Η Κύπρος στην κορυφή της ψηφιακής οικονομίας: Τι σημαίνει για τις επιχειρήσεις η έκθεση DEN 2025

Σπουδαία και ενδιαφέροντα στοιχεία για την οικονομία και την καινοτομία, αναδεικνύει η έκθεση Digital Economy Navigator 2025 (DEN 2025), της Digital Cooperation Organization (DCO) για την Κύπρο, κατατάσσοντας τη χώρα σε ηγετική θέση τόσο στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, όσο στην Ευρώπη. Μιλώντας στο Alphanews.live για την έκθεση, ο Επικεφαλής Επιστήμονας Δημήτρης Σκουρίδης, τόνισε ότι τα ευρήματα αναγνωρίζουν την Κύπρο ως μία από τις κορυφαίες ψηφιακές οικονομίες της περιοχής.
«Επιβεβαιώνει τη σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε βασικούς τομείς όπως στη Ψηφιακή Διακυβέρνηση, στις Υποδομές και Συνδεσιμότητα και στην Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα. Παρατηρούνται σημαντικές βελτιώσεις σε σύγκριση με την έκθεση για το 2024, για τις οποίες μπορούμε όλοι να είμαστε υπερήφανοι» τονίζει.
Τα άριστα σημεία
Ο Επικεφαλής Επιστήμονας στάθηκε ιδιαίτερα στις πιο κάτω βαθμολογίες της έκθεσης:
Α) Στην κατηγορία ψηφιακή χρηματοδότηση και banking, η Κύπρος βαθμολογείται με άριστα 100/100. Η χώρα μας διαθέτει πλέον ένα από τα πιο προηγμένα συστήματα ψηφιακής τραπεζικής και ψηφιακών πληρωμών σε ολόκληρο τον κόσμο. Διαθέτουμε ταχύτερες διαδικασίες, απρόσκοπτη ηλεκτρονική τραπεζική και σχεδόν καθολική πρόσβαση σε ψηφιακά πορτοφόλια.
Β) Εξαιρετική βαθμολογία λαμβάνει η Κύπρος, και στον ψηφιακό μετασχηματισμό της βιομηχανίας (91,2/100). Η ναυτιλία, ο τουρισμός, οι επαγγελματικές υπηρεσίες και το λιανικό εμπόριο έχουν ψηφιοποιηθεί ταχύτερα από σχεδόν οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη. Πλατφόρμες όπως το Ask-Wire, το KeelX και το EnergyIntel είναι παραδείγματα παγκόσμιας κλάσης.
Γ) Καταγράφεται επίσης ισχυρή πρόοδος στην Ψηφιακή πολιτική και διακυβέρνηση. Η νέα ηλεκτρονική ταυτότητα που υιοθετήθηκε τον Ιανουάριο του 2025 και η έγκαιρη ευθυγράμμισή μας με τον νόμο της ΕΕ για την Τεχνητή Νοημοσύνη (EU AI Act), φέρνουν την Κύπρο μπροστά από πολλές μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ.
Δ) Στην κατηγορία ψηφιακές δεξιότητες και κατάρτιση, παρατηρείται σαφής ανοδική τάση. Περισσότεροι Κύπριοι από ποτέ αποκτούν ψηφιακές δεξιότητες, μειώνεται το χάσμα στις γυναίκες και τους ηλικιωμένους πολίτες και η ψηφιακή κατάρτιση στον χώρο εργασίας επιταχύνεται.
Όπως σημείωσε ο κ. Σκουρίδης, παρατηρείται αύξηση του Ψηφιακού Περιβάλλοντος Startup (Digital Startup Environment), της πυκνότητας (density) νέων επιχειρήσεων καθώς και την προσέλκυση ξένων εταιρειών, με πιο πρόσφατο παράδειγμα την εταιρεία κολοσσό Τεχνητής Νοημοσύνης «Tenstorrent» που προγραμματίζει να ανοίξει γραφείο στην Κύπρο και να δραστηριοποιηθεί στη χώρα μας.
