Κρατικός προϋπολογισμός 2025: Μεγάλες περικοπές σε έργα ενέργειας, άμυνα και υποδομές

Το νομοσχέδιο για την τροποποίηση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2025 συνοδεύεται από πρόσθετες δαπάνες ύψους 230 εκατομμυρίων ευρώ, οι οποίες προέκυψαν εντός του έτους και αφορούν κυρίως την ενίσχυση κοινωνικών παροχών, την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων έργων, τις κρατικές συνεισφορές σε ταμεία και άλλες τρέχουσες ανάγκες της γενικής κυβέρνησης.
Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, οι πρόσθετες αυτές δαπάνες δεν οδηγούν σε αύξηση των συνολικών οροφών, καθώς αντισταθμίζονται πλήρως από εξοικονομήσεις σε άλλες δαπάνες του προϋπολογισμού.
Τα εν λόγω κονδύλια, σύμφωνα με τα στοιχεία που παραχώρησε το υπουργείο Οικονομικών, εξοικονομήθηκαν από ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων της κρατικής μηχανής που περιλαμβάνει έργα υποδομών και ψηφιακά έργα μέχρι κοινωνικές παροχές, μισθοδοσία, περιβαλλοντικές δράσεις και χρηματοοικονομικούς κωδικούς.
Η ανακατανομή των πόρων βασίζεται κυρίως στην πραγματική πρόοδο έργων, στην αναθεώρηση ταμειακών ροών και στη διαπίστωση ότι ορισμένες πιστώσεις δεν θα απαιτηθούν εντός του έτους.
Μεγαλύτερες μειώσεις και κεντρικοί δημοσιονομικοί άξονες
Μία από τις πλέον σημαντικές μειώσεις αφορά το Υπουργείο Ενέργειας, όπου ο κωδικός για «Άλλα Έργα και Σχέδια» μειώνεται κατά 40.000.000 ευρώ.
Η αιτιολόγηση παραπέμπει σε αλλαγή της χρηματικής ροής των έργων που υπάγονται στην αρμοδιότητα του υπουργείου, με αποτέλεσμα οι πιστώσεις για το 2025 να μην απαιτούνται στο σύνολό τους.
Η συγκεκριμένη μείωση αποτελεί την μεγαλύτερη στα στοιχεία των τροποποιήσεων και αναδεικνύει τη σημασία της χρονικής μεταφοράς μεγάλων έργων υποδομής στον ενεργειακό τομέα.
Εξίσου σημαντική είναι η μείωση των 19.740.000 ευρώ στο Υπουργείο Οικονομικών, στον κωδικό «Άλλες Επιχορηγήσεις».
Στα επεξηγηματικά σημειώματα αναφέρεται ότι η μείωση σχετίζεται τόσο με τη μεταβολή της χρηματικής ροής του έργου ανακαίνισης και επέκτασης του Παρθεναγωγείου Φανερωμένης όσο και με την κάλυψη ολικών αναγκών για το έτος μέσα από ανακατανομή των πιστώσεων.
Η συγκεκριμένη παρέμβαση αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες εξοικονομήσεις σε επίπεδο τακτικών δαπανών.
Επιπρόσθετα, στα Δημόσια Έργα Πάφου καταγράφεται μείωση 19.000.000 ευρώ στον κωδικό για έργα βιώσιμης αστικής κινητικότητας.
Στην άμυνα, η μείωση των 10.000.000 ευρώ στις δαπάνες αμυντικής θωράκισης αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες περικοπές σε έργο εκτός συγχρηματοδοτούμενων πλαισίων, ενώ σημαντικά ποσά καταγράφονται επίσης στα αποχετευτικά έργα, στη δασική υπηρεσία, στις κοινωνικές παροχές και στη μισθοδοσία.
Η συγκέντρωση αυτών των μεγάλων μειώσεων υποδηλώνει ότι ο δημοσιονομικός σχεδιασμός στηρίχθηκε κυρίως σε παρεμβάσεις σε έργα με μεγάλη ταμειακή μεταβλητότητα, καθώς και στην επικαιροποίηση στοιχείων για την εκτέλεση κοινωνικών και λειτουργικών δαπανών.
Ψηφιακή πολιτική, καινοτομία και λειτουργικές δαπάνες
Στο Υπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής εντοπίζονται δύο βασικές μειώσεις.
Η πρώτη αφορά το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, όπου μειώνονται κατά 4.000.000 ευρώ οι πιστώσεις για τον κωδικό «Άλλες Επιχορηγήσεις».
