Η Σημασία της Έγκαιρης Διάγνωσης και Θεραπείας της Υπερχοληστερολαιμίας

Η υπερχοληστερολαιμία, δηλαδή η παθολογικά αυξημένη τιμή ολικής χοληστερόλης και ιδιαίτερα της «κακής» χοληστερόλης, δηλαδή της LDL, αποτελεί σήμερα έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για έμφραγμα μυοκαρδίου και ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια.
Οι υψηλές τιμές χοληστερόλης προκαλούν σταδιακά στένωση και αθηρωμάτωση των αγγείων σε ολόκληρο τον οργανισμό, ενώ τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως μόνο όταν έχει ήδη προκληθεί σοβαρή βλάβη — γι’ αυτό και χαρακτηρίζεται ως «σιωπηλή» νόσος.
Οι αυξημένες τιμές χοληστερόλης μπορεί να οφείλονται σε πρωτοπαθή αίτια (κληρονομικές παθήσεις) ή σε δευτεροπαθή αίτια, όπως αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης, νεφρικές παθήσεις και άλλες καταστάσεις.
Στις κληρονομικές παθήσεις περιλαμβάνεται η οικογενής υπερχοληστερολαιμία, η οποία αφορά 1 στους 250 ανθρώπους και αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων σε νεαρή ηλικία. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων έως και 80%, ενώ ο γονιδιακός έλεγχος συγγενών πρώτου βαθμού μπορεί να αποβεί σωτήριος για ασυμπτωματικά άτομα.
Η διάγνωση της υπερχοληστερολαιμίας είναι απλή και άμεση, μέσω μιας απλής εξέτασης αίματος που αξιολογεί την ολική χοληστερόλη, την HDL («καλή»), την LDL («κακή») και τα τριγλυκερίδια.
Για άτομα με πιθανή οικογενή υπερχοληστερολαιμία, ο γονιδιακός έλεγχος μπορεί να γίνει εντός του ΓΕΣΥ.
Πώς αντιμετωπίζεται η υπερχοληστερολαιμία;
Η τιμή της LDL αποτελεί τον βασικό δείκτη τόσο για τις υγιεινοδιαιτητικές παρεμβάσεις όσο και για τον θεραπευτικό στόχο της φαρμακευτικής αγωγής — στόχος που δεν είναι ίδιος για όλους.
Άτομα με ιστορικό καρδιαγγειακών προβλημάτων, νεφρική ανεπάρκεια, λιπώδη διήθηση ήπατος ή οικογενή υπερχοληστερολαιμία χρειάζονται εξατομικευμένο στόχο LDL και συχνότερη παρακολούθηση.
Οι πιο πρόσφατες μελέτες είναι ξεκάθαρες:
Όσο πιο γρήγορα μειωθούν τα επίπεδα της LDL, όσο πιο χαμηλά φτάσουν και όσο περισσότερο διατηρηθούν χαμηλά, τόσο μεγαλύτερο είναι το όφελος για τον ασθενή.
Για να επιτευχθούν και να διατηρηθούν οι επιθυμητές τιμές LDL, δύο είναι οι βασικοί πυλώνες:
- Υγιεινοδιαιτητικές παρεμβάσεις, που περιλαμβάνουν ισορροπημένη διατροφή και συστηματική άσκηση.
- Φαρμακευτική αγωγή, η οποία συχνά είναι απαραίτητη όταν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν επαρκούν. Οι στατίνες αποτελούν την πρώτη γραμμή θεραπείας, ενώ νέα καινοτόμα ενέσιμα φάρμακα έχουν προσφέρει πρωτοφανή θεραπευτικά αποτελέσματα και μεγαλύτερη συμμόρφωση των ασθενών.
Τόσο η Κυπριακή όσο και η Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρυνσης, αναγνωρίζοντας τη σημασία της έγκαιρης διάγνωσης και της σωστής θεραπευτικής προσέγγισης, έχουν εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες και υλοποιούν καμπάνιες ευαισθητοποίησης με το σαφές μήνυμα:
«Όσο πιο γρήγορα, όσο πιο χαμηλά η LDL — τόσο καλύτερη ζωή αξίζεις να έχεις»
Η πρόληψη ξεκινά με μία εξέταση
Ένας απλός αιματολογικός έλεγχος αρκεί για να εντοπιστεί έγκαιρα η διαταραζή των λιπιδίων και να αντιμετωπιστεί ένας από τους πιο ύπουλους παράγοντες κινδύνου της σύγχρονης ζωής.
Σημειώνεται ότι στην Κύπρο, μέσω του ΓΕΣΥ, έχει ήδη ενταχθεί πρόγραμμα ελέγχου χοληστερόλης στα παιδιά, βρίσκεται σε εξέλιξη η δημιουργία Μητρώου Ατόμων με Οικογενή Υπερχοληστερολαιμία, ενώ παράλληλα λειτουργούν εξειδικευμένα Ιατρεία Λιπιδίων που διασφαλίζουν ταχύτερη και πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση της υπερχοληστερολαιμίας.
Η Παθολογική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Λεμεσού του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας στελεχώνεται με έμπειρο και υψηλά καταρτισμένο προσωπικό, για την αντιμετώπιση πιο περίπλοκων περιστατικών. Στο πλαίσιο της λειτουργίας της, διαθέτει μεταξύ άλλων εξειδικευμένα Ιατρεία Ηπατολογίας, Διαβήτη, Υπέρτασης και Λιπιδίων, προσφέροντας ολοκληρωμένη διάγνωση, παρακολούθηση και θεραπευτική καθοδήγηση για παθήσεις που απαιτούν συνεχή, εξειδικευμένη φροντίδα.
Περισσότερες πληροφορίες για την Παθολογική Κλινική στον σύνδεσμο που ακολουθεί: https://www.shso.org.cy/clinic/pathologiki-4/.
Δρ Μαρία Σκαρπάρη
Παθολόγος
Γενικό Νοσοκομείου Λεμεσού