Από το Αμπού Ντάμπι στο Παρίσι – Το αποτύπωμα μιας συμφωνίας

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός στις διεθνείς σχέσεις για να αντιληφθεί τη βαρύτητα της στρατηγικής συμφωνίας συνεργασίας που υπεγράφη ανάμεσα στην Κυπριακή Δημοκρατία και τη Γαλλία. Πρόκειται για μια εξέλιξη που δεν προέκυψε τυχαία ούτε αποκομμένη από το ευρύτερο γεωπολιτικό περιβάλλον. Αντιθέτως, έρχεται να «κουμπώσει» χρονικά και πολιτικά με την πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, επιβεβαιώνοντας ότι η Κύπρος κινείται, μεθοδικά και συνειδητά, προς την ενίσχυση του διεθνούς της αποτυπώματος.
Όπως εύστοχα ανέφερε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, βρισκόμαστε ενώπιον σημαντικών διπλωματικών εξελίξεων. Είτε αυτό ενοχλεί είτε όχι, η πραγματικότητα είναι πως η Κυπριακή Δημοκρατία αναδεικνύεται σταδιακά σε κόμβο σταθερότητας και συνεργασίας στην ευρύτερη περιοχή μεταξύ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής. Σε αυτή την εξίσωση προστίθεται πλέον και η Ινδία, μέσω του φιλόδοξου διαδρόμου IMEC – του διαδρόμου διασύνδεσης Ινδίας, Μέσης Ανατολής και Ευρώπης. Πρόκειται για μια εξέλιξη με προφανή γεωπολιτική και οικονομική σημασία για τη χώρα μας, η οποία φέρει καθαρά τη σφραγίδα της εξωτερικής πολιτικής της παρούσας Κυβέρνησης και του Προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη.
Η Κυβέρνηση, ασφαλώς, δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο της κριτικής. Και δικαίως. Υπάρχουν ζητήματα εσωτερικής διακυβέρνησης που προκαλούν προβληματισμό: καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων, αδυναμίες στον κυβερνητικό συντονισμό, αστοχίες και παραλείψεις που δεν μπορούν να αγνοηθούν. Ωστόσο, υπάρχουν δύο βασικοί άξονες στους οποίους η παρούσα διακυβέρνηση δικαιούται να πιστωθεί απτά αποτελέσματα.
Ο πρώτος αφορά τη διατήρηση μιας ισχυρής και ανθεκτικής οικονομίας. Παρά την ακρίβεια, που αποτελεί πανευρωπαϊκό φαινόμενο, και παρά τα σοβαρά ζητήματα της καθημερινότητας – τη στέγαση, το ενεργειακό κόστος, τις κοινωνικές ανισότητες– το γεγονός ότι η χώρα διαθέτει οικονομικά αποθέματα δημιουργεί ένα αίσθημα ασφάλειας. Και αυτή η ασφάλεια δεν είναι αφηρημένη έννοια. Αντανακλάται τόσο στην ψυχολογία των πολιτών όσο και στη διεθνή εικόνα της χώρας.
Οι μνήμες της οικονομικής κρίσης δεν είναι μακρινές. Η ανασφάλεια εκείνης της περιόδου, η εργασιακή επισφάλεια, οι αποκοπές μισθών και η αποδοχή κάθε μορφής εκβιασμού είχαν οδηγήσει μεγάλο μέρος της κοινωνίας σε μια σιωπηρή ψυχολογική εξάντληση. Η σημερινή οικονομική σταθερότητα λειτουργεί, λοιπόν, ως ασπίδα απέναντι στην επανάληψη εκείνου του εφιάλτη και, ταυτόχρονα, ως εργαλείο διπλωματίας. Διότι μια ισχυρή οικονομία προσελκύει επενδύσεις, και οι επενδύσεις ανοίγουν διαύλους συνεργασίας και πολιτικής επιρροής.
Ο δεύτερος άξονας αφορά την εξωτερική πολιτική και τη διεθνή θέση της Κύπρου. Η χώρα μας δεν θα καταστεί ποτέ διπλωματικός «παίκτης» λόγω μεγέθους. Μπορεί, όμως, να αξιοποιήσει τη γεωγραφική της θέση και την ιδιότητά της ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η επικείμενη Κυπριακή Προεδρία της ΕΕ, που προσδίδει επιπλέον βαρύτητα στις σημερινές επιλογές.
Η εξωτερική πολιτική της Κυβέρνησης διαθέτει σαφή προσανατολισμό, πυξίδα και στόχους. Από τον ανθρωπιστικό διάδρομο «Αμάλθεια», που αρχικά αντιμετωπίστηκε με σκεπτικισμό, μέχρι την αναβάθμιση των σχέσεων με τις ΗΠΑ, τις ισορροπημένες σχέσεις με το Ισραήλ και τον αραβικό κόσμο, την προσέγγιση με την Ινδία, τις συμφωνίες με τα ΗΑΕ και, πλέον, τη στρατηγική συνεργασία με τη Γαλλία, η Κύπρος κινείται με συνέπεια προς έναν ρόλο αυξημένης σημασίας.
Τα αποτελέσματα αυτά φέρουν το αποτύπωμα του Νίκου Χριστοδουλίδη και του Κωνσταντίνου Κόμπου. Και όπως ακριβώς ασκείται –και πρέπει να ασκείται– κριτική για τις αδυναμίες, τις αποφάσεις, τις γκάφες και τις παραλείψεις της Κυβέρνησης, έτσι οφείλουν να αναγνωρίζονται και τα θετικά, με την ίδια ευκολία και την ίδια πολιτική εντιμότητα.
Διότι αυτή η εντιμότητα στην κριτική είναι που αποτρέπει και τη γενικευμένη ισοπέδωση, η οποία οδηγεί στην οριζόντια απαξίωση της πολιτικής, το κόστος της οποίας επιστρέφει ξανά στην ίδια την κοινωνία.