Ιστορικές στιγμές στο Φανάρι: Υπεγράφη η Κοινή Δήλωση Πάπα Λέοντος και Πατριάρχη Βαρθολομαίου (εικόνες & βίντεο)

Ολοκληρώθηκε η Τελετή Υπογραφής της Κοινής Δήλωσης μεταξύ του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του Πάπα Λέοντος ΙΔ’ , ενώ αμέσως μετά ακολούθησε και η παρουσίαση των ιεραρχών εκατέρωθεν και των λοιπών μελών της παπικής συνοδείας και κατ’ ιδίαν συνάντηση του Πάπα με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, στο πατριαρχικό γραφείο.
Κοινή δήλωση Πάπα και Οικουμενικού Πατριάρχη: Αναγνώριση εμποδίων – έμφαση στην ενότητα και τον θεολογικό διάλογο
Η υπογραφή της δήλωσης, που μεταδόθηκε ζωντανά, χαρακτηρίστηκε από τους παρευρισκόμενους ως «στιγμή υψηλού συμβολισμού» για τις σχέσεις των δύο Εκκλησιών.
Σύμφωνα με την Ελβίρα Κρίθαρη, το κείμενο της δήλωσης «διαπνέεται από αγάπη, ομόνοια και χριστιανικές αξίες». Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ένα απόσπασμα στο οποίο οι δύο ηγέτες αναγνωρίζουν τα εμπόδια που εξακολουθούν να παρεμποδίζουν την πλήρη αποκατάσταση της κοινωνίας μεταξύ των χριστιανών, τονίζοντας ωστόσο ότι αυτά αντιμετωπίζονται μέσα από την πορεία του θεολογικού διαλόγου. «Πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε ότι αυτό που μας ενώνει είναι η πίστη που εκφράζεται στο Σύμβολο της Νικαίας», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Όπως επισημάνθηκε, η κοινή δήλωση αποτελεί συνέχεια μιας μακράς διαδικασίας προσέγγισης, με τους ειδικούς να υπενθυμίζουν ότι πρόκειται για «μαραθώνιο», καθώς εξακολουθούν να υπάρχουν θεολογικά ζητήματα που παραμένουν δυσεπίλυτα εδώ και δεκαετίες.
Η ατμόσφαιρα στον ναό του Αγίου Γεωργίου περιγράφηκε ως ιδιαίτερα συγκινητική. Οι δύο Προκαθήμενοι έγιναν δεκτοί με απόλυτη σιγή από τους πιστούς, ενώ ακούγονταν μόνο οι καμπάνες. Κατά τη δοξολογία αντάλλαξαν θερμούς λόγους, με τον Πάπα να τονίζει τη βαθιά συγκίνησή του: «Μπαίνω σε αυτόν τον ναό με μεγάλα συναισθήματα, ακολουθώντας τα βήματα των προκατόχων μου». Ο ίδιος αναφέρθηκε και στις σχέσεις του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, υπογραμμίζοντας ότι «η φιλία μας άρχισε να βαθαίνει από την ενθρόνισή μου, όταν με επισκεφθήκατε».
Από την πλευρά του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης επαναδιατύπωσε την πρόσκληση για κοινό προσκύνημα στη Νίκαια, την οποία είχε απευθύνει και στον Πάπα Φραγκίσκο, επιβεβαιώνοντας το πλαίσιο συνεργασίας που επιδιώκεται μεταξύ των δύο Εκκλησιών.
Οι σκηνές που εκτυλίχθηκαν στο Φανάρι χαρακτηρίστηκαν ως «ιδιαίτερα σημαντικές και ιστορικές», αφήνοντας, όπως σημειώθηκε, «ένα έντονο αποτύπωμα» στην πορεία του διαλόγου μεταξύ Ορθόδοξης και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Νωρίτερα, οι δύο προκαθήμενοι εισήλθαν μαζί στον πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου, όπου τελέστηκε στη συνέχεια Δοξολογία παρουσία του Πατριάρχη Αλεξάνδρειας Θεοδώρου, ιεραρχών των Εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης και της Ρώμης, καθώς και εκπροσώπων των διπλωματικών αρχών.
