Politis

Μακάριοι οι ιδόντες και μη πιστεύσαντες

Published November 3, 2025
Μακάριοι οι ιδόντες και μη πιστεύσαντες

Του ΑΝΤΡΕΑ ΠΑΠΑΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ
Συν Αθηνά και χείρα κίνει. Μαζί με την Αθηνά να κινείς και το χέρι σου. Όταν ένα πλοιάριο κινδύνευε να βυθιστεί, ένας από τους επιβάτες καθόταν με σταυρωμένα τα χέρια και παρακαλούσε την Αθηνά να τον σώσει. Όμως, ένας άλλος επιβάτης που προσπαθούσε με τις δικές του δυνάμεις να σωθεί, του είπε την πιο πάνω φράση. Το ρητό αυτό το λέμε και σήμερα, όταν αναφερόμαστε σε μοιρολάτρες που βασίζονται μόνο στην άνωθεν βοήθεια, χωρίς οι ίδιοι να προσπαθούν. Η θεά Αθηνά γεννήθηκε από το κεφάλι του Δία πάνοπλη και με τρομακτικές κραυγές χαράς και ενθουσιασμού.
Οι αρχαίοι Έλληνες της είχαν αρκετή εκτίμηση και πάντοτε όπου αυτό χρειαζόταν ζητούσαν τη βοήθειά της. Στην πορεία του χρόνου δεν είναι αρκετό μόνο η επίκληση βοήθειας από τον Θεό, τους Αγίους και από οποιαδήποτε ανώτερη δύναμη. Εδώ και εφτά χρόνια η πλευρά μας κολυμπά σε θολά νερά και εντελώς γυμνή. Η ατάκα της για τη μη λύση του Κυπριακού είναι η άρνηση της Τουρκίας και το ότι επηρεάζει εκατόν τοις εκατόν τους συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριους έχει ξεθωριάσει. Αυτοί οι βλακώδεις ισχυρισμοί υπήρχαν ανέκαθεν και όταν ακόμα η πλευρά μας είχε το απάνω χέρι.
Ακόμα και τις εποχές που είχαμε το απάνω χέρι λέγαμε ότι, την ευθύνη για την μη λύση την είχε η Τουρκία μαζί με τους Τουρκοκύπριους. Και αφού τα πράγματα άλλαξαν άρδην μετά την εισβολή των Τούρκων στο νησί, επαναπαυτήκαμε στη λύση του προβλήματος με τον μακροχρόνιο.
Πάρα ταύτα, το 1978 μας προέκυψε σχέδιο το οποίο μας έδινε τη λύση, έστω και αν η πλευρά μας μειονεκτούσε και ήδη η μπότα του κατακτητή βρισκόταν στα εδάφη μας. Και ενώ περιμέναμε τη λύση του προβλήματος, η Σοβιετική Ένωση με τους εγκάθετούς της εδώ στη Κύπρο, το ΑΚΕΛ, έπεισαν το Σπύρο Κυπριανού να απορρίψει τη λύση, όπως και έγινε.
Το γεγονός αυτό το αποσιωπά η πλευρά μας. «Τις πταίει» δεν μας λέει. Στην περίπτωση αυτή, το 1978, σίγουρα δεν έφταιγε ο Ντενκτάς ούτε και η Τουρκία. Οι πρόσφατες εκλογές ανέδειξαν ηγέτη των Τουρκοκυπρίων τον Τουφάν Ερχιουρμάν με το 63% των ψηφισάντων.
Όπως εξελίχθηκαν οι εκλογές και το μήνυμα που έστειλαν στη δική μας πλευρά ήταν πέρα για πέρα από θετικό. Για δεύτερη φορά οι Τουρκοκύπριοι ψήφισαν ότι θέλουν λύση. Εκεί που ακούγονταν και λέγονταν από τα ακραία δικά μας στοιχεία ότι οι εκλογές στα κατεχόμενα είναι πλήρως ελεγχόμενες από την Τουρκία, ρίχτηκε η ζαριά η καλή και μας βγήκαν εξάρες. Σίγουρα ο Ερχιουρμάν δεν είναι Τατάρ και Τατάρ δεν είναι Ερχιουρμάν.
Παρά ταύτα ακούγονται ακόμα κάποιες φωνές. «Ε, και τι έγινε;», «άλλαξε ο Μανωλιός κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς», «το κλειδί είναι η Τουρκία» και διάφορα άλλα. Μπορεί όλα αυτά να έχουν μια δόση αλήθειας και λογικής. Να πιστώσω τον Τουφάν Ερχιουρμάν ότι δεν έχει το «κλειδί», έχει όμως το «τσακροκλείδι». Είναι πολύ διαφορετικό να έχεις τον Τατάρ να σε εμπαίζει και να σου μιλά για δύο κράτη και άλλο να έχεις τον Ερχιουρμάν να μιλά υπέρ της επανέναρξης διαπραγματεύσεων με την Κυπριακή Δημοκρατία του νησιού σε ομοσπονδιακή βάση.
