Ήταν η πρώτη της επίσκεψη της Κάγια Κάλας, και κάτι άφησε φεύγοντας από την Κύπρο

Η Κάγια Κάλας παραδέχθηκε στη συνάντησή της με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη ότι αυτή ήταν η πρώτη της επίσκεψη στο νησί. Δεν είναι η πρώτη και ούτε βεβαίως η τελευταία Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν έφτασε στο νησί πριν να υπάρχει ανάγκη για να έρθει. Ήρθε στα πλαίσια περιοδείας της στα κράτη-μέλη της ΕΕ, και γιατί σε λιγότερο από δύο μήνες η Κύπρος αναλαμβάνει την Προεδρία του Συμβουλίου.
Πέραν από τις ανάγκες μιας περιοδείας σε όλα τα κράτη-μέλη, ως Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, ακολουθεί μια συγκεκριμένη ατζέντα όσον αφορά τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης. Και ενδεχομένως τα σημαντικά που είχε στην ατζέντα της δεν περιλάμβαναν την Κύπρο ως μια από τις χώρες που θα μπορούσε να επισκεφθεί προηγουμένως, τον τελευταίο ένα χρόνο.
Η μη κάθοδος θα μπορούσε να οφείλεται σε δύο δεδομένα: Είτε τα ζητήματα που απασχολούν την ευρύτερη περιοχή, ήταν τέτοια τα οποία μπορούσε να τα χειριστεί από τις Βρυξέλλες και δεν χρειαζόταν να ταξιδέψει ως εδώ, είτε -ένεκα του Κυπριακού- δεν ήθελε να έρθει για να αποφευχθούν οι γνωστές αντιδράσεις της τουρκικής πλευράς (οι οποίες συνοδεύουν κάθε ταξίδι Ευρωπαίου αξιωματούχου στο νησί).
Και τα δύο μπορεί να ισχύουν γιατί είναι γνωστό πως πολλοί αξιωματούχοι εκεί στις Βρυξέλλες, σκέφτονται και αντιμετωπίζουν πολλά ζητήματα μέσα από μια πολύ συγκεκριμένη οπτική γωνία, που έχει να κάνει με τις σχέσεις των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, ή εάν θέλετε με τις λογικές της εποχής του Ψυχρού Πολέμου. Γι’ αυτό και το ενδιαφέρον της Κάγια Κάλας δεν μπορούσε να ήταν διαφορετικό από τους προκατόχους της ή απ’ αυτό άλλων αξιωματούχων της Ένωσης. Ίσως να έχει να κάνει και με το ότι κάποια ζητήματα, όπως για παράδειγμα το Ουκρανικό, είναι πολύ εγγύτερα στις Βρυξέλλες απ’ ότι η Μέση Ανατολή, ή ακόμα μπορεί να έχει να κάνει και με το παρελθόν πολλών χωρών στα βορειανατολικά της ΕΕ.
Από τα όσα είπε στις δηλώσεις, της μετά τη συνάντηση με τον Κύπριο υπουργό Εξωτερικών, Κωνσταντίνο Κόμπο, σημειώνουμε κάποιες αναφορές οι οποίες έχουν τη δική τους βαρύτητα, καθώς δείχνουν και τις τάσεις στις Βρυξέλλες:
Για το Κυπριακό είπε: «Δεν είναι ούτε η Τουρκία ούτε η ΕΕ που θα διοικούν το νησί της Κύπρου στο μέλλον. Είναι ο λαός της Κύπρου, οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι, που πρέπει να ζήσουν μαζί και να βρουν λύσεις στις κοινές προκλήσεις» και πρόσθεσε ότι «και οι δύο κοινότητες χρειάζονται μια βιώσιμη λύση».
Για την Τουρκία ανέφερε: «Έχουμε θετική συνεργασία με την Τουρκία σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος. Η Τουρκία παραμένει βασικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σημαντικός περιφερειακός παράγοντας».
Για το SAFE: «Προσπαθούμε να ενισχύσουμε τη δική μας αμυντική βιομηχανία, αλλά ταυτόχρονα όλα τα κράτη-μέλη αυξάνουν τις δαπάνες τους και όταν η αμυντική βιομηχανία δεν είναι έτοιμη, αυτό σημαίνει επίσης ότι ορισμένα από τα εξαρτήματα πρέπει να τα προμηθευτούν από έξω».
Ως προς το πρώτο, είναι ξεκάθαρη η στήριξη της ΕΕ στη διαδικασία του Κυπριακού, διαμηνύοντας παράλληλα πως δεν πρέπει να υπάρχει η εντύπωση (η οποία προέρχεται από τουρκικής πλευράς, αλλά δεν το είπε) πως στην Κύπρο παίζεται ένα παιχνίδι κυριαρχίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας.
Για το δεύτερο, είναι αρκούντως ξεκάθαρη ως προς τη σημασία που έχει η Τουρκία για την ΕΕ και τα πλείστα κράτη-μέλη της, εάν λάβει κανείς υπόψη ότι μεταξύ τους υπάρχει και η σχέση συμμαχίας μέσω του ΝΑΤΟ. Άρα αυτό δε μπορεί να μη μετρήσει όταν μπαίνουν τα πράγματα στη ζυγαριά.
Αυτή η σημασία που έχει η Τουρκία για τις χώρες της ΕΕ και λόγω ΝΑΤΟ, είναι εμφανές ότι επηρεάζουν και τις αποφάσεις στο θέμα του SAFE. Και είναι κάτι το οποίο η Άγκυρα προσπαθεί με κάθε μέσο να το εκμεταλλευθεί. Το θέμα όμως δεν είναι τι επιδιώξεις, θεμιτές ή αθέμιτες έχει η Τουρκία, αλλά στο πώς η ΕΕ στέκεται στο ύψος της και όσα δηλώνει ότι πρεσβεύει. Και επ’ αυτού φαίνεται πως αφήνει πολλά παράθυρα ανοικτά για την Άγκυρα…