Ο πρώην υπουργός, η αποτυχημένη απαγωγή και η έκδοση που δεν έγινε ποτέ

Η υπόθεση του Βολοντίμιρ Ντεμτσίσιν έχει πολλά αναπάντητα πολιτικά και κυρίως νομικά ερωτηματικά για τη στάση της Κύπρου απέναντι στην Ουκρανία, τη διαφθορά και το κράτος δικαίου… Συσκότιση και πάλι για το «δημόσιο συμφέρον»
Η υπόθεση του Βολοντίμιρ Ντεμτσίσιν, πρώην υπουργού Ενέργειας της Ουκρανίας, θα μπορούσε να διαβαστεί ως αστυνομικό θρίλερ. Μόνο που εδώ οι πιο ενδιαφέρουσες σκηνές δεν παίζονται στον δρόμο της Ορόκλινης, αλλά στα γραφεία της Νομικής Υπηρεσίας και του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Στο προσκήνιο είναι η απόπειρα απαγωγής 51χρονου Ουκρανού έξω από το σπίτι του, στην τουριστική περιοχή της Ορόκλινης. Στο παρασκήνιο βρίσκεται ένα παλιό αίτημα έκδοσης από το Κίεβο, ένα διεθνές ένταλμα, μια γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας που έβαλε «ταφόπλακα» στη διαδικασία και μια σειρά από κενά, αντιφάσεις και ερωτήματα για το πώς η Κυπριακή Δημοκρατία χειρίστηκε μια εξαιρετικά ευαίσθητη υπόθεση.
Όπως πληροφορείται η Cyprus Times ο ένας εκ των δύο καταζητουμένων για την απόπειρα απαγωγής, επέστρεψε στην Κύπρο το βράδυ της Κυριακής από το εξωτερικό και παραδόθηκε στην Αστυνομία. Θα ακολουθήσει προσαγωγή του στο Δικαστήριο για έκδοση διατάγματος προσωποκράτησης. Τις επόμενες ημέρας αναμένεται και ο δεύτερος καταζητούμενος.
Σκοτεινό σενάριο
Όλα ξεκινούν ένα ήσυχο βράδυ στην τουριστική περιοχή της Ορόκλινης, λίγο έξω από τη Λάρνακα. Ένας 51χρονος Ουκρανός, η σύντροφός του και ο ηλικιωμένος πατέρας της, βλέπουν ένα βαν παρκαρισμένο κοντά στο σπίτι τους. Τρεις φιγούρες μέσα στο όχημα. Η ώρα γύρω στις 7:20 το απόγευμα.
Ο 51χρονος αποφασίζει να πάει πιο κοντά, μαζί με τον 72χρονο, για να δουν τι συμβαίνει. Σύμφωνα με την καταγγελία του στην Αστυνομία, οι επιβαίνοντες βγαίνουν από το βαν, φορώντας χειρουργικές μάσκες στο πρόσωπο, και τους επιτίθενται. Προσπαθούν με τη βία να σπρώξουν τον Ντεμτσίσιν μέσα στο αυτοκίνητο. Οι δύο άντρες αντιστέκονται, πέφτουν μπουνιές, σπρωξίματα, φωνές. Τελικά οι δράστες εγκαταλείπουν την προσπάθεια και φεύγουν τρέχοντας, αφήνοντας πίσω τους το βαν.
Όταν φτάνει η Αστυνομία, βρίσκει μέσα στο όχημα ένα πιστόλι με άδειο γεμιστήρα, μια περούκα και άλλα τεκμήρια. Οι αριθμοί κυκλοφορίας είναι κλεμμένοι από άλλο αυτοκίνητο. Οι δύο άντρες έχουν ελαφρά τραύματα, αλλά στέκονται στα πόδια τους και δίνουν κατάθεση.
