Κίνα: ΦΠΑ στα προφυλακτικά για πρώτη φορά μετά από 30 χρόνια - Ποιος ο λόγος

Η Κίνα ετοιμάζεται να επιβάλει για πρώτη φορά μετά από τρεις δεκαετίες φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) στα προφυλακτικά και σε άλλα αντισυλληπτικά, στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να αυξήσει τις γεννήσεις και να εκσυγχρονίσει το φορολογικό της σύστημα.
Από την 1η Ιανουαρίου, τα προφυλακτικά και τα αντισυλληπτικά θα υπάγονται σε ΦΠΑ 13%, έναν φόρο από τον οποίο ήταν απαλλαγμένα από το 1993, όταν η Κίνα εισήγαγε τον ΦΠΑ σε εθνικό επίπεδο.
Το μέτρο περιλαμβάνεται σε νόμο για τον ΦΠΑ που ψηφίστηκε το 2024 και αποσκοπεί στον εκσυγχρονισμό του φορολογικού καθεστώτος της χώρας. Ο ΦΠΑ αντιστοιχεί σχεδόν στο 40% των συνολικών φορολογικών εσόδων της Κίνας.
Ύστερα από περισσότερα από 30 χρόνια αυστηρής πολιτικής του ενός παιδιού, η Κίνα τα τελευταία χρόνια εφαρμόζει μια σειρά από «κίνητρα» με στόχο να ενθαρρύνει τις γεννήσεις και να αντιμετωπίσει τη δημογραφική συρρίκνωση. Εκτός από την αύξηση του επιτρεπόμενου αριθμού παιδιών ανά ζευγάρι σε τρία, αρκετές επαρχίες πειραματίζονται με εκπτώσεις σε θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης και οικονομικές επιδοτήσεις για επιπλέον παιδιά. Ορισμένες τοπικές αρχές προσφέρουν ακόμη και περισσότερες ημέρες άδειας μετ’ αποδοχών σε νεόνυμφα ζευγάρια.
Ωστόσο, το γεγονός ότι τα προφυλακτικά και τα αντισυλληπτικά αναμένεται να γίνουν ακριβότερα προκάλεσε χλευασμό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο νέος νόμος για τον ΦΠΑ περιλαμβάνει επίσης φοροαπαλλαγές για υπηρεσίες παιδικής φροντίδας και «υπηρεσίες γνωριμιών για γάμο». Παράλληλα, φέτος η κυβέρνηση διέθεσε 90 δισ. γιουάν (12,7 δισ. δολάρια) για το πρώτο εθνικό πρόγραμμα επιδότησης παιδικής φροντίδας, προσφέροντας 3.600 γιουάν ετησίως για κάθε παιδί κάτω των τριών ετών. Το Σάββατο ανακοίνωσε επίσης σχέδια για την επέκταση της εθνικής ασφάλισης υγείας ώστε να καλύπτει όλα τα έξοδα που σχετίζονται με τον τοκετό.
Παρά τα κίνητρα, τα αποτελέσματα παραμένουν περιορισμένα. Το 2024, ο δείκτης γεννήσεων ήταν 6,77 ανά 1.000 κατοίκους — ελαφρώς αυξημένος σε σχέση με το 2023, αλλά πολύ χαμηλότερος από τα ιστορικά επίπεδα. Η αύξηση των θανάτων λόγω της γήρανσης του πληθυσμού σημαίνει ότι ο πληθυσμός της Κίνας μειώνεται εδώ και τουλάχιστον τρία χρόνια.
Αυτό έχει οδηγήσει σε ανησυχίες ότι οι αρχές ενδέχεται να καταφεύγουν σε «μέτρα πίεσης» αντί για κίνητρα. Γυναίκες σε ορισμένες περιοχές αναφέρουν ότι δέχονται τηλεφωνήματα από τοπικούς αξιωματούχους με ερωτήσεις για τον εμμηνορροϊκό τους κύκλο και τα σχέδια τεκνοποίησης. Τον Δεκέμβριο, κινεζικά μέσα ανέφεραν ότι γυναίκες σε κομητεία της νοτιοδυτικής επαρχίας Γιουνάν υποχρεώνονταν να δηλώνουν την ημερομηνία της τελευταίας τους περιόδου. Το τοπικό γραφείο υγείας υποστήριξε ότι η συλλογή των δεδομένων ήταν απαραίτητη για τον εντοπισμό εγκύων και μελλοντικών μητέρων.