Ιστορική αρχαιολογική ανακάλυψη: Το αρχαιότερο έργο τέχνης της ανθρωπότητας

Το αρχαιότερο γνωστό εικονογραφημένο έργο τέχνης στον κόσμο που αφηγείται μια ιστορία εντοπίστηκε σε σπήλαιο της Ινδονησίας και είναι σχεδόν 6.000 χρόνια παλαιότερο από το μέχρι πρότινος αντίστοιχο εύρημα-ρεκόρ.
Σύμφωνα με διεθνή ομάδα αρχαιολόγων, και τα δύο ευρήματα βρίσκονται στο ίδιο νησί. Πρόκειται για σπηλαιογραφία ηλικίας τουλάχιστον 51.200 ετών, η οποία ανακαλύφθηκε στο σπήλαιο Leang Karampuang, στο νησί Σουλαουέζι.
Η ανακάλυψη έγινε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Griffith, του Πανεπιστημίου Southern Cross και της Εθνικής Υπηρεσίας Έρευνας και Καινοτομίας της Ινδονησίας.
Δείγματα συλλέχθηκαν το 2017, αλλά δεν χρονολογήθηκαν μέχρι το 2024. Ο προηγούμενος κάτοχος του ρεκόρ ήταν μια εικόνα σε φυσικό μέγεθος ενός άγριου χοίρου που πιστεύεται ότι δημιουργήθηκε πριν από τουλάχιστον 45.500 χρόνια σε μια σπηλιά στο Leang Tedongnge.
Η πρόσφατα ανακαλυφθείσα τοιχογραφία απεικονίζει τρία υβρίδια ανθρώπου -ζώου και ένα άγριο χοίρο.
Ο Adhi Agus Oktaviana, επικεφαλής συγγραφέας και διδακτορικός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο Griffith, δήλωσε ότι τα ευρήματα ήταν «πολύ εκπληκτικά… καμία από τις διάσημες ευρωπαϊκές τέχνες της εποχής των παγετώνων δεν είναι τόσο παλιά όσο αυτή, με εξαίρεση ορισμένα αμφιλεγόμενα ευρήματα στην Ισπανία». Ισπανοί επιστήμονες έχουν ισχυριστεί προηγουμένως ότι έργα τέχνης σε τρεις τοποθεσίες – στην Κανταβρία, την Ανδαλουσία και την Εξτρεμαδούρα – ήταν άνω των 64.000 ετών. Ωστόσο, σύμφωνα με την Δρ. Tristen Jones, ειδικό στην βραχογραφία στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, αυτά τα ευρήματα «απορρίφθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα».
Η Jones δήλωσε ότι δεν ήταν σαφές εάν οι Ισπανοί ερευνητές χρονολόγησαν τον ασβεστόλιθο που είχε σχηματιστεί πάνω στην τέχνη ή εάν ο ασβεστόλιθος είχε σχηματιστεί αλλού. Τα ευρήματα ήταν επίσης αμφιλεγόμενα επειδή οι ερευνητές υποστήριξαν ότι τα έργα τα έκαναν Νεάντερταλ. Προηγουμένως θεωρούνταν ότι μόνο οι σύγχρονοι άνθρωποι παρήγαγαν τέχνη.
Το εύρημα έρχεται σε αντίθεση με την ακαδημαϊκή άποψη ότι η πρώιμη εικονιστική τέχνη των σπηλαίων αποτελούνταν από πάνελ μεμονωμένων μορφών και όχι από σκηνές όπου οι μορφές αλληλεπιδρούσαν μεταξύ τους. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν σειρές χρονολόγησης ουρανίου για να χρονολογήσουν τα στρώματα ανθρακικού ασβεστίου που είχαν σχηματιστεί πάνω από την τέχνη.
Η ηλικία του δείγματος υπολογίστηκε μετρώντας την αναλογία θορίου προς ουράνιο. Οι ερευνητές δήλωσαν ότι αυτή η μέθοδος επέτρεψε την ακριβέστερη χρονολόγηση των στρωμάτων διασφαλίζοντας ότι δεν αναμειγνύονταν νεότερα και παλαιότερα υλικά.
Οι ερευνητές χρονολόγησαν επίσης έργα τέχνης σε κοντινό σπήλαιο όπου προηγουμένως θεωρούνταν ότι βρίσκονταν η αρχαιότερη σπηλαιογραφία στον κόσμο. Διαπίστωσαν ότι το έργο τέχνης, που κάποτε πιστευόταν ότι ήταν τουλάχιστον 44.000 ετών, ήταν τουλάχιστον 48.000 ετών. Ωστόσο, η χρονολόγηση δεν κατέστη δυνατό να γίνει με τη νεότερη μέθοδο, καθώς δεν είχε απομείνει ανθρακικό ασβέστιο.
Ο Άνταμ Μπραμ, καθηγητής από το Πανεπιστήμιο Γκρίφιθ, και συνεπικεφαλής της μελέτης, δήλωσε ότι στις πολυάριθμες ανασκαφές που είχε πραγματοποιήσει στην περιοχή, υπήρχαν συχνές απεικονίσεις του κονδυλώτού χοίρου. «Μπορούμε να δούμε ότι ήταν επίσης σημαντικά για αυτούς συμβολικά και ίσως ακόμη και πνευματικά». Ωστόσο, οι ερευνητές δήλωσαν ότι τα γεγονότα που λάμβαναν χώρα στο έργο τέχνης ήταν «δύσκολα να ερμηνευθούν» και δεν ήταν σαφές ποια ζώα ενέπνευσαν τα υβρίδια ανθρώπου-ζώου,
«Για κάποιο λόγο… οι πρώιμοι άνθρωποι… σπάνια απεικονίζονται με οποιαδήποτε μορφή που θα μπορούσε εύλογα να ερμηνευτεί ως άνθρωπος», είπε. «Τα ζώα συχνά σχεδιάζονταν με απίστευτη ανατομική πιστότητα, αλλά [οι πρώιμοι ζωγράφοι των σπηλαίων] κατέβαλαν λιγότερη προσπάθεια για να το κάνουν αυτό», συνέχισε και εξήγησε ότι οι ερευνητές πιστεύουν ότι ένα από τα υβρίδια ανθρώπου-ζώου ήταν άνθρωπος με κεφάλι πουλιού, ενώ ένας άλλος είχε ουρά, που πιστεύεται ότι ήταν μοσχογαλής. «Η αφήγηση ιστοριών είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό μέρος της ανθρώπινης εξέλιξης και πιθανώς βοηθά ακόμη και στην εξήγηση της επιτυχίας μας ως είδους, αλλά η εύρεση στοιχείων για αυτό στην τέχνη, ειδικά στην πολύ πρώιμη τέχνη των σπηλαίων, είναι εξαιρετικά σπάνια».