Μέχρι εδώ, πρόκειται για ένα σοβαρό αλλά «συνηθισμένο» ποινικό περιστατικό. Από τη στιγμή όμως που ουκρανικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι ο 51χρονος είναι ο Βολοντίμιρ Ντεμτσίσιν, πρώην υπουργός Ενέργειας και Βιομηχανίας Άνθρακα της Ουκρανίας, η υπόθεση αποκτά άλλη διάσταση.
Και δεν είναι μόνο αυτό. Ο πρώην υπουργός είναι, σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, είναι καταζητούμενος με διεθνές ένταλμα σύλληψης από το 2022. Και ενώ τον ψάχνουν σε ολόκληρη την υφήλιο, στην Κύπρο, ζει και δραστηριοποιείται ελεύθερα, αφού αίτημα έκδοσης από το Κίεβο, απορρίφθηκε με γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος έκρινε πως η δίωξη είχε πολιτικά ελατήρια και σταμάτησε τη διαδικασία χωρίς να επιτρέψει στα Δικαστήρια να αποφασίσουν… Πάλι το «δημόσιο συμφέρον».
Ο άνθρωπος πίσω από το όνομα
Ο Βολοντίμιρ Ντεμτσίσιν δεν είναι κάποιο τυχαίο πρόσωπο για την ουκρανική πολιτική σκηνή. Διετέλεσε υπουργός Ενέργειας και Βιομηχανίας Άνθρακα στην δεύτερη κυβέρνηση Γιατσενιούκ την περίοδο 2014 έως 2016, σε μια από τις πιο ταραγμένες φάσεις της σύγχρονης ιστορίας της χώρας, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και την ανάφλεξη στο μετώπου του Ντονμπάς.
Στην Ουκρανία κατηγορείται για την λεγόμενη «υπόθεση άνθρακα», η οποία αφορά την προμήθεια άνθρακα από ανθρακωρυχεία σε περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των ρωσόφωνων αυτονομιστών των αυτοαποκαλούμενων «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Ουσιαστικά βρίσκονταν υπό τον έλεγχο της Ρωσίας η οποία από τότε προετοίμαζε την εισβολή του 2022. Το Κίεβο έχει χαρακτηρίσει από το 2015 τις οντότητες αυτές ως τρομοκρατικές οργανώσεις, γεγονός που αυτομάτως μετατρέπει τις εμπορικές συναλλαγές σε πιθανή χρηματοδότηση τρομοκρατίας, βάσει του ουκρανικού ποινικού κώδικα.
Σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές, ο Ντεμτσίσιν φέρεται να υπέγραψε αποφάσεις που επέτρεψαν όχι μόνο την αγορά άνθρακα από τις υπό ρωσικό έλεγχο περιοχές, αλλά και την τοποθέτηση προσώπων που συνδέονταν με τους αυτονομιστές σε διευθυντικές θέσεις κρατικών εταιρειών ενέργειας στην περιοχή. Για τις πράξεις αυτές του απαγγέλθηκαν κατηγορίες για «συνδρομή σε τρομοκρατική οργάνωση» βάσει του άρθρου 258-3 του ουκρανικού Ποινικού Κώδικα.
Παράλληλα, η ίδια υπόθεση αγγίζει γνωστά πολιτικά ονόματα, όπως τον ολιγάρχη και πολιτικό Βίκτορ Μεντβεντσούκ, στενό φίλο του Βλαντιμίρ Πούτιν, αλλά και τον πρώην πρόεδρο της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, οι οποίοι συνδέονται με τις μανούβρες προμήθειας άνθρακα από τα κατεχόμενα εδάφη. Για να το κατανοήσουμε καλύτερα, είναι σαν κάποιος υπουργός ης Κυπριακής Δημοκρατίας να υπογράφει συμφωνίες με εταιρείες στα κατεχόμενα για την αγορά ενέργειας.
Τυπικά, πρόκειται για μια υπόθεση διαφθοράς, ενεργειακής εξάρτησης και πιθανής χρηματοδότησης φιλορωσικών ένοπλων ομάδων και παράνομων οντοτήτων (ψευδοκράτη Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ), σε μια περίοδο κατά την οποία η Ουκρανία προσπαθεί να αποδείξει στην ΕΕ και τη Δύση ότι «καθαρίζει» τον ενεργειακό της τομέα από σκιώδεις διαδρομές χρήματος.
