Αυξημένα κρούσματα γρίπης και Covid: Τι δείχνουν τα στοιχεία και τι συνιστούν οι ειδικοί

Η Κύπρος μπαίνει στο χειμερινό κύμα με αύξηση περιστατικών γρίπης, Covid-19 και άλλων λοιμώξεων του αναπνευστικού. Η έξαρση εμφανίζεται φέτος τρεις έως τέσσερις εβδομάδες νωρίτερα από τα προηγούμενα έτη, με το ECDC να καλεί όσους δικαιούνται εμβολιασμό να τον κάνουν χωρίς καθυστέρηση. Η πρώιμη κυκλοφορία της γρίπης αποδίδεται κυρίως στο νέο στέλεχος Κ του ιού της γρίπης A(H3N2), με τους ειδικούς να ζητούν ψυχραιμία αλλά και συνέπεια στα μέτρα πρόληψης.
Ιδιώτες γιατροί και κλινικές αναφέρουν αυξημένες προσελεύσεις με συμπτώματα ανώτερου αναπνευστικού. Ο πνευμονολόγος Χάρης Αρμεύτης, μιλώντας στην εκπομπή ‘Δεύτερη ματιά’ στο ραδιόφωνο του Πολίτη 107,6, εξηγεί ότι πρόκειται για αναμενόμενη εποχική άνοδο, με την πλειονότητα των περιστατικών να είναι ήπια. Υπενθυμίζει όμως ότι ένα μικρό ποσοστό ασθενών, κυρίως ηλικιωμένοι και άτομα με χρόνια νοσήματα ή ανοσοκαταστολή, μπορεί να χρειαστούν νοσηλεία. Συστήνει ψυχραιμία, αλλά δίνει έμφαση στην πρόληψη και την έγκαιρη ιατρική εκτίμηση όταν τα συμπτώματα επιμένουν ή γίνονται εντονότερα.
Γιατί αυξάνονται τα κρούσματα
Η σύναξη σε κλειστούς χώρους, η αυξημένη κινητικότητα και τα ταξίδια, καθώς και η μειωμένη πρόσληψη εμβολίων σε ορισμένες ομάδες δημιουργούν συνθήκες ευνοϊκές για την μετάδοση. Η παράλληλη κυκλοφορία γρίπης, SARS-CoV-2 και RSV ασκεί συμπιεστική πίεση στα συστήματα υγείας, ιδιαίτερα αν τα κύματα συμπέσουν χρονικά. Το ECDC προειδοποιεί ότι φέτος η επιβάρυνση μπορεί να ενταθεί αν η εμβολιαστική κάλυψη παραμείνει χαμηλή, γι’ αυτό και ζητά άμεση ενίσχυση της πρόληψης και ετοιμότητα στα νοσοκομεία και τις δομές φροντίδας.
Ο εμβολιασμός και οι ευπαθείς ομάδες
Ο δρ. Αρμεύτης τονίζει ότι δεν είναι λογικό να επιλέγει κάποιος το αντιγριπικό εμβόλιο αλλά να αποφεύγει τον εμβολιασμό για τον Covid, όταν η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των εμβολίων έχουν αξιολογηθεί εκτενώς. Συστήνει προτεραιότητα σε άτομα άνω των 60 ετών, ασθενείς με χρόνια νοσήματα, ανοσοκατασταλμένους, εγκύους και προσωπικό υγείας. Στην Ευρώπη, οι πρώτες εκτιμήσεις για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι των σοβαρών εκβάσεων στη φετινή σεζόν βρίσκονται σε επίπεδα αντίστοιχα των τελευταίων ετών, με τις αρχές να παρακολουθούν στενά τα δεδομένα.
Τι κάνουμε πρακτικά
Αν έχουμε ήπια συμπτώματα μένουμε στο σπίτι, ξεκουραζόμαστε και αποφεύγουμε τις επαφές για να προστατεύσουμε τους γύρω μας. Φροντίζουμε σχολαστικό πλύσιμο χεριών και αναπνευστική υγιεινή, αερίζουμε συχνά τους εσωτερικούς χώρους και, εφόσον έχουμε συμπτώματα ή πρέπει να κινηθούμε σε χώρους με κόσμο, φοράμε σωστά τη μάσκα. Άτομα υψηλού κινδύνου ή όσοι εμφανίζουν επιμένουσα υψηλή θερμοκρασία, δύσπνοια ή επιδείνωση της γενικής κατάστασης πρέπει να επικοινωνούν άμεσα με τον προσωπικό τους ιατρό.
Οι ιογενείς λοιμώξεις δεν αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά, όπως εξήγησε ο δρ. Αρμεύτης. Η αυθαίρετη λήψη τους δεν προσφέρει όφελος και υπονομεύει ένα πολύτιμο θεραπευτικό εργαλείο όταν προκύψουν βακτηριακές επιπλοκές. Τέλος, επισημαίνει ότι η συμβουλή του ιατρού είναι απαραίτητη πριν από οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή.
Τι να περιμένουμε τις επόμενες εβδομάδες
Σύμφωνα με τα τελευταία επιδημιολογικά μοντέλα του ECDC, η κυκλοφορία της γρίπης στην Ευρώπη αναμένεται να αυξηθεί σταθερά μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, με την κορύφωση πιθανότατα να καταγραφεί τον Ιανουάριο, ενώ ο SARS-CoV-2 διατηρεί μια σταθερή αλλά χαμηλότερη επιδημική δραστηριότητα που ενδέχεται να ενισχυθεί λόγω της αυξημένης κινητικότητας των εορτών. Στην Κύπρο, η έξαρση των ιώσεων προβλέπεται να συνεχιστεί με ήπια έως μέτρια ένταση, με τις αρχές να παρακολουθούν ειδικά τις ευπαθείς ομάδες και τις δομές φροντίδας ηλικιωμένων. Με βάση όλα τα παραπάνω, ειδικοί και διεθνείς οργανισμοί περιγράφουν τις επόμενες εβδομάδες ως μια περίοδο προσοχής, όπου η συνέπεια στα μέτρα πρόληψης μπορεί να μειώσει ουσιαστικά τον συνολικό αντίκτυπο του χειμερινού κύματος.