Η μείωση αποδίδεται στη μεταβολή της χρηματικής ροής του Σχεδίου «Επέκτασης Δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας σε υποεξυπηρετούμενες περιοχές», γεγονός που σηματοδοτεί χρονική μεταφορά δαπανών.
Η δεύτερη μείωση αφορά τα Λειτουργικά Έξοδα Γραφείου, όπου καταγράφεται εξοικονόμηση 1.354.831 ευρώ.
Στον συγκεκριμένο κωδικό επισημαίνεται ότι οι εγκεκριμένες πιστώσεις δεν θα απαιτηθούν όλες εντός του 2025, και ως εκ τούτου προτείνεται η προσαρμογή των κονδυλίων.
Οι δύο αυτές μειώσεις αντικατοπτρίζουν την πρακτική προσαρμογής των ταμειακών αναγκών των ψηφιακών έργων σε πραγματικό χρόνο.
Μετανάστευση, άσυλο και αναπροσαρμογή έργων υποδομής
Στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, η μείωση 1.778.753 ευρώ στον κωδικό «Σύμβαση Υπηρεσιών» για το έργο RECASMAS αποδίδεται στη μεταβολή της χρηματικής ροής, με αποτέλεσμα μέρος των πληρωμών να μεταφέρεται σε επόμενο έτος.
Παράλληλα, στην Υπηρεσία Ασύλου μειώνονται κατά 4.085.000 ευρώ οι πιστώσεις στον κωδικό «Άλλα Κατασκευαστικά Έργα», λόγω αναθεώρησης της ταμειακής ροής του έργου κατασκευής νέου Κέντρου Φιλοξενίας Αιτητών Ασύλου και Προαναχωρησιακού Κέντρου στην περιοχή «Λίμνες».
Οι μειώσεις αυτές αποτυπώνουν την προσαρμογή μεγάλων αναπτυξιακών έργων υποδομής στις πραγματικές χρονικές δυνατότητες υλοποίησης και στα επικαιροποιημένα χρονοδιαγράμματα.
Άμυνα, πολιτική άμυνα, φυλακές και αστυνομία
Στην άμυνα, η μείωση των 10.000.000 ευρώ στις Δαπάνες Αμυντικής Θωράκισης αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες περικοπές στον συγκεκριμένο τομέα, με τα επεξηγηματικά σημειώματα να αναφέρουν ότι οι αρχικές πιστώσεις δεν θα απαιτηθούν στο σύνολό τους εντός του έτους.
Παράλληλα, η Πολιτική Άμυνα μειώνει τις πιστώσεις της κατά 6.253.893 ευρώ στον κωδικό «Μηχανολογικός και Ηλεκτρονικός Εξοπλισμός», καθώς η υλοποίηση του σχετικού έργου μετατίθεται στο 2026.
Στο σωφρονιστικό σύστημα, οι Φυλακές καταγράφουν μείωση 5.950.000 ευρώ στα «Κτίρια Φυλακών», ενώ η Αστυνομία εμφανίζει μείωση 2.290.000 ευρώ στον κωδικό «Κτίρια Αστυνομίας».
Και στις δύο περιπτώσεις η προσαρμογή αποδίδεται στην εξέλιξη των έργων ανέγερσης και στη μεταβολή των ταμειακών αναγκών.
Γεωργία, περιβάλλον, δάση, υδατικά έργα και αλιεία
Στο Υπουργείο Γεωργίας, η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος εμφανίζει μείωση 1.650.000 ευρώ στις «Άλλες Επιχορηγήσεις», ενώ στο Τμήμα Δασών η μείωση 4.848.259 ευρώ στα «Άλλα Έργα και Σχέδια» συνδέεται με χρονική μεταφορά συμβατικών υποχρεώσεων και με διαφοροποιήσεις στο κόστος εξοπλισμού.
Στο Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, οι κωδικοί για «Αποχετευτικά Συστήματα» και «Άλλα Κατασκευαστικά Έργα» μειώνονται κατά 4.500.000 και 1.600.000 ευρώ αντίστοιχα, λόγω αναθεώρησης των ταμειακών ροών των έργων.
Στο Τμήμα Αλιείας, ο κωδικός «Άλλα Οικοδομικά Έργα» μειώνεται κατά 7.775.000 ευρώ, με αναφορά σε αλλαγή της χρηματικής ροής του έργου.
