Η βιοοικονομία στην καθημερινή μας ζωή

της Επιτρόπου Τζέσικα Ρόσγουελ*
Μπορείτε να φανταστείτε έναν κόσμο όπου τα προϊόντα που χρησιμοποιούμε καθημερινά, από τα πλαστικά και τα χρώματα έως τα ρούχα και τα δομικά υλικά, θα προέρχονται όλα από ανανεώσιμους, βιολογικούς και εγχώριους φυσικούς πόρους, αντί από ορυκτά καύσιμα;
Μπορείτε να οραματιστείτε έναν κόσμο όπου θα μπορούμε να τα κάνουμε όλα αυτά, στηρίζοντας παράλληλα τις αγροτικές κοινότητες, παρέχοντας ποιοτικές θέσεις εργασίας και πράσινη ανάπτυξη και μειώνοντας ταυτόχρονα το αποτύπωμα άνθρακα;
Το μέλλον αυτό είναι πολύ πιο κοντά από ό,τι φαντάζεστε. Καλωσορίσατε στη βιοοικονομία ― μια καινοτόμο λύση σε ένα πρόβλημα που δημιουργήθηκε από τα ορυκτά καύσιμα και που πρέπει σύντομα να αποτελεί παρελθόν για μας. Το 2023 η βιοοικονομία της ΕΕ παρήγαγε 863 δισ. ευρώ, ποσό που αντιπροσωπεύει το 5 % του ΑΕΠ της ΕΕ και στηρίζει πάνω από 17 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Έχει όμως δυνατότητα για πολλά περισσότερα.
Η ΕΕ βρίσκεται στην κατάλληλη θέση ώστε να ηγηθεί της παγκόσμιας βιοοικονομίας, με καύσιμο την επιστήμη και την καινοτομία, με βάση τους δικούς μας φυσικούς πόρους και πρώτες ύλες, και με τη στήριξη της ενιαίας αγοράς μας. Πάνω από τα δύο τρίτα των κρατών μελών της ΕΕ έχουν δεσμευτεί να εφαρμόσουν εθνικές στρατηγικές βιοοικονομίας. Η Κύπρος κάνει τα πρώτα βήματα προς την ανάπτυξη της βιοοικονομίας μέσω ευρύτερων εθνικών σχεδίων δράσης. Θέλουμε να στηρίξουμε τις τομές στις εξελίξεις ώστε να κάνουμε το άλμα από την καινοτομία στην ανάπτυξη.
Η νέα στρατηγική της ΕΕ για τη βιοοικονομία έχει ως στόχο να εκτινάξει αυτή την ανάπτυξη. Θα συνεργαστούμε με γεωργούς, δασοκόμους και άλλες μικρές επιχειρήσεις για να γεφυρώσουμε το χάσμα μεταξύ εργαστηρίου και αγοράς και να μετατρέψουμε τις ιδέες σε βιομηχανική πραγματικότητα. Η στρατηγική θα διασφαλίσει ένα ισχυρό χρηματοπιστωτικό οικοσύστημα, το οποίο θα συνδυάζει δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Και θα παρέχει κανονιστική σαφήνεια, με τη θέσπιση απλών και συνεκτικών κανόνων που επιταχύνουν τις εγκρίσεις για καινοτόμες λύσεις.
Η Ευρώπη πρέπει να αναπτύξει τους τομείς της βιοοικονομίας με το μεγαλύτερο δυναμικό οικονομικής επέκτασης και περιβαλλοντικού οφέλους. Ωστόσο, η ανάπτυξη αυτή πρέπει να έχει ως οδηγό τη σταθερή προσήλωση στη βιωσιμότητα. Η διαχείριση των δασών, των εδαφών και άλλων οικοσυστημάτων της Ευρώπης πρέπει να γίνεται με σύνεση και εντός οικολογικών ορίων. Έχουμε το βλέμμα στραμμένο στην πράσινη ανάπτυξη αλλά και σε ένα μέλλον βιώσιμο. Αυτό σημαίνει ότι η βιοοικονομία πρέπει να καταπολεμήσει την απώλεια βιοποικιλότητας και τη ρύπανση.
Για τον λόγο αυτό απαιτείται επίσης ιδιαίτερη έμφαση στην κυκλικότητα και καλύτερη χρήση της υπολειμματικής βιομάζας, όπως οργανικά απόβλητα ή γεωργικά κατάλοιπα, όπως το άχυρο δημητριακών ή το πριονίδι. Αντί να απορρίπτονται, τα υλικά αυτά μπορούν να γίνουν λίπασμα για τις καλλιέργειές μας, τροφή για τα ζώα μας ή να η βάση βιοϋλικών. Μπορούμε να μετατρέψουμε τα απόβλητα σε πλούτο και να βοηθήσουμε την Ευρώπη να παράγει μεγαλύτερη αξία με λιγότερους πρωτογενείς πόρους.
Η βιοοικονομία μπορεί να δώσει ώθηση στην ευρωπαϊκή ευημερία και να ενισχύσει το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα. Παράλληλα, θα μειώσει την εξάρτησή μας από ευάλωτες παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και από άλλες χώρες για την προμήθεια πρώτων υλών. Για την οικοδόμηση στρατηγικής αυτονομίας και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, η επένδυση σε ολόκληρη την κοινωνία στις αγροτικές μας κοινότητες και περιφέρειες, στο περιβάλλον και τα οικοσυστήματά μας και κυρίως στο μέλλον μας, αποτελεί καθοριστικό πυλώνα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Αναλογιστείτε το στην καθημερινότητά σας, με αναρίθμητα προϊόντα ορυκτής προέλευσης γύρω σας. Και φανταστείτε μια πιο καθαρή, πιο βιώσιμη και πιο ανθεκτική Ευρώπη.
*Μέλος Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδια για το Περιβάλλον, την Ανθεκτικότητα των υδάτινων Πόρων και την Ανταγωνιστική Κκυκλική Οικονομία