Γιακουμή: Eνώπιον ευθύνης που ξεπερνά τη συνήθη κοινοβουλευτική πρακτική

Ομιλία του Ανεξάρτητου βουλευτή, Μιχάλη Γιακουμή κατά τη συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού στη Βουλή
Κατά τη συζήτηση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2026, βρισκόμαστε ενώπιον μιας ευθύνης που ξεπερνά τη συνήθη κοινοβουλευτική πρακτική. Η ψήφιση του προϋπολογισμού δεν είναι μια τυπική διαδικασία. Είναι μια βαθιά πολιτική πράξη, που αποτυπώνει με σαφήνεια το πώς αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο μας απέναντι στην κοινωνία και τις πραγματικές της ανάγκες, είπε ο Μιχάλης Γιακουμή.
Μιλώντας στη Βουλή, «ως Ανεξάρτητος Βουλευτής, με καθαρή συνείδηση και αρχές, που δεν καθορίζονται από κομματικές γραμμές αλλά από τον διάλογο με την κοινωνία και την ευθύνη απέναντι στους πολίτες.
Η κοινωνία μας αντιμετωπίζει έντονη απογοήτευση, που τροφοδοτείται από ανούσιες αντιπαραθέσεις και λαϊκίστικη ρητορική. Αυτή η απαξίωση οδηγεί σε αποχή από τις δημοκρατικές διαδικασίες και σε τιμωρητική ψήφο, όπως φάνηκε στις εκλογικές αναμετρήσεις του 2024. Το πολιτικό σύστημα συχνά επιλέγει την εύκολη οδό, ενώ η κοινωνία ζητά ειλικρίνεια, συνέπεια και πράξεις.
Η συζήτηση του Προϋπολογισμού 2026 μπορεί να αποτελέσει αφετηρία ουσιαστικής αυτοκριτικής. Ας αναρωτηθούμε: συμβαδίζουν οι πράξεις μας με τις αρχές μας; Έχουμε το θάρρος να λέμε την αλήθεια; Διαθέτουμε το πολιτικό ανάστημα να διαφοροποιούμαστε για το δημόσιο συμφέρον; Μπορούμε να συμβάλουμε σε πραγματικές αλλαγές που βελτιώνουν τη ζωή των πολιτών;
Όπως είπε ο Κορνήλιος Καστοριάδης, «Η Δημοκρατία δεν είναι καθεστώς άνεσης· είναι καθεστώς ευθύνης.» Η συζήτηση αυτή πρέπει να σηματοδοτήσει μια ώριμη πολιτική στάση και ουσιαστική αλλαγή νοοτροπίας. Οι Κύπριοι πολίτες το απαιτούν και το αξίζουν.
Η υγεία αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της κοινωνικής ευημερίας, διασφαλίζοντας καθολική και ισότιμη φροντίδα. Ένα σύγχρονο και βιώσιμο σύστημα υγείας βασίζεται σε τρεις άξονες: πρόληψη, παροχή ποιοτικών υπηρεσιών και άμεση εξυπηρέτηση των ασθενών, ειδικά στα ΤΑΕΠ, όπου εξακολουθούν να παρατηρούνται καθυστερήσεις και πίεση στο προσωπικό.
Κατά τη διάρκεια του 2025, επισκέφθηκα τα κρατικά νοσηλευτήρια, διαπιστώνοντας τις πραγματικές συνθήκες, τις αδυναμίες αλλά και τις προσπάθειες του προσωπικού. Μέσα από τη συστηματική πίεση της Επιτροπής Υγείας και συνεργασία με την εκτελεστική εξουσία, κατέστη δυνατός ο εκσυγχρονισμός των ΤΑΕΠ, μετά από δεκαετίες στασιμότητας.
Ο Προϋπολογισμός 2026 οφείλει να διασφαλίσει τη συνέχεια αυτών των παρεμβάσεων, με ενίσχυση εξειδικευμένου προσωπικού, σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό, ενσωμάτωση νέων θεραπειών και επέκταση ειδικοτήτων.
