Δεν είμαστε έτοιμοι για την Ευρώπη που θέλουμε να προεδρεύσουμε

Της Ελένης Κωνσταντίνου
Δεν είμαστε έτοιμοι για την Ευρώπη που θέλουμε να προεδρεύσουμε
«Είμαστε πανέτοιμοι να αναλάβουμε την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης.
Λυπάμαι, κύριε Πρόεδρε, αλλά δεν είμαστε. Όχι ακόμα.
Δεν μπορεί ένα κράτος να μιλά για ετοιμότητα, θεσμική ωριμότητα και ευρωπαϊκές αξίες, όταν την ίδια ώρα πολίτες αυτού του τόπου δέχονται επιθέσεις λεκτικές, αλλά και σωματικές επειδή κάποιοι διαφωνούν με τις ιδέες, την τέχνη ή την έκφρασή τους. Όταν η διαφορετική άποψη αντιμετωπίζεται ως απειλή και όχι ως αναφαίρετο δικαίωμα, τότε δεν μιλάμε για μια ώριμη Δημοκρατία, μιλάμε για ένα επικίνδυνο πισωγύρισμα.
Η επίθεση εναντίον του ζωγράφου Γιώργου Γαβριήλ δεν είναι ένα «μεμονωμένο περιστατικό». Είναι σύμπτωμα. Είναι η κορυφή ενός παγόβουνου μισαλλοδοξίας που, όταν κανονικοποιείται, οδηγεί αναπόφευκτα στη βία. Εκεί ακριβώς όπου η ελευθερία της έκφρασης αρχίζει να αμφισβητείται, εκεί τελειώνει η Δημοκρατία. Γιατί Δημοκρατία χωρίς πλουραλισμό, χωρίς δικαίωμα στη διαφωνία, χωρίς προστασία της καλλιτεχνικής και πολιτικής έκφρασης, απλώς δεν υπάρχει.
Η υπεράσπιση της Δημοκρατίας δεν μπορεί να γίνεται επιλεκτικά, ούτε με αστερίσκους. Είναι πολιτική ευθύνη –καθαρή και αδιαπραγμάτευτη. Και δεν χωρά καμία ανοχή στο φανατισμό, από όπου κι αν προέρχεται.
Την ίδια ημέρα, σάλος προκλήθηκε και από τον ναζιστικό χαιρετισμό μαθητών σε σχολείο της Λάρνακας, με σοβαρές καταγγελίες ότι ο ναζισμός προωθείται οργανωμένα. Αν αυτό δεν μας σοκάρει βαθιά, τότε έχουμε ήδη αποτύχει. Διότι η Ευρώπη που θέλουμε να προεδρεύσουμε είναι μια ήπειρος που χτίστηκε πάνω στα ερείπια του ναζισμού, στα εκατομμύρια των νεκρών, στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, στην υπόσχεση «ποτέ ξανά». Η Ευρώπη πήρε ξεκάθαρη θέση απέναντι στα εγκλήματα και στους εγκληματίες του ναζισμού.
Πώς, λοιπόν, μπορούμε να μιλάμε για ευρωπαϊκή ετοιμότητα όταν ανέχεται ή υποτιμά τέτοια φαινόμενα; Τι εικόνα θα παρουσιάσουμε στους Ευρωπαίους εταίρους μας; Ότι είμαστε μια χώρα που δεν μπορεί να προστατεύσει την ελευθερία της έκφρασης, που αδυνατεί να αντιμετωπίσει το φανατισμό, που κλείνει τα μάτια όταν ο ναζισμός σηκώνει κεφάλι;
Η Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι απλώς διοργανωτική επάρκεια, ωραία λόγια και πρωτόκολλα. Είναι αξιακή ευθύνη. Και αυτή τη στιγμή, ως κοινωνία και ως κράτος, οφείλουμε πρώτα να κοιταχτούμε στον καθρέφτη.
Σήμερα όχι, δεν είμαστε έτοιμοι γιατί ο καθρέφτης αυτός μας δείχνει μια κοινωνία που δοκιμάζεται από τη βία, τη μισαλλοδοξία και την ανοχή στο φανατισμό και για την οποία δυστυχώς μεγάλη ευθύνη φέρουν και αρκετοί πολιτικοί και «πολιτικοί».