Νέος γύρος μάχης για τους κοινοβουλευτικούς συνεργάτες – Μισθολόγιο, διαφάνεια και αύξηση του αριθμού τους στην ατζέντα της επιτροπής Θεσμών

Τέσσερις προτάσεις νόμου που στοχεύουν στην αναμόρφωση του θεσμού των κοινοβουλευτικών συνεργατών αναμένεται να συζητηθούν προσεχώς στην επιτροπή Θεσμών της Βουλής. Μέσα από τις προτάσεις, μεταξύ άλλων, οι συνεργάτες ζητούν δικαίωση μετά από 23 χρόνια καθήλωσης στην κλίμακα Α8. Ουσιαστικά, στο τραπέζι βρίσκονται τέσσερις τροποποιητικές προτάσεις νόμου, οι οποίες καλύπτουν όλες τις πτυχές του νομικού και εργασιακού τους πλαισίου.
Η συζήτηση, η οποία ξεκίνησε από τον Οκτώβριο του 2024, αναμένεται να συνεχιστεί σύντομα, καθώς ο πρόεδρος της Επιτροπής, Δημήτρης Δημητρίου, έχει δεσμευτεί ότι οι προτάσεις θα εξεταστούν ταυτόχρονα, με σκοπό την ολική τροποποίηση του βασικού νόμου. Η επιτροπή Θεσμών θα έχει ενώπιόν της και τις γραπτές θέσεις των εκπροσώπων των κοινοβουλευτικών συνεργατών, με τις οποίες θα επιχειρήσει να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ της πολιτικής βούλησης και των εργασιακών δικαιωμάτων, προχωρώντας στη συνολική ρύθμιση του θεσμού.
Οι τέσσερις προτάσεις νόμου, που κατατέθηκαν διαδοχικά από το 2022 έως το 2025, κινούνται στους εξής βασικούς άξονες:
Καθορισμός αριθμού συνεργατών (πρόταση 2022 – Αννίτα Δημητρίου): Στοχεύει στην πλήρωση νομικών κενών και στον επακριβή καθορισμό του αριθμού των κοινοβουλευτικών συνεργατών που δικαιούται να εργοδοτήσει κάθε κοινοβουλευτικό κόμμα ή ανεξάρτητος βουλευτής. Η συζήτηση αυτή έχει προκαλέσει ήδη αντιπαραθέσεις, καθώς η πρόνοια για έναν μόνο συνεργάτη για τους ανεξάρτητους βουλευτές, έναντι δύο ανά βουλευτή για τα κόμματα, χαρακτηρίστηκε ως «αντιδημοκρατική» από ορισμένα μέλη της Επιτροπής.
Σύμφωνα με την πρόταση, κοινοβουλευτικό κόμμα έχει δικαίωμα εργοδότησης κοινοβουλευτικών συνεργατών σε αριθμό διπλάσιο του αριθμού των εδρών τις οποίες έχει εξασφαλίσει κατά την τελευταία γενική εκλογή, ενώ οι ανεξάρτητοι βουλευτές και αντιπρόσωποι της θρησκευτικής ομάδας έχουν δικαίωμα εργοδότησης ενός κοινοβουλευτικού συνεργάτη. Περαιτέρω, προτείνεται όπως σε περίπτωση αποχώρησης βουλευτή από κοινοβουλευτικό κόμμα και προσχώρησής του σε άλλο κοινοβουλευτικό κόμμα, ο αριθμός των συνεργατών του κόμματος που έχει προσχωρήσει αυξάνεται και μειώνεται του κόμματος που έχει αποχωρήσει.