Η παιδεία είναι θεμέλιος λίθος ευημερίας και κοινωνικής συνοχής. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση παραμένει εγκλωβισμένη σε θεωρητικά σχήματα, χωρίς ουσιαστικές αλλαγές. Η εκπαίδευση πρέπει να λειτουργεί ως μηχανισμός πνευματικής καλλιέργειας, διαμόρφωσης προσωπικότητας και ανάπτυξης κοινωνικών δεξιοτήτων, με διαδραστικές και ουσιαστικές μεθόδους διδασκαλίας που ενισχύουν διάλογο, ενσυναίσθηση και αυτοκριτική.
Το υφιστάμενο σύστημα παρουσιάζει αδυναμίες, ειδικά στη σύνδεσή του με την αγορά εργασίας, οδηγώντας σε ανεργία, εργασιακή ανασφάλεια και οικονομική μετανάστευση. Η Τεχνητή Νοημοσύνη και οι τεχνολογικές εξελίξεις απαιτούν στοχευμένες επενδύσεις σε επανακατάρτιση και αναβάθμιση δεξιοτήτων για νέους και εργαζόμενους. Ο Προϋπολογισμός 2026 πρέπει να προβλέπει τέτοιες επενδύσεις και εμπλουτισμό προγραμμάτων σπουδών με δεξιότητες του 21ου αιώνα, όπως βιώσιμη ανάπτυξη και κοινωνική επιχειρηματικότητα.
Η κοινωνία δοκιμάζεται από την ακρίβεια και το αυξημένο κόστος ενέργειας. Απαιτείται στρατηγική που μειώνει μόνιμα το κόστος και ενισχύει την ενεργειακή αυτονομία των πολιτών. Χαιρετίζεται η εφαρμογή του σχεδίου «Φωτοβολταϊκά για Όλους» και εισηγείται περαιτέρω ενίσχυση με συστήματα αποθήκευσης ενέργειας και απλοποίηση γραφειοκρατικών διαδικασιών, με έμφαση στον αγροτικό κόσμο.
Η πρόσβαση σε αξιοπρεπή και προσιτή στέγη αποτελεί βασικό προαπαιτούμενο κοινωνικής συνοχής. Απαιτείται ολοκληρωμένος θεσμικός σχεδιασμός, με Εθνικό Ταμείο Προσιτής Στέγης και Εθνικό Φορέα Στεγαστικής Πολιτικής. Ιδιαίτερη μέριμνα χρειάζεται για τους εκτοπισμένους του 1974, με κατάργηση αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων και εισοδηματικών κριτηρίων, και δημιουργία εξειδικευμένων σημείων εξυπηρέτησης. Στόχος είναι η αποζημίωση για την απώλεια χρήσης των κατεχόμενων περιουσιών και η διασφάλιση βιώσιμου και αξιοπρεπούς μέλλοντος.
Η Αμμόχωστος, η Κερύνεια, η Γύψου, τα Γαστριά και το Βαρώσι δεν είναι μόνο ο τόπος καταγωγής μου. Είναι η ταυτότητα, οι ρίζες και το σημείο επιστροφής. Προσδοκώ τη μέρα που οι πρόσφυγες θα επιστρέψουμε, να περπατήσουμε ελεύθεροι στους δρόμους της και να δείξουμε στις νέες γενιές τον τόπο των προπαππούδων μας. Έχουμε χρέος να μην ξεχνάμε, να ελπίζουμε και να επιμένουμε στον αγώνα για επιστροφή και επανένωση.
Κλείνοντας, εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου στη διεύθυνση, τις υπηρεσίες και το προσωπικό της Βουλής για τη διαρκή υποστήριξή τους. Εύχομαι σε όλους καλές γιορτές, με υγεία και κάθε προσωπική και οικογενειακή ευτυχία.