Ενέργεια: Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για 235 έργα που αφορούν και την Κύπρο

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε κατάλογο 235 διασυνοριακών ενεργειακών έργων, τα οποία εντάσσονται στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCIs) και στα Έργα Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PMIs). Πρόκειται για τον δεύτερο κατάλογο από το 2023, με τα έργα να αποκτούν πρόσβαση σε ενωσιακή χρηματοδότηση από τον μηχανισμό Συνδέοντας την Ευρώπη και σε επιταχυνόμενες διαδικασίες αδειοδότησης και κανονιστικής έγκρισης.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, τα έργα θα ενισχύσουν τη διασυνοριακή ενεργειακή συνδεσιμότητα, συμβάλλοντας στην ολοκλήρωση της Ενεργειακής Ένωσης, την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, αλλά και την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης. Η Επιτροπή αναφέρει ότι οι επενδυτικές ανάγκες για ευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές έως το 2040 υπολογίζονται σε 1,5 τρισ. ευρώ, με τα νέα έργα να καλύπτουν σημαντικό μέρος των μελλοντικών απαιτήσεων.
Κατανομή έργων
Ο εγκεκριμένος κατάλογος περιλαμβάνει:
- 113 έργα ηλεκτρικής ενέργειας, υπεράκτιας ενέργειας και έξυπνων δικτύων
- 100 έργα υδρογόνου και ηλεκτρολυτικών κυψελών
- 17 έργα υποδομών μεταφοράς CO₂, ενισχύοντας την αγορά δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα
- 3 έργα έξυπνων δικτύων φυσικού αερίου
- 2 μακροχρόνια έργα που συνδέουν Μάλτα και Κύπρο με το ηπειρωτικό ευρωπαϊκό δίκτυο φυσικού αερίου
Η εκτελεστική αντιπρόεδρος Τερέσα Ριμπέρα χαρακτήρισε τα έργα «σανίδες σωτηρίας της Ενεργειακής Ένωσης», ενώ ο επίτροπος Ενέργειας και Στέγασης Νταν Γιέρενσεν τόνισε ότι θα συμβάλουν στην παροχή «καθαρότερης, φθηνότερης και ασφαλέστερης ενέργειας» σε πολίτες και επιχειρήσεις.
Θεσμική διαδικασία
Ο κατάλογος θα υποβληθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο για έλεγχο μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξης. Οι συννομοθέτες έχουν στη διάθεσή τους δύο μήνες – με δυνατότητα παράτασης – για να εγκρίνουν ή να απορρίψουν τον κατάλογο, χωρίς όμως να τον τροποποιήσουν.
Παράλληλα, η Επιτροπή διοργανώνει αυτή την εβδομάδα τις Ημέρες Ενέργειας των ΕΚΕ, αφιερωμένες στην πρακτική εφαρμογή των έργων, με συμμετοχή του επιτρόπου Γιέρενσεν.
Στρατηγικό υπόβαθρο
Τα έργα PCIs και PMIs έχουν στόχο:
- την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας
- την επίτευξη των στόχων κλιματικής ουδετερότητας
- την ενίσχυση της ενεργειακής ανθεκτικότητας της ΕΕ
- τη διασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή και ανανεώσιμη ενέργεια
Μέσω του μηχανισμού Συνδέοντας την Ευρώπη, έχουν διατεθεί ήδη 8 δισ. ευρώ από το 2014, ενώ για την περίοδο 2028–2034 η Κομισιόν προτείνει πενταπλασιασμό του προϋπολογισμού στα 29,91 δισ. ευρώ.