Νέα στοιχεία για τις πωλήσεις ακινήτων σε αλλοδαπούς: «Η κατάσταση είναι χειρότερη απ’ ό,τι δείχνει η Ελεγκτική»

Τα σοβαρά και πολυεπίπεδα προβλήματα που προκαλούνται –σε εθνικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο– από το μαζικό και εκτεταμένο ξεπούλημα της Κύπρου σε ξένους, χωρίς ουσιαστικό έλεγχο ή περιορισμούς, αναδεικνύει ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, με αφορμή νέα στοιχεία που κατατέθηκαν στη Βουλή από τον Υπουργό Εσωτερικών.
Ο Χρίστος Χριστοφίδης απέστειλε επιστολή προς τον Υπουργό Εσωτερικών ζητώντας αναλυτικά στοιχεία για τις πωλήσεις ακίνητης περιουσίας σε υπηκόους κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε υπηκόους τρίτων χωρών κατά τον τελευταίο χρόνο.
Από τα στοιχεία που κατατέθηκαν στη Βουλή προκύπτει ξεκάθαρα ότι η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη από την εικόνα που παρουσίασε πρόσφατα η έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας.
Υπενθυμίζεται πως η Ελεγκτική Υπηρεσία είχε ήδη καταδείξει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μαζικό και εκτεταμένο ξεπούλημα της Κύπρου σε ξένους, χωρίς ουσιαστικό έλεγχο ή περιορισμούς. Ειδικότερα, το 2024 σχεδόν το 40% των πωλήσεων ακινήτων αφορούσε αλλοδαπούς –27% υπηκόους τρίτων χωρών και 12% πολίτες άλλων κρατών-μελών της ΕΕ. Ανά επαρχία, το ποσοστό στην Πάφο ανήλθε στο 65% (21% ΕΕ, 44% τρίτες χώρες), στην Αμμόχωστο 46% (19% ΕΕ, 27% τρίτες χώρες), στη Λάρνακα 46% (12% ΕΕ, 34% τρίτες χώρες), στη Λεμεσό 36% (9% ΕΕ, 27% τρίτες χώρες) και στη Λευκωσία 15% (7% ΕΕ, 8% τρίτες χώρες).
Από τα νέα στοιχεία που κατατέθηκαν σε απάντηση του Υπουργού Εσωτερικών προς τον βουλευτή του ΑΚΕΛ προκύπτουν τα εξής:
Κατοικίες: Τον τελευταίο χρόνο (15/9/2024 – 15/9/2025) πέρασαν σε χέρια αλλοδαπών 962 κατοικίες –385 αγοράστηκαν από υπηκόους άλλων κρατών-μελών της ΕΕ και 577 από υπηκόους τρίτων χωρών. Τα στοιχεία αφορούν μόνο φυσικά πρόσωπα (όχι εταιρείες, που αποτελούν προσφιλή μέθοδο ιδίως για ξένους αγοραστές) και μόνο εγγεγραμμένες κατοικίες, δηλαδή εκείνες για τις οποίες έχει εκδοθεί τίτλος ιδιοκτησίας. Από τις 962 κατοικίες, οι 502 βρίσκονται στην Πάφο (52%), 172 στη Λεμεσό, 118 στη Λάρνακα, 114 στην Αμμόχωστο και 56 στη Λευκωσία.
Οικόπεδα: Πέρασαν σε ξένα χέρια 350 οικόπεδα (218 σε πολίτες της ΕΕ και 132 σε πολίτες τρίτων χωρών). Και σε αυτή την κατηγορία τα στοιχεία αφορούν μόνο φυσικά πρόσωπα και ολοκληρωμένες μεταβιβάσεις τίτλων ιδιοκτησίας. Πρώτη στην κατάταξη είναι η Λεμεσός με 123 πωλήσεις, ακολουθούμενη από τη Λάρνακα (115), τη Λευκωσία (82), την Πάφο (25) και την Αμμόχωστο (5).
Χωράφια: Πέρασαν σε αλλοδαπούς 357 τεμάχια γης (276 σε πολίτες της ΕΕ και 81 σε πολίτες τρίτων χωρών). Πρώτη η Λεμεσός με 118 πωλήσεις, ακολουθούν η Λευκωσία (92), η Πάφος (77), η Λάρνακα (63) και η Αμμόχωστος (7).