- Βολοντιμίρ Ντεμτσίσιν: Από υπουργός της Ουκρανίας, διεθνώς καταζητούμενος και στόχος απαγωγής στην Κύπρο
- Ουκρανικά ΜΜΕ: Καταζητούμενος ο πρώην Υπουργός-θύμα απόπειρας απαγωγής. Πως απαντά η Αστυνομία
Μια «ζεστή αγκαλιά» στην Κύπρο
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν δημοσιοποιηθεί, ο Ντεμτσίσιν ζει στην Κύπρο από το 2016 και φέρεται να δραστηριοποιείται στον τομέα της ανάπτυξης γης, είτε ως ιδιοκτήτης είτε ως μέτοχος σε εταιρείες που σχετίζονται με ακίνητα και οικοδομικά έργα, με επενδυτική παρουσία κυρίως στην ευρύτερη περιοχή της Λάρνακας.
Ένα σημαντικό κομμάτι του παζλ παραμένει όμως πολύ σκοτεινό. Δεν είναι γνωστό με ποιο ακριβώς καθεστώς παραμονής βρίσκεται στην Κύπρο και κανείς δεν βρέθηκε για να φωτίσει αυτή τη πτυχή. Έχει άδεια παραμονής ως επενδυτής, ως διευθυντικό στέλεχος κυπριακής εταιρείας, ή ως πολιτικός πρόσφυγας; Δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα αν έχει ζητήσει ή αν έχει πάρει κυπριακή υπηκοότητα.
Πρόκειται για «λεπτομέρειες» που δεν είναι λεπτομέρειες και σε μια άλλη υπόθεση ίσως δεν θα απασχολούσαν κανέναν πέραν των αρμόδιων υπηρεσιών. Όταν όμως η Κυπριακή Δημοκρατία δέχεται αλλεπάλληλες συστάσεις για τη διαχείριση επενδυτικών και μεταναστευτικών προγραμμάτων, αλλά και όταν ο συγκεκριμένος άνθρωπος είναι διεθνώς καταζητούμενος με κατηγορίες που αγγίζουν τη χρηματοδότηση τρομοκρατίας, τότε οι «λεπτομέρειες» αυτές αποκτούν βαρύτητα.
Εισαγγελικό μπλόκο
Σύμφωνα με ουκρανικές πηγές, το αίτημα έκδοσης του Ντεμτσίσιν προς την Κύπρο υποβλήθηκε ήδη από το 2016, όταν άρχισε να ξετυλίγεται η υπόθεση του σκανδάλου άνθρακα. Από τον Ιανουάριο του 2022 το όνομα του ο πρώην υπουργού είχε τεθεί σε διεθνή λίστα καταζητούμενων, στο πλαίσιο της ίδιας δικογραφίας.
Η κυπριακή Αστυνομία έχει επιβεβαιώσει την ύπαρξη διεθνούς εντάλματος σε βάρος του 51χρονου, παραπέμποντας όμως σε γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα, η οποία μπλόκαρε εξωδικαστικώς τη διαδικασία έκδοσης. Ο Γενικός Εισαγγελέας επιλήφθηκε της υπόθεσης, κατόπιν αιτήματος του Υπουργείου Δικαιοσύνης στις αρχές του 2023, και αποφάνθηκε ότι τα κίνητρα της δίωξης από την Ουκρανία είναι πολιτικά, εισηγούμενος την εφαρμογή εξαίρεσης που προβλέπεται στον Νόμο με τον οποίο κυρώθηκε η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Έκδοσης. Σε άλλες περιπτώσεις, ο Γενικός Εισαγγελέας εμφανίζεται στο Δικαστήριο (Λειτουργός της Νομικής Υπηρεσίας) ως εκπρόσωπος του κράτους που ζητάει την έκδοση. Αν δεν είναι η μοναδική φορά, είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις που ο Γενικός Εισαγγελέας γίνεται ασπίδα του καταζητούμενου.