Κατά τη δοξολογία έγινε δέηση σε διάφορες γλώσσες υπέρ της ειρήνης και οι δύο προκαθήμενοι ανέγνωσαν μαζί το «Πάτερ ημών» στην λατινική γλώσσα.
Στην ομιλία του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης, αφού υπενθύμισε ότι κατά τη λειτουργική παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο κληρικός προ της συμμετοχής του στη Θείας Ευχαριστία αναγιγνώσκει μια ευχή γνωστή ως «Καιρός», είπε στον Πάπα ότι ήλθε στη Νίκαια για να λάβει τον δικό του «Καιρό» για δύναμη και ενίσχυση, καθώς αρχίζει τη διακονία του με έκδηλη τη βούληση όπως διακονήσει την κλήση του Κυρίου για χριστιανική ενότητα, η οποία είναι αναγκαία περισσότερο από ποτέ.
Από την πλευρά του, ο Πάπας Λέων ΙΔ’ ανέφερε ότι από τον εορτασμό της 1700ής επετείου της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου της Νίκαιας και εμπνευσμένοι από την προσευχή του Ιησού, ώστε όλοι οι μαθητές Του να είναι ένα, «ενθαρρυνόμαστε στην προσπάθειά μας να επιδιώξουμε την αποκατάσταση της πλήρους κοινωνίας μεταξύ όλων των χριστιανών, ένα έργο που αναλαμβάνουμε με τη βοήθεια του Θεού».
Βαρθολομαίος προς Πάπα: Κάλεσμα για ενίσχυση της ενότητας των Εκκλησιών
Την ανάγκη ενίσχυσης της ενότητας των Εκκλησιών και συνέχισης του διαλόγου «με αλήθεια και αγάπη» υπογράμμισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος στις δηλώσεις του προς τον Πάπα, κατά τη συνάντησή τους, κατά τη Δοξολογία στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι.
Ο Πατριάρχης έκανε λόγο για μία «σημαντική για την ενιαία φωνή της Εκκλησίας», ενώ αναφέρθηκε στους προκατόχους του Πάπα, Βενέδικτο ΙΣΤ΄ και Φραγκίσκο, τους οποίους χαρακτήρισε «εξαιρετικούς», σημειώνοντας ότι καθένας «με το δικό του χάρισμα» συνέβαλε στην προσέγγιση των δύο Εκκλησιών. Υπενθύμισε ότι το προσκύνημα στη Νίκαια δεν πραγματοποιήθηκε με τον Πάπα Φραγκίσκο, «καθώς εκοιμήθη αιφνιδίως τη δεύτερη ημέρα μετά το Πάσχα της Ρώμης», όμως «η υπόσχεση εκπληρώθηκε εχθές από εμάς τους δύο».
Ο Πατριάρχης υπογράμμισε ότι το πρώτο ταξίδι του Πάπα εκτός Ιταλίας «θα ευλογήσει τη θητεία του», καθώς επέλεξε να το πραγματοποιήσει στη Νίκαια, «στο σημείο όπου θεμελιώθηκε η βάση της πίστης μας». Παρέπεμψε, επίσης, στη λειτουργική παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, σύμφωνα με την οποία ο ιερέας λαμβάνει την ευλογία του Χριστού πριν από τη συμμετοχή στη Θεία Ευχαριστία. «Με αυτή τη λογική», είπε, «λαμβάνετε την ευλογία που εμείς ονομάζουμε “καιρό”, ενισχύοντας το έργο σας στον ιερό αυτό χώρο».
Εστιάζοντας στην ευθύνη των δύο Εκκλησιών, ο Πατριάρχης τόνισε την ανάγκη «να διατηρήσουμε το πνεύμα και την ενότητα της ειρήνης», επισημαίνοντας ότι το ζήτημα της ενότητας «είναι πιο σημαντικό από ποτέ». Κλείνοντας, εξέφρασε «μεγάλη χαρά» για την υποδοχή του Πάπα «ως αδελφού» και ανανέωσε τη δέσμευση για κοινή προσπάθεια προς την ειρήνη και τη συμφιλίωση στον κόσμο.