Η τάτσα των «χρυσών» διαβατηρίων
Η Κύπρος εξακολουθεί να κουβαλά την «τάτσα» της κυβέρνησης Αναστασιάδη-ΔΗΣΥ με το σκάνδαλο των «χρυσών» διαβατηρίων, που συνδέθηκε με την αγορά ακινήτων από ξένους. Παρά τα πέντε χρόνια από τον τερματισμό του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, η Κομισιόν κρατά ανοιχτό το φάκελο της διαδικασίας επί παραβάσει και δεν αποκλείει παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Σημείωμα του Υπουργείου Εσωτερικών που κατατέθηκε στη Βουλή αναφέρει ότι για να κλείσει η διαδικασία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε νομοθετικές αλλαγές και κατάργηση διατάξεων που θα μπορούσαν να επιτρέψουν την επαναφορά προγράμματος παραχώρησης υπηκοότητας μέσω επενδύσεων.
Το Υπουργείο προωθεί επείγον νομοσχέδιο για να κλείσει θεσμικά το «παράθυρο» που παραμένει στο ισχύον νομικό πλαίσιο.
Χριστοφίδης: «Δεν είναι στατιστικό δεδομένο, αλλά ζήτημα που αφορά το μέλλον του τόπου»
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, ο οποίος με επιστολή του προς τον Υπουργό Εσωτερικών ανέδειξε τη σοβαρότητα του ζητήματος, σχολιάζοντας τα στοιχεία για το μαζικό και εκτεταμένο ξεπούλημα της Κύπρου σε ξένους χωρίς ουσιαστικό έλεγχο ή περιορισμούς, επεσήμανε: «Είναι ζήτημα που απαιτεί προσοχή. Όχι μόνο ως στατιστικό δεδομένο, αλλά ως παράμετρος που επηρεάζει τη λαϊκή μας κυριαρχία, το μέλλον του τόπου, την κρατική μας υπόσταση, αλλά και την καθημερινότητά μας και τις επιλογές μας σε θέματα στέγασης και επενδύσεων».
Ο Χρ. Χριστοφίδης υπογράμμισε ότι τα στοιχεία δείχνουν πως οι ξένες αγορές ακίνητης περιουσίας στην Κύπρο έχουν σημαντική έκταση και διαφοροποιούνται ανά επαρχία. Παράλληλα, επισήμανε ότι ανακύπτουν προβλήματα τα οποία αφορούν, μεταξύ άλλων:
- Κινδύνους για την κρατική και λαϊκή κυριαρχία. Όσοι ελέγχουν τη γη, την οικονομία και κρίσιμους τομείς μιας κοινωνίας, αποκτούν ουσιαστικό λόγο στη διαμόρφωση πολιτικών αποφάσεων και θέσεων σε κομβικά εθνικά και οικονομικά ζητήματα.
- Πίεση στις τιμές των ακινήτων και στο κόστος στέγασης. Σε ορισμένες πόλεις, τα αστικά κέντρα έχουν γίνει απλησίαστα για τον μέσο Κύπριο πολίτη, ενώ ελλοχεύει ο κίνδυνος αλλοίωσης της τοπικής αγοράς ακινήτων, με εκτίναξη τιμών και μείωση της διαθεσιμότητας για Κύπριους κατοίκους.
- Δημιουργία εστιών κοινωνικών και πολιτικών εντάσεων. Οι συγκεντρώσεις μεγάλων ξένων πληθυσμών, ιδιαίτερα από γειτονικά κράτη, ενδέχεται να προκαλέσουν τοπικές ή ευρύτερες τριβές.
- Πίεση στην τοπική οικονομία, ειδικά σε περιοχές με έντονη ξένη δραστηριότητα.
Σημειώνεται ότι το ΑΚΕΛ έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλία ώστε να μπει φρένο στην ανεξέλεγκτη αγορά ακινήτων από ξένους επενδυτές. Στο πλαίσιο αυτό, έχει εισηγηθεί όπως στο νομοσχέδιο για τον έλεγχο των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων ενταχθούν δικλίδες ασφαλείας που θα επιτρέπουν τον έλεγχο των ξένων επενδύσεων στην αγορά ακίνητης ιδιοκτησίας, δεδομένου ότι αυτές επηρεάζουν καθοριστικά την αγορά ακινήτων και τελικά το δικαίωμα των πολιτών σε αξιοπρεπή στέγη.
Προς το σκοπό αυτό, το ΑΚΕΛ έχει καταθέσει τροπολογία, ώστε, κατά την αξιολόγηση μιας ξένης επένδυσης, να συνεκτιμώνται: Ο βαθμός στον οποίο η επένδυση αφορά ή επηρεάζει τη διαχείριση ή την απόκτηση ακίνητης ιδιοκτησίας, ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζει τα εργασιακά και περιβαλλοντικά πρότυπα, καθώς και η συμμόρφωση με τις διεθνείς συμφωνίες που τα καθορίζουν.