Η γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα είχε ως πρακτικό αποτέλεσμα η υπόθεση να μη φτάσει ποτέ σε αίθουσα Δικαστηρίου. Δεν υπήρξε δικαστική εμπλοκή, δεν έγινε ακροαματική διαδικασία, δεν τέθηκε ενώπιον δικαστή η επιχειρηματολογία της ουκρανικής πλευράς, ούτε οι τυχόν αντιρρήσεις της υπεράσπισης του Ντεμτσίσιν.
Με άλλα λόγια, το αν η δίωξη είναι πολιτικά υποκινούμενη δεν κρίθηκε από δικαστήριο, αλλά από μια διοικητική αρχή, έστω υψηλού επιπέδου (όπως ο Γενικός Εισαγγελέας), σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Όλα αυτά χωρίς μέχρι στιγμής να έχει δοθεί στη δημοσιότητα ούτε μια συνοπτική εκδοχή της γνωμάτευσης, ώστε να γνωρίζει η κοινή γνώμη στη βάση ποιων στοιχείων λήφθηκε η απόφαση. Κλασσική περίπτωση του ανέλεγκτου του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος μπορεί να αποφασίζει χωρίς να δίνει εξηγήσεις σε κανέναν, επικαλούμενος το «δημόσιο συμφέρον».
Πολιτική υπόθεση ή σκάνδαλο;
Η ουκρανική πλευρά παρουσιάζει τον «υπόθεση άνθρακα» όχι ως προσωπική διαμάχη με έναν πολιτικό αντίπαλο, αλλά ως μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας να χτυπηθούν δίκτυα διαφθοράς και παράνομων δοσοληψιών με περιοχές που ελέγχονταν από φιλορωσικές ένοπλες ομάδες. Οι υποθέσεις Μεντβεντσούκ και Ποροσένκο, με τις κατηγορίες για προμήθεια άνθρακα από τα κατεχόμενα, χρησιμοποιούνται από το Κίεβο ως παράδειγμα της παλιάς «γκρίζας ζώνης» στον ενεργειακό τομέα.
Από την άλλη, κάθε κατηγορία που ακουμπά κορυφαίους πολιτικούς παίκτες, αναπόφευκτα ανοίγει συζήτηση για το αν χρησιμοποιείται το ποινικό δίκαιο ως εργαλείο πολιτικής αντιπαράθεσης. Ορισμένοι ουκρανοί σχολιαστές μιλούν για «επιλεκτική δικαιοσύνη», άλλοι όμως θεωρούν ότι αντίθετα πρόκειται για αργοπορημένη κάθαρση σε έναν τομέα όπου η διαπλοκή πολιτικής, ολιγαρχών και ρωσικής επιρροής ήταν κανόνας για δεκαετίες.
Στο μεταξύ, η ίδια η Ουκρανία επιδιώκει να πείσει διεθνείς οργανισμούς ότι ενισχύει το κράτος δικαίου, τόσο για να προχωρήσει η ευρωπαϊκή της πορεία, όσο και για να εξασφαλίσει διαφάνεια στη διαχείριση δισεκατομμυρίων σε βοήθεια ανοικοδόμησης και στρατιωτική υποστήριξη.
