόματα, πιστοποιητικά), για βοήθεια για κλείσιμο ιατρικών ραντεβού και για υποστήριξη στη χρήση βασικών ψηφιακών υπηρεσιών της Πολιτείας.
Συνεργασία με το υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας & Ψηφιακής Πολιτικής για: Ενίσχυση της ευρυζωνικής συνδεσιμότητας στις ορεινές κοινότητες και δημιουργία «ψηφιακών γωνιών» (π.χ. σε κοινοτικά κέντρα ή πολυδύναμα κέντρα), όπου οι ηλικιωμένοι θα μπορούν να εξυπηρετούνται με τη βοήθεια εκπαιδευμένου προσωπικού.
Πρόταση για στοχευμένη πολιτική στα επιδόματα
Πέραν αυτών, η πρόταση περιλαμβάνει και στοχευμένη αύξηση, η προσαύξηση ή παραχώρηση επιδομάτων ορεινών/ ημιορεινών περιοχών για όλα τα άτομα 65 ετών και άνω.
Συγκεκριμένα, προτείνεται:
Να θεσπιστεί ειδική ηλικιακή προσαύξηση στα υφιστάμενα επιδόματα στήριξης κατοίκων ορεινών και απομακρυσμένων περιοχών, για μόνιμους κατοίκους ηλικίας 65 ετών και άνω. Η προσαύξηση να διαφοροποιείται ανάλογα με:
>> Το υψόμετρο της κοινότητας.
>> Την απόσταση από το πλησιέστερο νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας, ώστε να λαμβάνεται υπόψη το επιπρόσθετο κόστος μετακίνησης και πρόσβασης σε υπηρεσίες.
>> Η ένταξη των δικαιούχων να γίνεται αυτόματα, με διασταύρωση στοιχείων, χωρίς να απαιτείται κάθε φορά νέα, πολύπλοκη αίτηση.
>> Να προβλεφθεί ειδική χειμερινή προσαύξηση (επίδομα θέρμανσης) για τους μήνες Νοέμβριο έως Μάρτιο.
Ακόμα προτείνεται η γεωγραφική προσαύξηση ΕΕΕ και επιδόματος χαμηλοσυνταξιούχων με θέσπιση γεωγραφικού συντελεστή προσαύξησης (π.χ. ένα ποσοστό % επί του βασικού ποσού) για: Δικαιούχους του ΕΕΕ που είναι 65+ και δικαιούχους επιδόματος χαμηλοσυνταξιούχου, οι οποίοι είναι μόνιμοι κάτοικοι ημιορεινών ή ορεινών κοινοτήτων.
«Ο συντελεστής να τεκμηριώνεται με αντικειμενικά κριτήρια (υψόμετρο, απόσταση από αστικά κέντρα, μέση θερμοκρασία κ.λπ.). Η ανανέωση του δικαιώματος (όπου απαιτείται) να γίνεται με όσο το δυνατόν λιγότερη γραφειοκρατία, με χρήση υφιστάμενων μητρώων και ηλεκτρονικών υπηρεσιών, αποφεύγοντας επαναλαμβανόμενες, δύσκολες διαδικασίες για τους ηλικιωμένους».
Επίσης, προτείνεται ειδικό στεγαστικό και ενεργειακό σχέδιο για κατοικίες:
>> Στόχευση σε νοικοκυριά με κύριο δικαιούχο ηλικίας 65 ετών και άνω που διαμένει μόνιμα σε ημιορεινή ή ορεινή κοινότητα.
>> Υψηλό ποσοστό επιχορήγησης (ιδιαίτερα για χαμηλοσυνταξιούχους) για ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών (θερμομόνωση, κουφώματα, αποδοτικά συστήματα θέρμανσης, ηλιακά συστήματα). Παρεμβάσεις προσβασιμότητας (ράμπες, μπάνια κατάλληλα για άτομα με μειωμένη κινητικότητα, χειρολαβές, αντιολισθητικά δάπεδα κ.λπ.).
>> Δυνατότητα να υποβάλλει την αίτηση εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος (μέλος οικογένειας ή κοινότητα), ώστε να μην αποθαρρύνονται οι ηλικιωμένοι από τη διαδικασία.
>> Προτεραιότητα στην αξιολόγηση αιτήσεων που αφορούν οικίες σε κοινότητες με δυσμενείς κλιματικές συνθήκες τον χειμώνα.
Για όλες αυτές τις προτάσεις, ανέφερε ο εκτελεστικός πρόεδρος του Παρατηρητηρίου Τρίτης Ηλικίας, «εμείς είμαστε έτοιμοι να δώσουμε περαιτέρω εισηγήσεις και για την εφαρμογή τους στην πράξη. Θα μπορούσαν να γίνουν πολλά άλλα ή και να εφαρμοστούν όλα αυτά με μεγαλύτερη ευκολία και μικρότερο κόστος, εάν υπάρξει σωστή συνεργασία με τις κοινότητες και σίγουρα αν υπάρξει πολιτική απόφαση που να οδηγεί σε συνεργασία όλων των αρμοδίων υπουργείων και Υπηρεσιών. Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που βρίσκουμε, μέχρι σήμερα, μπροστά μας είναι η έλλειψη συνεννόησης μεταξύ των υπουργείων. Όπως φαίνεται και από τις προτάσεις μας, κάποια ζητήματα εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, κάποια στο υπουργείο Υγείας, άλλα στο υπουργείο Ενέργειας. Πρέπει να υπάρξει πραγματική βούληση και πολιτική βούληση και άνθρωποι που να αναγνωρίζουν πραγματικά την ανάγκη για να κάνουμε όσα πρέπει γίνουν και, θα τονίσω ξανά, εφαρμόζονται σε άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ εδώ και πολλά χρόνια».