«Αυτά δεν είναι απλά στατιστικά στοιχεία. Η καινοτομία και τεχνολογία καθίστανται κινητήριος μοχλός της οικονομίας με δημιουργία θέσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας, χαμηλότερο κόστος και πιο άνετη καθημερινή ζωή» τόνισε μεταξύ άλλων.
Τι σημαίνει για τις επιχειρήσεις;
«Η πρόοδος που καταγράφεται έχει άμεσο αντίκτυπο στις εργασίες των επιχειρήσεων» εξηγεί ο κ. Σκουρίδης.
Το κράτος έχει ευθυγραμμίσει με επιτυχία τις πολιτικές, με τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα προστασίας δεδομένων, κυβερνοασφάλειας, διαλειτουργικότητας και συνδεσιμότητας, δημιουργεί ένα ευνοϊκό και ασφαλές περιβάλλον για τις εταιρείες. Ο ψηλός δείκτης πρόσβασης στο Διαδίκτυο (Internet Access) και Ψηφιακής Ένταξης (Digital Inclusion), επιβεβαιώνει σχεδόν καθολική πρόσβαση στο διαδίκτυο. Επίσης, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα, αναφέρεται στην έκθεση ως παράδειγμα πρόοδου στη διακυβέρνηση, επιτρέποντας στους πολίτες και στις επιχειρήσεις ασφαλή πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες και ηλεκτρονικές υπογραφές.
Για τον Επικεφαλής, τα διδάγματα που προκύπτουν από την έκθεση είναι ενθαρρυντικά και θα πρέπει να ληφθούν υπόψη από τις επιχειρήσεις.
«Για παράδειγμα, εάν μια εταιρεία δραστηριοποιείται στον τομέα των χρηματοοικονομικών, των μεταφορών, του τουρισμού ή των επαγγελματικών υπηρεσιών, τότε υπάγεται σε δύο από τους πέντε πιο ψηφιοποιημένους τομείς στην Ευρώπη και θα μπορούσε να εντείνει τις προσπάθειές της, να προχωρήσει σε εξαγωγές και προσλήψεις» εξηγεί και προσθέτει ότι «Εάν μια εταιρεία, δραστηριοποιείται στον τομέα της μεταποίησης, των τεχνολογιών υγείας, της αγροτεχνολογίας ή της πράσινης τεχνολογίας, τότε παρατηρείται μια μέτρια βαθμολογία για τη χώρα μας. Ως εκ τούτου, δημιουργούνται σημαντικές ευκαιρίες για αυτές τις επιχειρήσεις, αφού η αγορά είναι ανοικτή για λύσεις που προέρχονται από την Κύπρο».
Ο κ. Σκουρίδης προχώρησε σε ακόμη μια εισήγηση προς τα Διευθυντικά στελέχη των κυπριακών εταιρειών θα μπορούσαν να συγκρίνουν την εταιρεία τους στη βάση των έντεκα πυλώνων του DEN (το διαδραστικό εργαλείο είναι δωρεάν στη σελίδα den.dco.org) και να σχηματίσουν μια εικόνα για το που υστερεί και που παρουσιάζει πρόοδο η δική τους εταιρία η οργανισμός. «Με άλλα λόγια, το DEN μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένας δείκτης για τις κυπριακές επιχειρήσεις για την πρόοδο που σημειώνουν» καταλήγει.
Αδυναμίες παρά την επιτυχία
Ωστόσο, παρόλο την ισχυρή ψηφιακή υποδομή και το παράδειγμα που δίνει η Κύπρος για βιώσιμο και ασφαλές ψηφιακό μετασχηματισμό στην περιοχή, υπάρχουν αδυναμίες που κατά τον Επικεφαλή απαιτούν επείγουσα δράση. Ζητήματα όπως:
Α) στην Ψηφιακή Καινοτομία, όπου η Κύπρος διατηρεί βαθμολογία 63,4/100 που είναι κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
«Είμαστε εξαιρετικοί στη χρήση της τεχνολογίας άλλων, αλλά δημιουργούμε λίγη δική μας. Οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη έχουν αυξηθεί, αλλά δεν παράγουμε σχεδόν καθόλου παγκοσμίως αναγνωρισμένα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, βασικό λογισμικό ή deep-tech unicorns.Το μέγεθός μας, ως χώρα, καθιστά δύσκολο να επενδύσουμε σε Ψηφιακά Μοντέλα Μάθησης, λόγω υψηλού κόστους ως εκ τούτου πρέπει να εξερευνήσουμε νέους μηχανισμούς που θα ενισχύσουν την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων πιο γρήγορα» επεξηγεί.