Αφήσαμε εκτεθειμένους τους Τουρκοκύπριους το έτος 2004 στο δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν, πληρώσαμε και πληρώνουμε βαρύ τίμημα. Αν και σήμερα μετά τις πρόσφατες εκλογές αφήσουμε και πάλι τους Τουρκοκύπριους εκτεθειμένους, τα δύο κράτη πρέπει να τα θεωρήσουμε δεδομένο, ανεξάρτητα αν πρόδρομος αυτής της ιδέας ήταν ο Νίκος Αναστασιάδης.
Και πάλιν η πλευρά μας μέχρι σήμερα δεν μας λέει ποια πλευρά ευθύνεται για την απόρριψη του σχεδίου Ανάν. Σίγουρα όχι οι Τουρκοκύπριοι. Πρόεδρε Χριστοδουλίδη, δεν υπάρχουν πλέον δικαιολογίες και καμώματα. Έστω και αν ο Τουφάν Ερχιουρμάν έχει το «τσακροκλείδι», οι συνομιλίες είναι δεδομένο ότι μπορεί να αρχίσουν απ’ εκεί που έμειναν, όταν εσύ, ο Νίκος Αναστασιάδης, ο Νίκος Κοτζιάς και ο Ανδρέας Μαυρομμάτης, δραπετεύσατε από το Κραν Μοντάνα. Δυστυχώς προσπαθήσαμε και εκεί να ρίξουμε τις ευθύνες στην τουρκική πλευρά.
Σήμερα δεν πρέπει να ψάχνεις ευθύνη για τη μη λύση, σήμερα οφείλεις να πιστώνεις αυτούς που θέλουν λύση και μετά τον Ερχιουρμάν να πιστώσεις και τον εαυτό σου. Πρόεδρε, η μη λύση θυματοποιεί τόσο την πλευρά μας όσο και την τουρκοκυπριακή. Η τάση μας να νιώθουμε πανίσχυροι στα λόγια, να μην φοβόμαστε κανέναν, είναι το χείριστο. Το να βγαίνει ο πρώτος τη τάξει της Εκκλησίας και να μιλά ότι το αποτέλεσμα των εκλογών στα κατεχόμενα ήταν η θέληση των εποίκων, δημιουργεί τεράστιο πρόβλημα.
Το να έχεις συνεργαζόμενα κόμματα που να μιλούν για αλλαγή πλεύσης στις συνομιλίες και να φύγουμε από την Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, τουλάχιστον είναι έγκλημα. Η δυναμική της εκλογής του Τουφάν Ερχιουρμάν να μην μείνει ανεκμετάλλευτη.
Οι δικαιολογίες, φταίει η Τουρκία, φταίει ο Ερντογάν, φταίει ο Τατάρ και ο Χότζιας του Τακτακαλά, δεν υπάρχουν πλέον. Το πλαίσιο Γκουτέρες είναι εκεί όπως ήταν και πριν οκτώ χρόνια. Υιοθετώντας το, αρχίζουν οι συνομιλίες. Προσκόμματα θα υπάρχουν πάντοτε και δεν είναι λίγα. Μη λύση θα υπάρχει πάντοτε. Όμως θέλουμε την αρχή της λύσης.
Ο κόσμος της Κύπρου αυτήν την εκλογή την είδε με καλό μάτι, όπως είδε και την εκλογή των Ταλάτ και Ακιντζί. «Συν Αθηνά και χείρα κίνει». Ο Τουφάν Ερχιουρμάν γεννήθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 1970, είναι ακαδημαϊκός, δικηγόρος, διπλωμάτης, πολιτικός και εκλεγμένος «Πρόεδρος» των κατεχομένων από τον Οκτώβριο του 2025. Υπήρξε αρχηγός του Ρεπουπλικανικού Τουρκικού Κόμματος από το 2016 μέχρι την εκλογή του στην «Προεδρία». Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Άγκυρας και στη συνέχεια απέκτησε μεταπτυχιακό και διδακτορικό τίτλο. Μεταξύ 2008 και 2010 ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού. Είναι γνώστης των πραγμάτων, έχει υψηλό επίπεδο μόρφωσης και τάχθηκε υπέρ της επανέναρξης διαπραγματεύσεων. Εδώ και χρόνια, Πρόεδρε, διακηρύττεις ότι θέλεις λύση. Ο Σοφός Πιττακός έλεγε «Αργός μη ίσθι». Μην είσαι αργόσχολος. Με την εργασία απασχολούμε το μυαλό με δημιουργική σκέψη και αποφεύγουμε την ανία που αποτελεί πηγή αρνητικών και ανεπιθύμητων συναισθημάτων. Τώρα θα φανεί αν θέλεις λύση. Μακάριοι οι ιδόντες και μη πιστεύσαντες.