Στο Γενικό Χημείο του Κράτους, η μείωση 1.807.800 ευρώ στις Αναπτυξιακές Δαπάνες για νοσοκομεία και ιατρικά κέντρα συνδέεται επίσης με μειωμένη ανάγκη για πιστώσεις εντός του τρέχοντος έτους.
Κοινωνική πρόνοια, επιχορηγήσεις και παροχές
Στις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ο κωδικός «Παροχές Κοινωνικής Πρόνοιας» μειώνεται κατά 4.499.000 ευρώ, σύμφωνα με αναθεωρημένες εκτιμήσεις που δείχνουν χαμηλότερη ανάγκη για το 2025.
Στο Υπουργείο Οικονομικών, πέραν της μεγάλης μείωσης των 19.740.000 ευρώ στις «Άλλες Επιχορηγήσεις», καταγράφονται μειώσεις 3.000.000 ευρώ στον κωδικό «Παροχές Κοινωνικής Πρόνοιας» και 1.300.000 ευρώ στις προβλέψεις για «Ημικρατικούς Οργανισμούς».
Στο Γενικό Λογιστήριο σημειώνονται επίσης μειώσεις 3.000.000 ευρώ στις «Άλλες Επιχορηγήσεις» και 6.420.964 ευρώ στις «Παροχές Κοινωνικής Πρόνοιας», λόγω επικαιροποίησης των αναγκών σε σχέση με τα αρχικά προβλεπόμενα ποσά.
Μισθοδοσία, εργοδοτικές συνεισφορές και εκπαίδευση
Σημαντικές μειώσεις καταγράφονται στη μισθοδοσία και τις εργοδοτικές συνεισφορές. Στη Δημόσια Διοίκηση, οι μειώσεις 2.520.000 ευρώ και 2.380.000 ευρώ σε δύο διαφορετικούς κωδικούς μισθοδοσίας αποδίδονται σε χαμηλότερη του αναμενόμενου στελέχωση, ενώ οι εργοδοτικές συνεισφορές μειώνονται κατά 1.227.715 ευρώ.
Αντίστοιχες μειώσεις εντοπίζονται και στο Γενικό Λογιστήριο με εξοικονόμηση 1.470.288 ευρώ.
Στη Μέση και Δημοτική Εκπαίδευση, οι μισθοδοτικές προβλέψεις μειώνονται κατά 3.000.000 και 6.000.000 ευρώ αντίστοιχα, γεγονός που αποδίδεται σε υπερεκτιμήσεις στελέχωσης και επικαιροποίηση των πραγματικών αναγκών.
Δημόσια έργα, οδικές αρτηρίες και βιώσιμη αστική κινητικότητα
Στον τομέα των Δημοσίων Έργων, μειώσεις εντοπίζονται σε κεντρικούς κωδικούς για οδικές αρτηρίες, πεζοδρόμους και ποδηλατόδρομους με ποσά 1.000.000 ευρώ.
Στα Δημόσια Έργα Λεμεσού καταγράφονται μειώσεις 2.640.000 ευρώ για υπεραστικούς δρόμους και 2.380.000 ευρώ για οδικές αρτηρίες, ενώ στα Δημόσια Έργα Πάφου σημειώνονται μειώσεις 1.600.000 ευρώ και 19.000.000 ευρώ για έργα υπεραστικών διαδρομών και βιώσιμης αστικής κινητικότητας αντίστοιχα.
Οι μειώσεις αυτές σχετίζονται με αναθεώρηση χρονοδιαγραμμάτων και ταμειακών ροών έργων υποδομής.
Χρηματοοικονομικές παρεμβάσεις και λοιπές προσαρμογές
Στο Υπουργείο Οικονομικών, οι χρηματοοικονομικοί κωδικοί παρουσιάζουν σημαντικές μειώσεις, όπως τα 8.000.000 ευρώ στην «Έκδοση Δανείων» και τα 7.000.000 ευρώ στην «Αγορά Μετοχών», καθώς η σύσταση του Εθνικού Οργανισμού Ανάπτυξης μετατίθεται χρονικά.
Στα Τελωνεία μειώνονται κατά 2.000.000 ευρώ οι πιστώσεις για κυβερνητικά γραφεία, λόγω μη προώθησης του έργου ανέγερσης Τελωνειακής Ακαδημίας, ενώ στο Τμήμα Αφερεγγυότητας η μείωση 2.000.000 ευρώ στον κωδικό «Λογισμικά» αποδίδεται σε αλλαγές των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης.
Πηγή: StockWatch