Β) στις Ψηφιακές επιχειρήσεις, όπου η Κύπρος συγκεντρώνει βαθμολογία 45,8/100 καταγράφοντας απότομη πτώση.
Ο κ. Σκουρίδης σχολιάζει επί τούτου ότι «ενώ έχουμε εκατοντάδες μικρές ψηφιακές επιχειρήσεις, δεν έχουμε σχεδόν καμία μεσαίου μεγέθους (50-500 εκατ. ευρώ) που να απασχολεί χιλιάδες άτομα και να εξάγει σε όλο τον κόσμο. Έχουμε αρκετές δράσεις σε αυτόν τον τομέα και έχουν παρατηρηθεί ενθαρρυντικά παραδείγματα μικρομεσαίων εταιρειών που επιδιώκουν διεθνοποίηση όπως η Embio Diagnostics, η Dynamic Works, το SOZO Brain Center αλλά πρέπει να επιταχύνουμε τη δημιουργία και άλλων success stories.
Γ) στην κάλυψη και προσιτότητα των υποδομών, όπου η βαθμολογία της Κύπρου είναι μόνο 21,4/100 για την ισότητα κάλυψης (coverage equity). Ενώ οι αστικές περιοχές απολαμβάνουν οπτικές ίνες gigabit, πολλά χωριά και νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν πιο υψηλές τιμές ή χειρότερη πρόσβαση σε σταθερή ευρυζωνική σύνδεση.
«Είναι σημαντικό, να διορθώσουμε αυτές τις αδυναμίες τα επόμενα χρόνια, αντιμετωπίζοντας έτσι τον κίνδυνο να μετατραπούμε σε μια «ψηφιακή οικονομία υποκαταστημάτων»» σημειώνει. Σε αντίθετη περίπτωση αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλούς μισθούς για λίγους, αλλά με το μεγαλύτερο μέρος του νέου πλούτου και των υψηλής αξίας θέσεων εργασίας να δημιουργείται αλλού.
«Οι πιο πάνω αδυναμίες καθώς και άλλα κενά λαμβάνονται υπόψη στο πρόγραμμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της Κύπρου και των πολιτικών της κυβέρνησης» καταλήγει.
Οι επόμενοι στόχοι
Τα αποτελέσματα της έκθεσης καταγράφουν σημαντική πρόοδο για την Κύπρο, δείχνοντας πως η χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. «Μας ενθαρρύνει να συνεχίσουμε με στοχευμένες πολιτικές που επενδύουν στην έρευνα, την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα, αλλά και το ανθρώπινό μας κεφάλαιο» σημειώνει ο κ. Σκουρίδης.
Ο Επικαφαλής βλέπει σταθερά βήματα προς ένα σύγχρονο κράτος όπου η ψηφιακή διακυβέρνηση είναι βαθιά ριζωμένη στις πολιτικές και δίπλα στους πολίτες, δημιουργώντας παράλληλα μια από τις πιο φιλικές προς τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες ψηφιακές οικονομίες στην Ευρώπη σε χρόνο ρεκόρ.
«Η Κύπρος μετατρέπεται σε κόμβο καινοτομίας στην περιοχή μας και δρα ως γέφυρα για άλλες χώρες που θέλουν να δραστηριοποιηθούν στην Ευρώπη. Αυτό είναι ένα τεράστιο επίτευγμα. Το μήνυμα που επιθυμώ να στείλω είναι ότι υλοποιούμε συγκεκριμένες πολιτικές και δράσεις με στόχο να αναβαθμίσουμε κι άλλο τη θέση μας στα επόμενα χρόνια» καταλήγει.