Σε αυτό το πλαίσιο, η απόφαση της Κυπριακής Δημοκρατίας να χαρακτηρίσει πολιτική τη δίωξη ενός πρώην υπουργού που συνδέεται με υποθέσεις διαφθοράς και χρηματοδότησης φιλορωσικών αποσχιστικών οντοτήτων, εγείρει ένα εύλογο ερώτημα. Η απόφαση για μη έκδοση, βασίστηκε σε συνολική αξιολόγηση της κατάστασης του κράτους δικαίου στην Ουκρανία, σε εκθέσεις διεθνών οργανισμών και σε πραγματικά δεδομένα για την ανεξαρτησία της ουκρανικής δικαιοσύνης, ή επρόκειτο για μια στενά νομική προσέγγιση, χωρίς να σταθμιστούν οι γεωπολιτικές και θεσμικές συνέπειες; Μήπως όμως υπάρχει κάτι άλλο, πιο ανησυχητικό το οποίο θα πρέπει να ξεκαθαριστεί ώστε να μην μένουν σκιές;
Η Interpol και το διεθνές ένταλμα
Άλλο ένα κομμάτι του παζλ αφορά τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται η Κύπρος την ύπαρξη ενός διεθνούς εντάλματος σύλληψης. Ο Ντεμτσίσιν, σύμφωνα με ουκρανικά δημοσιεύματα, βρίσκεται από τον Ιανουάριο του 2022 σε διεθνή λίστα καταζητούμενων και η διεύθυνση του δηλωνόταν ως «άγνωστη».
Το γεγονός ότι εντοπίζεται στην Ορόκλινη, καταγγέλλει απόπειρα απαγωγής και δηλώνει ο ίδιος στις κυπριακές αρχές ότι διετέλεσε υπουργός στην Ουκρανία, δημιουργεί την εύλογη απορία αν και κατά πόσον η Κυπριακή Δημοκρατία ενημέρωσε την Interpol ή άλλες χώρες για την απόφασή της να αντιμετωπίσει το αίτημα έκδοσης ως πολιτικό.
Η Interpol, βάσει του άρθρου 3 του Καταστατικού της, απαγορεύεται ρητά να εμπλέκεται σε υποθέσεις που έχουν κυρίως πολιτικό χαρακτήρα και οι εθνικές αρχές οφείλουν να ελέγχουν αν τα δεδομένα που στέλνουν ή λαμβάνουν συμβαδίζουν με την απαγόρευση αυτή.
Αν λοιπόν η κυπριακή πλευρά είναι πεπεισμένη ότι η υπόθεση Ντεμτσίσιν είναι πολιτική, θα ανέμενε κανείς να έχει ζητήσει την επανεξέταση του διεθνούς εντάλματος ή τουλάχιστον να έχει ενημερώσει σχετικά τα αρμόδια όργανα, ώστε να κριθεί κατά πόσον η «ερυθρά αγγελία», συνάδει με το άρθρο 3 της Interpol, διαφορετικά, δημιουργείται ένα οξύμωρο γεγονός. Ο ίδιος άνθρωπος παρουσιάζεται στην Κύπρο, ως «πολιτικά διωκόμενος» για σκοπούς μη έκδοσης στην Ουκρανία και την ίδια ώρα παραμένει διεθνώς καταζητούμενος για «συνδρομή σε τρομοκρατική οργάνωση» στα αρχεία της Interpol, της οποία είμαστε μέλος!
Οι καταζητούμενοι της Ορόκλινης
Σε καθαρά αστυνομικό επίπεδο, η απόπειρα απαγωγής στην Ορόκλινη συνεχίζει να ερευνάται. Η Αστυνομία αναζητεί δύο άτομα, έναν 42χρονο Ελληνοκύπριο και έναν 44χρονο Ρώσο. Οι δύο αντιμετωπίζουν, εφόσον συλληφθούν, κατηγορίες για συνωμοσία προς απαγωγή, παράνομη κατοχή πυροβόλου όπλου, επίθεση και συναφή αδικήματα. Η Cyprus Times έχει πληροφορίες πως ο Ελληνοκύπριος θα παραδόθηκε χθες στο Αεροδρόμιο Πάφου, ενώ τις επόμενες ημέρες ενδεχομένως να επιστρέψει και ο Ρώσος καταζητούμενος.
