Η σεξουαλική παρενόχληση ως πολιτικό πρόβλημα

Συζητώντας με την εμπειρογνώμονα φύλου και ερευνήτρια δρα Άννα Πηλαβάκη τη συγκριτική μελέτη κοινοβουλίων για τη σεξουαλική παρενόχληση, που συνέγραψε για την Επιτροπή Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση και την Επαγγελματική Εκπαίδευση (ΕΙΦ), μου ανέφερε μερικά συγκεκριμένα πρόσφατα παραδείγματα σχετικών καταγγελιών εναντίον βουλευτών, σε κοινοβούλια ευρωπαϊκών χωρών. Συγκρατώ την περίπτωση του Άγγλου πρώην βουλευτή του Εργατικού Κόμματος Mike Hill, που το 2019 καταγγέλθηκε από συνεργάτιδά του για σεξουαλική παρενόχληση και στη συνέχεια για θυματοποίησή της, όταν εκείνη αντέδρασε.
Η Ανεξάρτητη Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων του Βρετανικού κοινοβουλίου, αποφάνθηκε ότι ο Hill παραβίασε την πολιτική του Σώματος για τη σεξουαλική παρενόχληση, ενώ ο ίδιος παραιτήθηκε από τη θέση του βουλευτή το 2021.Το ανεξάρτητο δικαστήριο για νομικές διαφορές εργατικού δικαίου (Employment Tribunal), δικαίωσε την ενάγουσα και τον διέταξε να καταβάλει ως αποζημίωση στο θύμα του, σχεδόν μισό εκατομμύριο λίρες. Μια άλλη περίπτωση, αφορά τον Patrick Grady Σκωτσέζο πρώην βουλευτή (Scottish National Party – SNP), που το 2021 κατηγορήθηκε ότι προχώρησε σε ανεπιθύμητη σωματική επαφή, με σεξουαλική χροιά (χάιδεμα μαλλιών, αυχένα, πλάτης), με 19χρονη κοπέλα, μέλος του προσωπικού του κόμματος. Του επιβλήθηκε διήμερη αναστολή από τη Βουλή των Κοινοτήτων και υποχρέωση δημόσιας, αλλά και προσωπικής απολογίας προς το θύμα, τελικά παραιτήθηκε το 2024 από τη θέση του, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει έντονη δημόσια συζήτηση, για την «ευνοϊκή» αντιμετώπιση της υπόθεσης του, από το σύστημα.
Η δρ Πηλαβάκη επεσήμανε ότι το 2017-2022, υπήρξε ένα ευρύτερο κύμα καταγγελιών στο Βρετανικό κοινοβούλιο, καθώς δεκάδες βουλευτές διαφόρων κομμάτων, βρέθηκαν αντιμέτωποι με κατηγορίες για σεξουαλική παρενόχληση ή ανάρμοστη συμπεριφορά, αλλά παρά τα μέτρα που λήφθηκαν, οι κυρώσεις σπάνια φτάνουν σε ποινικό επίπεδο. Στη Λιθουανία ο βουλευτής Mykolas Majauskas καταγγέλθηκε ανώνυμα το 2018 νγια σεξουαλική παρενόχληση 18χρονης μαθήτριας, αλλά η εισαγγελική Αρχή, αρνήθηκε να ασχοληθεί, λόγω της ανωνυμίας της καταγγελίας και της έλλειψης συγκεκριμένων στοιχείων.
Ο Majauskas δεν αντιμετώπισε κυρώσεις, πέρα από το ότι η υπόθεση έβλαψε τη δημόσια εικόνα του – μια υπόθεση ενδεικτική, για τις δυσκολίες που έχουν τα θύματα, να καταγγείλουν επώνυμα. Μια άλλη περίπτωση, αφορά τον Γάλλο πρώην βουλευτή Denis Baupin, που καταγγέλθηκε το 2016 για σεξουαλική παρενόχληση, από αρκετές γυναίκες (βουλευτίνες και πολιτικά στελέχη), για σοβαρά περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης (ανεπιθύμητα φιλιά, πιεστικά μηνύματα κ.λπ.). Το αποτέλεσμα ήταν ότι παραιτήθηκε από τη θέση του αντιπροέδρου της Βουλής, ενώ η υπόθεση προκάλεσε ευρύτερη δημόσια συζήτηση, για τη σεξουαλική παρενόχληση στο πολιτικό περιβάλλον. Όπως τονίζεται και στη μελέτη που η δρ Πηλαβάκη θα παρουσιάσει στις 3 Δεκεμβρίου 2025 στη Βουλή, μαζί με την πρόεδρο της ΕΙΦ Ελένη Κουζούπη, «το φαινόμενο της σεξιστικής συμπεριφοράς και της παρενόχλησης, δεν είναι μόνο εργασιακό, ή προσωπικό, καθώς υπονομεύει την αντιπροσωπευτικότητα, την ελευθερία έκφρασης, την ποιότητα του κοινοβουλευτικού έργου και οδηγεί σε αυτολογοκρισία, αποχώρηση ικανών στελεχών και αποθάρρυνση νέων γυναικών, να ασχοληθούν με την πολιτική».