Ουκρανία και ΗΠΑ συμφώνησαν σε μεγάλο μέρος ειρηνευτικού σχεδίου – Ντονμπάς και Ζαπορίζια παραμένουν αμφιλεγόμενα

Η Ουκρανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν καταλήξει σε συμφωνία για αρκετά βασικά σημεία ενός ειρηνευτικού σχεδίου 20 σημείων με τη Ρωσία, με στόχο να τερματιστεί ο σχεδόν τετραετής πόλεμος της Μόσχας στην Ουκρανία. Ωστόσο, ο έλεγχος των ανατολικών περιοχών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ (Ντονμπάς) και η διαχείριση του πυρηνικού εργοστασίου Ζαπορίζια παραμένουν ζητήματα διαφωνίας, όπως δήλωσε ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ο Ζελένσκι μίλησε μετά την παρουσίαση από τις ΗΠΑ του σχεδίου στους Ρώσους διαπραγματευτές, με την απάντηση της Μόσχας να αναμένεται την Τετάρτη.
Το μέλλον των περιοχών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ αποτελεί «το πιο δύσκολο σημείο» των συνομιλιών, σύμφωνα με τον Ζελένσκι, καθώς η Ρωσία επιμένει στην παραχώρηση ολόκληρης της περιοχής Ντονμπάς που δεν ελέγχει η Μόσχα, κάτι που η Ουκρανία απορρίπτει. Οι ΗΠΑ πρότειναν τη μετατροπή αυτών των περιοχών σε ελεύθερες οικονομικές ζώνες, ενώ η Ουκρανία ζητά αποστρατικοποίηση και παρουσία διεθνών δυνάμεων για διασφάλιση σταθερότητας.
Η διαχείριση του πυρηνικού εργοστασίου Ζαπορίζια, υπό ρωσική κατοχή και το μεγαλύτερο της Ευρώπης, παραμένει επίσης αμφιλεγόμενη. Οι ΗΠΑ πρότειναν μια κοινοπραξία μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας με ίσο μερίδιο, ενώ η Ουκρανία αντέτεινε πρόταση κοινοπραξίας με τις ΗΠΑ, ώστε η Ουάσινγκτον να καθορίζει τη διαχείριση του δικού της μεριδίου.
Επιπλέον, η Ουκρανία προτείνει η κατεχόμενη πόλη Ενεργχοτάρ, συνδεδεμένη με το εργοστάσιο, να γίνει αποστρατικοποιημένη ελεύθερη οικονομική ζώνη. Η διαδικασία απαιτεί δημοψήφισμα, ώστε οι Ουκρανοί πολίτες να έχουν τον τελικό λόγο, και αναμένεται να διαρκέσει 60 ημέρες με παύση των εχθροπραξιών.
Το σχέδιο προβλέπει επίσης την απόσυρση ρωσικών δυνάμεων από τις περιοχές Δνιπροπετρόφσκ, Μικολάιβ, Σούμι και Χάρκοβο και την ανάπτυξη διεθνών δυνάμεων κατά μήκος της γραμμής επαφής για την παρακολούθηση της εφαρμογής της συμφωνίας. Ο Ζελένσκι τόνισε ότι η διεθνής παρουσία είναι απαραίτητη για την αποτροπή εισβολής υπό οποιοδήποτε πρόσχημα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι προηγούμενες συμφωνίες εκεχειρίας, όπως οι Μίνσκ Ι και ΙΙ (2014–2015), κατέρρευσαν πριν από τη ρωσική πλήρους κλίμακας εισβολή το 2022, παρά τις προβλέψεις τους για άμεση εκεχειρία, απόσυρση βαρέων όπλων και επαναφορά ουκρανικού ελέγχου στα σύνορα με τη Ρωσία.
Πηγή: Euronews