Ανεπίσημα, αστυνομικές πηγές αφήνουν να διαρρεύσει ότι τα κίνητρα της απόπειρας μπορεί να συνδέονται με οικονομικές διαφορές και όχι με πολιτικά ή γεωπολιτικά παιχνίδια. Αυτό, αν επιβεβαιωθεί, προσθέτει ένα ακόμη ερωτηματικό στην υπόθεση. Ο άνθρωπος που στην Ουκρανία κατηγορείται για συναλλαγές εκατοντάδων εκατομμυρίων στον ενεργειακό τομέα, στην Κύπρο κινδυνεύει από κύκλους που φέρονται να επιδιώκουν να λύσουν ιδιωτικές διαφορές με τρόπο που θυμίζει φαρσοκωμωδία χαμηλού προϋπολογισμού.
Η αντίφαση με τη ρητορική στήριξης στην Ουκρανία
Την ίδια στιγμή που διαδραματίζονται όλα αυτά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας βρισκόταν στο Κίεβο και διαβεβαίωνε τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι η Κύπρος βρίσκεται «στη σωστή πλευρά της ιστορίας», ότι γνωρίζει από πρώτο χέρι τι σημαίνει εισβολή και κατοχή και ότι κατά την κυπριακή προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ η συνέχιση της στήριξης προς την Ουκρανία θα είναι κορυφαία προτεραιότητα.
Ο Ζελένσκι, από την πλευρά του, ευχαρίστησε δημόσια τη Λευκωσία για τη στήριξη στην ευρωπαϊκή πορεία της Ουκρανίας, για τη στάση της στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και για την υποστήριξη σε ψηφίσματα για τα απαχθέντα ουκρανόπουλα.
Στην πράξη, η Κύπρος επιχειρεί τα τελευταία χρόνια να αποτινάξει την εικόνα του «μαλακού υπογαστρίου» της ΕΕ και του «ρωσικού προτεκτοράτου» στη Μεσόγειο που για χρόνια λειτουργούσε ως πλυντήριο Ρώσων ολιγαρχών. Έχουμε τερματίσει το πρόγραμμα των «χρυσών διαβατηρίων», έχουμε αρχίσει μαζικές ανακλήσεις ιθαγενειών και έχουμε δεσμεύσει περίπου $2 δισεκατομμύρια, ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, συνεργαζόμενοι στενά με το Λονδίνο και την Ουάσιγκτον για την ανίχνευση παραβίασης κυρώσεων.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η υπόθεση ενός πρώην υπουργού που κατηγορείται για χρηματοδότηση φιλορωσικών σχηματισμών και που προστατεύεται από έκδοση με το σκεπτικό ότι είναι πολιτικά διωκόμενος, δεν είναι απλώς μια «τεχνική» νομική λεπτομέρεια. Δημιουργεί μια εμφανή αντίφαση ανάμεσα στη ρητορική της αταλάντευτης στήριξης στην Ουκρανία και στην πρακτική της σιωπηρής φιλοξενίας ενός καταζητούμενου αξιωματούχου.
Αναπάντητα ερωτήματα
Όπως και αν έχουν τα πράγματα, η υπόθεση Ντεμτσίσιν αφήνει εκκρεμή μια σειρά από ερωτήματα.
Δεν είναι γνωστό πώς ακριβώς τεκμηρίωσε Γενικός Εισαγγελέας τον χαρακτηρισμό της δίωξης ως πολιτικής. Βασίστηκε σε συγκεκριμένες εκθέσεις διεθνών οργανισμών για την Ουκρανία, σε αποφάσεις δικαστηρίων άλλων χωρών, σε στοιχεία για την ανεξαρτησία της ουκρανικής δικαιοσύνης ή σε μια στενότερη, νομική ανάγνωση του φακέλου;
Δεν είναι σαφές αν εξετάστηκαν κίνδυνοι κακομεταχείρισης, βασανιστηρίων ή άδικης δίκης σε περίπτωση έκδοσης, όπως προβλέπει και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Για παρόμοιες υποθέσεις, άλλα κράτη ζητούν διαβεβαιώσεις από το αιτούν κράτος ή επιβάλλουν όρους. Στην περίπτωση αυτή, δεν γνωρίζουμε αν έγιναν τέτοιες διπλωματικές κινήσεις.
