Εποχή παράδοσης

Όχι, τούτη τη φορά αυτή η υπόθεση δεν ήταν όπως η υπόθεση Τσιακούρμα. Δεν υπήρξε ανταλλαγή. Δεν έπιασε το παζάρεμα «αφήστε εσείς τον Σιμόν Αϊκούτ και θα αφήσουμε και εμείς τους πέντε Ελληνοκύπριους». Ο Σιμόν καταδικάστηκε σε φυλάκιση πέντε χρόνων στον νότο. Μετά από αυτή την καταδίκη, δεν είχε καμία αξία να στριμώχνονται πιο πολύ οι Ελληνοκύπριοι οι οποίοι πιάστηκαν όμηροι στον βορρά. Ήταν ένοχος ο Τέκογλου ο οποίος συνελήφθη με ναρκωτικά το 2000 στον νότο. Ο δε Τσιακούρμας που πιάστηκε όμηρος στον βορρά σε απάντηση αυτού ήταν αθώος. Έγινε παζάρεμα. Και μετά ανταλλαγή. Σώθηκε ο Τέκογλου. Ελευθερώθηκε και ο Τσιακούρμας.
Ελάτε να δούμε όλοι μαζί τώρα μια φωτογραφία την οποία μου θύμισε ο αγαπητός μου φίλος Φίφο. Η πλατεία Ελευθερίας στη Λευκωσία. Ασφυκτικά γεμάτη. Η πλατεία, οι παράδρομοι, παντού. Καρφίτσα δεν έπεφτε. Για ποιο πράγμα μαζεύτηκε αυτό το μεγάλο πλήθος; Η τουρκική πλευρά συνέλαβε πέντε Ελληνοκύπριους νέους, λέει. Κατόπιν τούτου ξέσπασε χαλασμός κόσμου. Εκείνοι που γέμισαν ασφυκτικά την πλατεία Ελευθερίας απαιτούν να αφεθούν ελεύθεροι οι νέοι. Κάνει σύγκριση ο Φίφο. Τον τότε καιρό με το τώρα. Κοιτάξτε πού ήμασταν και πού φτάσαμε. Πέρασε η μόδα τέτοιων δράσεων, ανήκουν στο παρελθόν πλέον. Κανείς στον νότο δεν κούνησε το δαχτυλάκι του για τους πέντε Ελληνοκύπριους που συνελήφθησαν. Τα πολιτικά κόμματα έμειναν πολύ σιωπηλά. Μου είχε πει τα ίδια πράγματα και ένας αγαπητός μου φίλος στον νότο. Οι αντιδράσεις που υπήρξαν στον βορρά κατά αυτών των συλλήψεων ήταν πολύ πιο έντονες, λέει.
Τι έγινε, γύρισε ανάποδα η Κύπρος; Γίνεται στον βορρά αυτό που έπρεπε να γίνει στον νότο. Αντιθέτως, γίνονται στον νότο πάρα πολλά πράγματα που έπρεπε να γίνουν στον βορρά. Για παράδειγμα, καταγγέλλεται εκ μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς διεθνώς η απαγόρευση εισόδου κάποιων αντιπολιτευόμενων φίλων μας στην Τουρκία. Οι εκπρόσωποί μας που πηγαινοέρχονται ως παρατηρητές στους ευρωπαϊκούς θεσμούς δεν θέτουν καν στην ημερήσια διάταξη αυτό το θέμα. Πάλι η ελληνοκυπριακή πλευρά αναζητεί διεθνώς και το δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης των φίλων μας που επιχειρείται να τους αφαιρεθεί με πιέσεις εδώ. Κοντολογίς, κάνουν εκείνοι στη θέση μας τα πράγματα που εμείς είμαστε ανήμποροι να κάνουμε.
Όμως, άλλο είναι το ουσιαστικό ζήτημα στο οποίο θέλω να ελκύσω την προσοχή σας. Πώς έχασε το κίνητρό της για αντίσταση η ελληνοκυπριακή πλευρά με την πάροδο των χρόνων μετά το 1974; Γιατί επιδεικνύει μόνο αδύναμες αντιδράσεις σε γεγονότα στα οποία παλιά επιδείκνυε μεγάλη αντίδραση; Μήπως απέκτησε ανοσία και το νταηλίκι σε αυτό το νησί; Υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι. Άλλαξαν οι απόψεις των Ελληνοκύπριων διανοούμενων στο θέμα της λύσης και της ειρήνης. Επέλεξαν άλλον δρόμο και όχι τον καβγά με την Τουρκία, προσπαθώντας να συμφωνήσουν μαζί της και χρησιμοποιώντας μια ήπια γλώσσα. Όπως στο παράδειγμα με το φίδι, το οποίο μου ανέφερε ο Μακάριος Δρουσιώτης κατά την περίοδο του Σχεδίου Ανάν. Ο Δρουσιώτης έβρισκε λανθασμένη τη μορφή αγώνα που διεξαγάγαμε στον βορρά. «Δεν ξέρετε να βγάζετε το φίδι από την τρύπα», έλεγε, «Αυτός ο αγώνας δεν γίνεται έτσι ντόμπρα, όπως κάνετε εσείς». Δηλαδή, κοντολογίς ήθελε να πει το εξής: Δεν θέλει αντριλίκι να χτυπάς τη γροθιά στο μαχαίρι, μαστοριά θέλει! Αυτό μου το είχε πει από τη δεκαετία του 1960 ο αγαπητός μου φίλος ποιητής Ορμπάι.
Μειώθηκε πιο πολύ αυτό το κίνητρο στον νότο μετά το δημοψήφισμα για το Σχέδιο Ανάν. Αυτό συνοδεύτηκε από το άνοιγμα των πυλών το 2003 και την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δικό τους χρώμα έγινε το γκρίζο της ΕΕ. Ούτε μυρίζει, ούτε βρομά! Και όταν μπήκε στη ζωή μας ένα ζήτημα όπως η «γλώσσα της ειρήνης», τα εγκαταλείψαμε πλήρως και αποδεχτήκαμε την παθητικότητα. Ύστερα. σχέδια, ταμεία. Άρχισε η εποχή της παράδοσης.
Δεν μπορέσαμε να καταλάβουμε ότι όλα αυτά είναι σεβασμός στους τυράννους. Έκανε καλό σε όλους μας η κατάπαυση του πυρός. Ακόμα δεν φωνάξαμε «ζήτω το στάτους κβο». Όμως, όπως πάνε τα πράγματα, θα γίνει και αυτό μια μέρα…