Η συνάντηση των τριών και το 5χ5

Σήμερα είναι προγραμματισμένη μια συνάντηση του Ευρωπαίου Επιτρόπου Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν με τους υπουργούς Ενέργειας Κύπρου και Ελλάδας. Προηγήθηκε τηλεδιάσκεψη των τριών πριν από τρεις εβδομάδες, χωρίς να γίνει γνωστό κάτι σημαντικό για το μέλλον της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας.
Κι αφού ορίστηκε νέα συνάντηση σήμερα, σημαίνει πως η τηλεδιάσκεψη άφησε πράγματα στη μέση. Θα ολοκληρωθεί σήμερα η συζήτηση σε βαθμό που να μπορούν να ληφθούν ή να ανακοινωθούν αποφάσεις;
Κανένας δεν ξέρει και η αισιοδοξία δεν είναι μεγάλη. Τι μπορεί να άλλαξε μέσα σε τρεις εβδομάδες;
Ως προς τα ρυθμιστικά θέματα, που κατά καιρούς προβάλλονται σαν τα πλέον σοβαρά εμπόδια, δεν άλλαξε κάτι σημαντικό τις τελευταίες μέρες. Τα 25 εκατ. δεν δόθηκαν ακόμα στον ΑΔΜΗΕ, η Βουλή θα εγκρίνει σε ένα μήνα άλλα 25 εκατ. για τη δεύτερη δόση, αλλά είναι άγνωστο πότε θα εκταμιευθεί, κάποια αιτήματα του φορέα υλοποίησης για αναγνώριση από τη ΡΑΕΚ και άλλων εκατομμυρίων από τα 82 που αναγνωρίστηκαν έως τώρα εξακολουθούν να εκκρεμούν και δύσκολα θα προχωρήσουν, αλλά ο κ. Γιόργκενσεν, ο κ. Παπαναστασίου και ο κ. Παπασταύρου ξέρουν πολύ καλά πως δεν είναι αυτά τα θέματα που καθυστερούν την ηλεκτρική διασύνδεση.
Θα δοθεί σήμερα η κάλυψη – προστασία που ζητούν από την ΕΕ η Κύπρος και η Ελλάδα για να εκδοθεί η navtex και να προχωρήσουν οι υποθαλάσσιες έρευνες, ανεξαρτήτως της αντίδρασης της Τουρκίας; Θα δηλώσει αναρμοδιότητα ο κ. Γιόρκενσεν και θα ζητήσει -πάλι- χρόνο για να ενημερώσει τάχα την κ. φον ντερ Λάινεν, που μεταξύ μας ξέρει το θέμα καλύτερα και από τον αρμόδιο Επίτροπο της; Θα περάσει και αυτή η συζήτηση χωρίς να ανακοινωθεί οτιδήποτε άξιο λόγο και θα μας παραπέμψουν σε επόμενη συνάντηση;
Μόνο μην βγουν και να εστιάσουν πάλι στα ρυθμιστικά θέματα. Οφείλουν να προστατεύσουν το κύρος των θεσμών που εκπροσωπούν οι τρεις τους. Και όσοι άλλοι κρύβονται πίσω τους.
Χθες, πάντως, έκανε κάποιες ενδιαφέρουσες δηλώσεις ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, σχετικές και με την ηλεκτρική διασύνδεση, χωρίς να την αναφέρει συγκεκριμένα.
Ο κ. Γεραπετρίτης μιλούσε στο «Athens Security Forum 2025» και σύμφωνα με το ΑΠΕ είπε πως «η εποχή απαιτεί περιφερειακές συνεργασίες και η Ελλάδα αυτή τη δεδομένη στιγμή έχει και την ηγετική θέση να μπορέσει να επιβάλει μία τέτοιου τύπου συνεργασία επ’ ωφελεία της».
Μα έχει τέτοια ηγετική θέση η Ελλάδα και δεν μπορεί να διασφαλίσει την έκδοση μίας navtex για έρευνες βυθού για ένα καλώδιο που θα παίρνει και θα φέρνει ρεύμα;
Εξηγώντας, ο ΥΠΕΞ της Ελλάδας είπε πως, μέσω της πρότασης του πρωθυπουργού Μητσοτάκη η Ελλάδα προωθεί «μία μεγάλη περιφερειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία περιλαμβάνει τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, με τις οποίες η χώρα έχει θαλάσσια σύνορα. Έχει πολύ συγκεκριμένη ατζέντα, θεματολογία, ζητήματα που αναφέρονται στην πολιτική προστασία ή στην προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος ή στη μετανάστευση, αλλά έχει και πολύ δύσκολα θέματα, όπως είναι η συνδεσιμότητα και η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών».
Αναγνώρισε ότι «προφανώς δεν είναι εύκολο να πραγματοποιηθεί (σ.σ. η περιφερειακή συνεργασία), διότι υπάρχουν ζητήματα, όπως η θέση της Τουρκίας σε σχέση προς την Κύπρο ή η κατάσταση στη Λιβύη (…), αλλά «θεωρούμε ότι τα προβλήματα δεν είναι αξεπέραστα, αντιθέτως, είναι η ώρα της ευθύνης για όλους». Και τόνισε μάλιστα πως «η Ελλάδα αυτή τη στιγμή έχει και τα μέσα, αλλά και τη διάθεση να αναλάβει έναν ρόλο επισπεύδοντα στην Ανατολική Μεσόγειο».
Αλήθεια ε; Μακάρι να τον αναλάβει τον ρόλο του επισπεύδοντα η Ελλάδα και μακάρι να καταφέρει να δώσει ώθηση στην περιφερειακή συνεργασία, με τη συμμετοχή και της Τουρκίας.
Αλλά, αυτή είναι άραγε η ανομολόγητη προϋπόθεση για να προχωρήσει ο Great Sea Interconnector; Να καταφέρει η Ελλάδα να κάνει πράξη την περιφερειακή συνεργασία 5χ5, με Τουρκία, Λιβύη, Αίγυπτο, Κύπρο; Και να τα βρουν όλοι αυτοί «στη βάση του διεθνούς δικαίου, της κυριαρχίας των κρατών και του ευρωπαϊκού κεκτημένου»; Όπως είπε χθες ο κ. Γεραπετρίτης;
Και μέχρι τότε τι θα γίνει με τον ΑΔΜΗΕ και τις πληρωμές του, τι θα κάνουμε με τη Nexans που λέει πως όλα είναι μια χαρά και συνεχίζει να φτιάχνει καλώδιο και να χρεώνει;
Αυτά έχει υπόψη το Ισραήλ και ξαναστέλνει μηνύματα «ελάτε να αρχίσουμε το καλώδιο από την ανάποδη και βλέπουμε»;