Δεν έχει δοθεί απάντηση στο αν ενημερώθηκαν τα ευρωπαϊκά όργανα, όπως η Κομισιόν ή το Συμβούλιο της Ευρώπης, ότι η Κύπρος θεωρεί συγκεκριμένη ουκρανική ποινική υπόθεση πολιτικά υποκινούμενη και, ως εκ τούτου, αρνείται να συνεργαστεί για την έκδοση ενός πρώην υπουργού που σχετίζεται με υποθέσεις άνθρακα και χρηματοδότησης φιλορωσικών δυνάμεων.
Δεν έχει διευκρινιστεί με ποιον τρόπο και από ποιο κρατικό όργανο αξιολογήθηκε το καθεστώς παραμονής του Ντεμτσίσιν στην Κύπρο, ειδικά μετά την έκδοση του διεθνούς εντάλματος. Πότε ενημερώθηκαν το Υπουργείο Εσωτερικών και το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, και αν κρίθηκε ότι πρέπει να αναθεωρηθεί η άδεια παραμονής, αν υπάρχει τέτοια.
Τέλος, παραμένει θολό πώς χειρίζεται η Αστυνομία στην πράξη ένα διεθνές ένταλμα το οποίο, σε εθνικό επίπεδο, έχει χαρακτηριστεί από τη Νομική Υπηρεσία ως προϊόν πολιτικά υποκινούμενης δίωξης. Συνεχίζει να ενημερώνει την Interpol για τις κινήσεις του καταζητούμενου ή θεωρεί ότι δεν μπορεί να εμπλακεί περαιτέρω, αφού η Κύπρος δεν προχωρά σε έκδοση;
Τεστ αξιοπιστίας για τη Κύπρο
Η υπόθεση Ντεμτσίσιν δεν είναι απλώς ένα αστυνομικό θρίλερ με πρωταγωνιστή έναν πρώην υπουργό, μια αποτυχημένη απαγωγή και ένα βαν με ψεύτικες πινακίδες στην Ορόκλινη. Είναι ένα άτυπο τεστ για το πώς η Κυπριακή Δημοκρατία αντιλαμβάνεται τον ρόλο της σε μια Ευρώπη που προσπαθεί να σταθεί απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα, να στηρίξει την Ουκρανία και ταυτόχρονα να καθαρίσει τις γκρίζες ζώνες της δικής της οικονομίας.
Από τη μια, υπάρχει η υποχρέωση να προστατεύονται άτομα από πραγματικά πολιτικές διώξεις, ιδιαίτερα σε χώρες που βρίσκονται σε πόλεμο ή σε μεταβατική κατάσταση. Από την άλλη, υπάρχει ο κίνδυνος να μετατραπεί η χώρα σε ασφαλές καταφύγιο για υψηλόβαθμους πολιτικούς που κατηγορούνται για διαφθορά, οικονομικό έγκλημα ή συνεργασία με φιλορωσικές δομές, την ώρα που η Λευκωσία διακηρύσσει ότι βρίσκεται στην πρωτοπορία της ευρωπαϊκής στήριξης προς το Κίεβο.
Σε ένα περιβάλλον όπου η Κύπρος θα βρίσκεται σύντομα στο τιμόνι του Συμβουλίου της ΕΕ, τα ερωτήματα που γεννά η υπόθεση του πρώην ουκρανού υπουργού δεν είναι άνευ ουσίας. Αφορούν την αξιοπιστία των θεσμών, τη συνέπεια λόγων και έργων και τη λεπτή ισορροπία ανάμεσα στην προστασία των δικαιωμάτων του καταζητούμενου και στη διεθνή υποχρέωση καταπολέμησης της διαφθοράς και της χρηματοδότησης πολέμων που γράφουν ήδη την πιο μαύρη σελίδα της ευρωπαϊκής ιστορίας του 21ου αιώνα.