Μισθολογική αναβάθμιση (πρόταση 2023 – Χ. Θεοπέμπτου, Χ. Ορφανίδη, Ζ. Κουλία, Π. Μυλωνά, Μ. Μουσιούττα,, Α. Θεμιστοκλέους, Α. Ατταλίδου): Προβλέπει ο υπολογισμός των απολαβών των συνεργατών να γίνεται κατ’ αναλογίαν των συνδυασμένων μισθοδοτικών κλιμάκων Α8-10-11 της δημόσιας υπηρεσίας, αντί της ισχύουσας σήμερα Α8. Οι συνεργάτες, οι οποίοι παραμένουν καθήλωσαν στην κλίμακα Α8 από το 2002, θεωρούν την αναβάθμιση ως ζήτημα εργασιακής δικαιοσύνης. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι η τροποποίηση αφορά μόνο τις απολαβές, όχι συνταξιοδοτικά ωφελήματα.
Διαφάνεια και σύγκρουση συμφερόντων (πρόταση 2024 – Δημήτρη Δημητρίου): Μεταφέρει διατάξεις από τον νόμο των κυβερνητικών συμβούλων-συνεργατών, θέτοντας κανόνες διαφάνειας και δεοντολογίας. Ειδικότερα, απαγορεύεται ο κοινοβουλευτικός συνεργάτης να έχει συγγένεια εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι τρίτου βαθμού με τον βουλευτή με τον οποίο συνάπτει σύμβαση. Παράλληλα, ρυθμίζεται η δημοσιοποίηση των στοιχείων και δεδομένων των συνεργατών, περιλαμβανομένης της χρονικής διάρκειας της σύμβασης εργασίας που συνάπτουν με βουλευτή ή αντιπρόσωπο, καθώς και στην τήρηση μητρώου όλων των συμβάσεων εργασίας.
Επιστροφή εισφορών φιλοδωρήματος (πρόταση 2025 – Χ. Θεοπέμπτου, Χ. Ορφανίδη, Ζ. Κουλία, Π. Μυλωνά, Μ. Μουσιούττα,, Α. Θεμιστοκλέους, Α. Ατταλίδου, Σ. Παπαδούρη, Χ. Σαββίδη, Α. Τρυφωνίδη, Μ. Γιακουμή): Προβλέπει την επιστροφή του συνόλου των εισφορών που κατέβαλε ο συνεργάτης για σκοπούς φιλοδωρήματος, σε περίπτωση τερματισμού της σύμβασης ή οικειοθελούς αποχώρησης ή θανάτου του πριν από τη συμπλήρωση τριών ετών εργασίας.
Αλλαγές μετά από εισήγηση της Επιτρόπου Προσωπικών Δεδομένων
Η προηγούμενη συνεδρία της 23ης Οκτωβρίου 2024 ανέδειξε σημαντικές διαφωνίες και ανησυχίες:
● Η Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα επισήμανε την ανάγκη να αναδιατυπωθούν ορισμένες πρόνοιες ώστε να συνάδουν με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (GDPR) και να διασαφηνιστεί ότι υπεύθυνος επεξεργασίας δεδομένων είναι η Βουλή και όχι ο εκάστοτε βουλευτής.
● Η πρόταση για ποινική ευθύνη του συνεργάτη, που αρχικά αφορούσε γενική παραβίαση σύμβασης, τροποποιήθηκε ώστε να αφορά μόνο τη μη τήρηση της εμπιστευτικότητας σε σχέση με διαβαθμισμένα έγγραφα. Οι συνεργάτες διαφώνησαν ακόμη και με την ποινικοποίηση αυτή, τονίζοντας ότι δεν είναι πολιτικά εκτεθειμένα πρόσωπα.
● Εκπρόσωποι των συνεργατών εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για την απουσία διαβούλευσης πριν την κατάθεση των προτάσεων, ενώ τόνισαν τα πρακτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν, όπως η δυσκολία αξιοποίησης αδειών ανάπαυσης λόγω της εργοδότησης μόνο ενός συνεργάτη ανά βουλευτή και την ανάγκη διασφάλισης της εργασιακής τους συνέχειας σε περίπτωση που ο εργοδότης βουλευτής αλλάξει κόμμα ή δεν εκλεγεί.