Η Οργάνωση Τυφλών ζητά κατοχύρωση δικαιώματος συνοδείας με ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους

Η Παγκύπρια Οργάνωση Τυφλών, η μοναδική αντιπροσωπευτική και διεθνώς αναγνωρισμένη στην Κύπρο βάση Ευρωπαϊκού Κανονισμού, διεκδικεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 το δικαίωμα των τυφλών και των ατόμων με αναπηρίες να κατέχουν σκύλο βοήθειας και συνοδείας, χρησιμοποιώντας τον για απρόσκοπτη πρόσβαση σε δομημένο και μη περιβάλλον και σε όλες τις υπηρεσίες και εγκαταστάσεις της χώρας.
Σε ανακοίνωσή της, η Οργάνωση τονίζει ότι η αυτόνομη μετακίνηση με ασφάλεια και ανεξαρτησία αποτελεί αυτονόητο τρόπο ζωής σε κάθε σύγχρονη κοινωνία. «Με τους έντονους ρυθμούς των σύγχρονων πόλεων, αναβαθμίζονται οι απαιτήσεις των πολιτών για γρήγορο και ασφαλές ταξίδι, διασφαλίζοντας το δικαίωμα των τυφλών στην κινητικότητα και τη συμμετοχή σε όλους τους τομείς της ζωής», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η Οργάνωση υπενθυμίζει ότι κατά την ίδρυση και λειτουργία της υπηρεσίας εκπαίδευσης και παροχής σκύλων οδηγών, η αναγνώριση ότι ορισμένα άτομα με αναπηρίες χρειάζονται «ζωντανή» συνοδεία ανθρώπων ή ζώων είναι επιβεβλημένη για την απόλαυση πλήρους φάσματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι σκύλοι οδηγοί διασφαλίζουν την ασφαλή και ανεμπόδιστη είσοδο σε κτίρια, ανοιχτούς χώρους και υπηρεσίες, σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό Αρ.2 (2014) της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες και το άρθρο 5 της ίδιας Σύμβασης για την «ίση μεταχείριση».
Η Οργάνωση σημειώνει ότι για σχεδόν δέκα χρόνια λειτούργησε υπηρεσία εκπαίδευσης και παροχής σκύλων οδηγών, με την Αστυνομία Κύπρου να εκπαιδεύει οκτώ τουλάχιστον σκύλους για αντίστοιχο αριθμό ατόμων με οπτική αναπηρία. Ωστόσο, η υπηρεσία τερματίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 λόγω της κατάστασης που επικρατούσε τότε στη χώρα.
Οι σκύλοι οδηγοί αποτελούν αναντικατάστατους συνοδούς, συμβάλλοντας στην ανεξάρτητη διαβίωση, την κοινωνική συμμετοχή, τη διατήρηση της εργασίας, την οικονομική αυτονομία και την καταπολέμηση της απομόνωσης των ατόμων με αναπηρία. Η εκπαίδευση τους απαιτεί σοβαρή, μακρόχρονη και επιστημονική κατάρτιση τόσο του ίδιου του σκύλου όσο και του χρήστη του, για ασφαλείς μετακινήσεις με ταξί, λεωφορείο, τρένο, πλοίο και αεροπλάνο, όπου οι χώρες της ΕΕ είναι υποχρεωμένες να τους δέχονται.
Ωστόσο, δεν υπάρχει Ευρωπαϊκός Κανονισμός που να ρυθμίζει την κινητικότητα των τυφλών μέσα στην ίδια τους τη χώρα, όπως στους χώρους εργασίας, εκπαίδευσης, αναψυχής ή αθλητικών δραστηριοτήτων.
Η εκπαίδευση ενός σκύλου οδηγού διαρκεί έως δύο χρόνια, ξεκινώντας από κουτάβι ράτσας λαμπραντόρ, γκόλντεν ριτρίβερ ή γερμανικό ποιμενικό, που εκπαιδεύεται σε βασική υπακοή και κοινωνικοποίηση για ένα χρόνο. Στη συνέχεια, ο εκπαιδευτής αναλαμβάνει την εκπαίδευση στο θέμα της οδήγησης και παραδίδει τον σκύλο στο τυφλό άτομο για συνεκπαίδευση διάρκειας 5-6 εβδομάδων. Το κόστος εκπαίδευσης κυμαίνεται από €15.000 έως €20.000.
Διάφορες χώρες έχουν ήδη υιοθετήσει νομοθετικές και διοικητικές ρυθμίσεις που κατοχυρώνουν το δικαίωμα των τυφλών και των ατόμων με αναπηρίες να συνοδεύονται από εκπαιδευμένο σκύλο σε όλους τους δημόσιους χώρους, ενώ η παραβίαση αυτού του δικαιώματος θεωρείται διάκριση και τιμωρείται.
Η Παγκύπρια Οργάνωση Τυφλών καταλήγει ότι, αναγνωρίζοντας τη σημασία ενός κατάλληλα εκπαιδευμένου σκύλου για την ανεξάρτητη ζωή των τυφλών και των ατόμων με αναπηρίες, θα πρέπει να ετοιμαστεί ειδική νομοθεσία σε συνεργασία με την Οργάνωση.