Κλιματική αλλαγή και οικονομία: Το κόστος της αδράνειας για την Κύπρο

Τις οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Κύπρο και τους κινδύνους που απορρέουν από την άνοδο της θερμοκρασίας και την περιβαλλοντική υποβάθμιση αναδεικνύει μελέτη του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Τα βασικά ευρήματα και τα σενάρια που εξετάζονται παρουσίασε στην εκπομπή Alpha Ενημέρωση ο Στέλιος Σακκάς, Senior Economist του Κέντρο Οικονομικών Ερευνών Πανεπιστημίου Κύπρου.
Η μελέτη εξετάζει τις οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Κύπρο μέσα από τρία διεθνώς αναγνωρισμένα σενάρια: το «business as usual», όπου δεν λαμβάνονται ουσιαστικά μέτρα πολιτικής, ένα ενδιάμεσο σενάριο «middle of the road» και ένα πιο αισιόδοξο σενάριο με ενισχυμένες παρεμβάσεις. Όπως εξηγήθηκε, τα σενάρια δεν είναι αυθαίρετα, αλλά βασίζονται σε καθιερωμένες κλιματικές προσομοιώσεις που αποτυπώνουν την εξέλιξη της θερμοκρασίας τις επόμενες δεκαετίες και τις συνέπειές της σε βασικά μακροοικονομικά μεγέθη, όπως το ΑΕΠ, η κατανάλωση και οι εκπομπές ρύπων.
Σύμφωνα με τον κ. Σακκά, το ακραίο σενάριο αδράνειας θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία και το περιβάλλον. Παρότι η επιστημονική κοινότητα εκτιμά ότι βρισκόμαστε σήμερα σε μια ενδιάμεση κατάσταση, η Κύπρος εξακολουθεί να εμφανίζει σοβαρές αδυναμίες, κυρίως λόγω της υψηλής εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα. Η μείωση αυτής της εξάρτησης χαρακτηρίζεται ως κρίσιμη προϋπόθεση για τον περιορισμό των μελλοντικών ζημιών.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο χαμηλό επίπεδο επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια και περιβαλλοντικά έργα, που στην Κύπρο ανέρχονται μόλις στο 0,7% του ΑΕΠ, όταν ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση κυμαίνεται μεταξύ 1% και 1,2%. Όπως επισημάνθηκε, υπάρχει σημαντικό περιθώριο βελτίωσης, ωστόσο οι επενδύσεις αυτές απαιτούν χρόνο για να αποδώσουν, γεγονός που καθιστά την έγκαιρη δράση ακόμη πιο επιτακτική.
Τέλος, τονίστηκε ότι τα έσοδα από τους φόρους άνθρακα και τα ευρωπαϊκά κονδύλια της επόμενης δημοσιονομικής περιόδου μπορούν να κατευθυνθούν σε στοχευμένες επενδύσεις και επιδοτήσεις για επιχειρήσεις και νοικοκυριά, με στόχο την ενεργειακή μετάβαση. Σύμφωνα με τα μοντέλα της μελέτης, τέτοιες παρεμβάσεις θα μπορούσαν να μειώσουν τις αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία έως και κατά 2% του ΑΕΠ σε ορίζοντα 20ετίας, ενώ ιδιαίτερα ευάλωτος παραμένει ο πρωτογενής τομέας, ο οποίος αναμένεται να δεχθεί τις πρώτες και εντονότερες πιέσεις από την κλιματική αλλαγή.