Μήνυμα ενότητας από τον Πάπα: «Συγκινήθηκα βαθιά πατώντας στα βήματα των προκατόχων μου»
Μήνυμα ενότητας και αμοιβαίας δέσμευσης για συνέχιση του διαλόγου μεταξύ των Εκκλησιών έστειλε ο Πάπας, κατά τις δηλώσεις του στο πλαίσιο της συνάντησής του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Ο Ποντίφικας εξέφρασε «βαθιά ευγνωμοσύνη» για τη θερμή υποδοχή και μίλησε για τη συγκίνηση που ένιωσε μπαίνοντας στον ναό, όπου, όπως είπε, «πάτησα στα ίδια βήματα του Παύλου ΣΤ΄, του Αγίου Ιωάννη Παύλου Β΄ και, βεβαίως, του προκατόχου μου Πάπα Φραγκίσκου».
Ο Πάπας σημείωσε ότι είχε τη δυνατότητα να γνωρίσει προσωπικά ορισμένους από τους προκατόχους του και να χαράξει «κοινή γραμμή» μαζί τους, όσο ήταν εν ζωή, για τα βασικά ζητήματα της Εκκλησίας. Παράλληλα, αναφέρθηκε στους δεσμούς φιλίας που αναπτύχθηκαν κατά την πρώτη επίσκεψη του Πατριάρχη στη Ρώμη «ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της τελετής της Ευχαριστίας».
Κάνοντας αναφορά στη συμπόρευση των δύο Εκκλησιών, ο Ποντίφικας τόνισε ότι το πρωί «ζήσαμε στιγμές χάριτος» κατά τον κοινό εορτασμό των 1.700 ετών από την Πρώτη Ιερά Σύνοδο, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για γεγονός που ανακαλεί «την προσευχή του Ιησού όλοι οι οπαδοί Του να είναι ενωμένοι». Υπογράμμισε ότι το έργο αυτό θα προχωρήσει «με σταθερή δέσμευση».
Ο Πάπας αναφέρθηκε και στην επικείμενη εορτή του Αποστόλου Ανδρέα, τονίζοντας ότι κατά τη βραδινή προσευχή «ο διάκονος προσευχήθηκε για τη σημασία της ένωσης και της ενότητας των Εκκλησιών» — προσευχή που, όπως ανέφερε, «θα επαναληφθεί και αύριο το πρωί».
Κλείνοντας, ευχαρίστησε εκ νέου για τη φιλοξενία και απηύθυνε «τις καλύτερες ευχές» προς όλους με αφορμή τον εορτασμό του Αποστόλου Ανδρέα.
Το παρών δίνουν επίσης ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος, ιεράρχες των Εκκλησιών της Κωνσταντινούπολης και της Ρώμης, καθώς και εκπρόσωποι των διπλωματικών αρχών.
Επίσκεψη ιστορική και υψηλού συμβολισμού
Ο Πάπας Λέων ΙΔ’ έφτασε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο το μεσημέρι του Σαββάτου, στο πρώτο του αποστολικό ταξίδι από την εκλογή του, σε μία επίσκεψη ιστορική και υψηλού συμβολισμού, όσον αφορά την ενότητα του χριστιανικού κόσμου και την ειρήνη στον αλληλοσπαραγμό που βιώνει ο πλανήτης σε διάφορα σημεία.
Τον Πάπα υποδέχτηκε στην είσοδο στην είσοδο του πατριαρχικού ναού του Αγίου Γεωργίου ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Οι δύο προκαθήμενοι, αφού άναψαν μαζί κερί και προσκύνησαν την άγια εικόνα μαζί στον ναό, όπου εψάλη Δοξολογία.
Στις 17:00 το απόγευμα, ο Πάπας θα προστεί μαζικής θείας λειτουργίας στον κλειστό χώρο εκδηλώσεων «Volkswagen Arena» της Κωνσταντινούπολης.
Αξίζει να σημειωθεί πως λόγω της επίσκεψης του Πάπα οι τουρκικές αρχές έχουν λάβει ισχυρά μέτρα ασφαλείας με αποκλεισμούς δρόμων και σε συνδυασμό με τη βροχή έχει δημιουργηθεί σοβαρό κυκλοφοριακό πρόβλημα στην Κωνσταντινούπολη.